सत्यता पछ्याउनु भनेको के हो (४)
गत सङ्गतिमा हामीले के विषयमा सङ्गति गर्यौँ त्यसलाई दोहोर्याउँदै हामी सुरु गरौँ। (हाम्रो गत भेलामा, हामीले “सत्यता पछ्याउनु भनेको के हो” भन्ने विषयमा सङ्गति गरेका थियौँ। सुरुमा हामीले यो प्रश्नमा ध्यान केन्द्रित गरेका थियौँ: “मानिसहरूले असल र सही भनेका कुराहरू सत्यता होइनन् भने, किन मानिसहरूले अझै पनि ती कुराहरूलाई सत्यतालाई झैँ गरी अङ्गालिराख्छन् र त्यसो गर्दा, तिनीहरूले सत्यताको खोजी गरिरहेका छन् भन्ने सोच्छन्?” तपाईंले यसका तीन वटा कारणहरू दिनुभएको थियो। तपाईंले तीमध्ये पहिलोको बारेमा मुख्य रूपमा कुरा गर्नुभयो, जुन मानिसहरूले आफ्ना धारणाहरूमा असल र सही भनेर अङ्गालेका ती कुराहरू वास्तवमा के हुन् भन्ने बारेमा थियो।) हाम्रो गत भेलामा, हामीले पहिलो कारणको बारेमा नै मुख्य रूपमा सङ्गति गरेका थियौँ। हामीले आफ्ना धारणाहरूमा मानिसहरूले असल र सही ठान्ने कुराहरूका बारेमा बताएका थियौँ, र ती कुराहरूलाई मुख्य दुई वटा वृहत् वर्गमा विभाजित गरेका थियौँ: पहिलो “असल व्यवहार,” र दोस्रो “असल नैतिक आचरण।” जम्मा, मैले पहिलो वर्ग, अर्थात् “असल व्यवहार” का छ वटा उदाहरणहरू दिएको थिएँ: शिक्षित र समझदार, भद्र र सभ्य, शिष्ट बन्ने, ठूलालाई आदर गर्नु र सानालाई माया गर्नु, प्रिय, र मिलनसार। हामीले अझै “असल नैतिक आचरण” को बारेमा सङ्गति गरेका छैनौँ। तिनको बारेमा सङ्गति गरेर त्यस सङ्गतिका सत्यता र सिद्धान्तहरूलाई सहज र स्पष्ट तुल्याउँदै, सबै कुरा ठोस र स्पष्ट तुल्याउँदै हामीले केही विषयहरूका बारेमा थोरै पुनरावलोकन गर्नुपर्ने हुन्छ। यसो गर्दा तिमीहरूलाई सत्यता बुझ्न अलिक सहज हुनेछ। हाम्रो गत सङ्गतिमा केही वृहत् खण्डहरू, साथै केही निश्चित उदाहरणहरू समावेश थिए। धेरै जस्तो लाग्छ, तर वास्तवमा, हामीले ती वृहत् खण्डहरूमा केही निश्चित कुराहरूका बारेमा मात्रै सङ्गति गर्यौँ, र हामीले ती निश्चित कुराहरूलाई थप टुक्र्याएर हेर्यौँ, ताकि हाम्रो सङ्गति अलिक स्पष्ट र फरक होस्। हामीले असल व्यवहारका छ वटा उदाहरणहरू दियौँ, तर तिनको बारेमा एक-एक गरी विस्तृत रूपमा सङ्गति गरेनौँ। उदाहरणहरूमध्ये, शिक्षित र समझदार हुनु मानिसहरूले आफ्ना धारणाहरू अनुसार सही र असल ठान्ने कुराहरूको एउटा उत्कृष्ट उदाहरण हो। हामीले यो उदाहरणको बारेमा अलिक बढी सङ्गति दियौँ। बाँकी पनि यस्तै छन्; तिनलाई विश्लेषण गर्न र चिन्नका लागि तिमीहरूले त्यस्तै विधिको प्रयोग गर्न सक्छौ।
आज, हामी हाम्रो सङ्गतिको खास विषयवस्तुमा प्रवेश गर्नुभन्दा पहिले, म तिमीहरूलाई दुई वटा छोटो कथा बताउनेछु। के तिमीहरूलाई कथा सुन्न मन पर्छ? (मन पर्छ।) कथा सुन्दा त्यति थकाइ लाग्दैन, र कुरा बुझ्न धेरै ध्यान पनि दिनु पर्दैन। तुलनात्मक रूपमा त्यति कठिन पनि हुँदैन, र निकै रोचक हुन्छ। त्यसकारण, ध्यान दिएर सुन, अनि कथाको विषयवस्तु सुन्दा मैले ती किन बताइरहेको छु त्यसको बारेमा विचार गर—तिनमा के-कस्ता निश्चित, मुख्य विचारहरू समावेश छन्, वा अर्को शब्दमा भन्दा, ती सुनेर मानिसहरूले के-कस्ता व्यावहारिक कुराहरू सिक्न सक्छन्। ठीक छ—हामी हाम्रो कथा सुनौँ। यी कथाहरू जियाओजियाओ र जियाओजीका कथाहरू हुन्।
जियाओजियाओ र जियाओजीका कथाहरू
केही समयसम्म, जियाओजियाओलाई आँखा दुखेको थियो, आँखा मधुरो भएको थियो, उज्यालो हेर्न नसकिने भयो, हावा पर्दा आँसु आउँथ्यो, आँखामा केही पसेको जस्तो लाग्थ्यो, र अरू पनि त्यस्तै लक्षणहरू थिए। तिनले आँखा माडे, तर पनि ठीक भएन। आफूलाई के भएको हो भन्ने जियाओजियाओलाई थाहा थिएन। तिनले सोचे, “मेरो आँखामा पहिले कहिल्यै समस्या आएको थिएन, र म राम्ररी नै देख्थेँ। के भइरहेको छ?” ऐनामा हेर्दा, तिनको आँखा पहिलेको जस्तै देखिन्थ्यो—अलिक रातो, र कहिलेकहीँ थोरै रगत जमेको जस्तो मात्रै देखिन्थ्यो। जियाओजियाओलाई यो देख्दा, अचम्म लाग्यो, र तिनी अलिक बेचैन पनि भए। सुरुमा यो लक्षण देखिँदा यसलाई तिनले त्यति ध्यान दिएनन्, तर यसका लक्षणहरू झन्-झन् बारम्बार देखिन थाले, र अन्त्यमा तिनले सहन सकेनन्। यसको बारेमा तिनले केही क्षण विचार गरे: “म डाक्टरकहाँ जाने कि आफै यसको बारेमा खोजीनिधी गर्ने? यसको बारेमा जानकारी खोज्नु निकै पीडादायी हुनेछ, र मैले वास्तविक समस्या के हो त्यसलाई गलत रूपमा निदान गर्न सक्छु। म सीधै डाक्टरकहाँ जाँदा नै राम्रो हुन्छ; तिनले अवश्य नै सही निदान दिनेछन्।” त्यसकारण, जियाओजियाओ डाक्टरकहाँ गए। डाक्टरले तिनलाई जाँचे तर कुनै ठूलो समस्या भेट्टाएनन्। तिनले आँखामा हाल्ने केही सामान्य औषधी दिए र जियाओजियाओलाई आफ्नो आँखाको हेरचाह गर्न र तिनमा बढी दबाब नदिन सल्लाह दिए। आफ्नो आँखामा कुनै ठूलो समस्या छैन भन्ने थाहा पाउँदा जियाओजियाओलाई निकै राहत मिल्यो। घर फर्केपछि, जियाओजियाओले डाक्टरले कति पटक लगाउन र कति लगाउन भनेका थिए त्यही अनुसार हरेक दिन औषधी लगाउन थाले, र केही दिनमा तिनका लक्षणहरू हराउन थाले। जियाओजियाओको हृदयबाट ठूलो भारी हट्यो: तिनलाई औषधिले निको हुने रहेछ, र यो समस्या गम्भीर रहेनछ भन्ने लाग्यो। तर यो अनुभव लामो समयसम्म रहेन, किनभने केही समयपछि, तिनका लक्षणहरू फर्केर आए। जियाओजियाओले औषधीको डोज बढाए, र तिनको आँखा अलिक निको भयो, र तिनका लक्षणहरू अलिक कम भए। तर केही दिनपछि, तिनको आँखा पहिलेको जस्तै भयो, र लक्षणहरू अझै गम्भीर र झन्-झन् छिटो देखा पर्न थाले। के भएको हो भन्ने कुरा जियाओजियाओले थाहा पाउन सकेनन्, र तिनलाई फेरि नरमाइलो लाग्न थाल्यो: “मैले के गर्ने? डाक्टरले दिएको औषधिले त काम गरिरहेको छैन। के यसको अर्थ मेरो आँखामा कुनै गम्भीर समस्या आएको हो? मैले यो कुरालाई बेवास्ता गर्नु हुँदैन।” तिनले फेरि डाक्टरलाई भेट्ने वा यस पटक तिनको आँखाका समस्याहरूका बारेमा डाक्टरसँग सल्लाह लिने निर्णय गरेनन्। बरु, तिनले आफै समस्या समाधान गर्ने निर्णय गरे। तिनले अनलाइन गएर तिनका लक्षणहरूसँग सम्बन्धित सबै भिडियो र जानकारीहरू खोजे। तीमध्ये धेरैमा यी समस्याहरू आँखा अनुचित रूपमा प्रयोग गर्दा आउँछन्, तिनले आफ्नो आँखाको हेरचाह गर्नुपर्छ, र तिनले आफ्नो आँखा उचित रूपमा प्रयोग गर्नु अझै बढी महत्त्वपूर्ण हुन्छ भनेर भनिएको रहेछ। जियाओजियाओलाई यो सल्लाह उपयोगी छैन, र यसले तिनको समस्या समाधान गर्न सक्दैन भन्ने लाग्यो। त्यसकारण, तिनले जानकारी खोजिरहे। एक दिन, तिनले एउटा स्रोत भेट्टाए जसमा यस्ता लक्षणहरू आँखाको नानीमा रक्तस्राव भयो भने देखा पर्छन्, र ग्लुकोमा हुनुभन्दा पहिले यस्तो हुन सक्छ भनेर भनिएको रहेछ। तिनका लक्षणहरू देखा परेपछि मोतीबिन्दु समेत हुन सक्छ भनेर भनिएको रहेछ। जियाओजियाओले “ग्लुकोमा” र “मोतीबिन्दु” भन्ने शब्दहरू पढ्दा, तिनलाई रिँगटा नै लाग्यो। सबै कुरा अँध्यारो भयो र तिनी झन्डै बेहोस भए, र तिनको मुटु ढुकढुक भइरहेको थियो। “हे परमेश्वर, के भइरहेको छ? के मलाई साँच्चै ग्लुकोमा र मोतीबिन्दु हुन लागेको हो? मोतीबिन्दु भयो भने त शल्यक्रिया गर्नुपर्छ रे, र ग्लुकोमा भयो भने, दृष्टिविहीन हुने सम्भावना हुन्छ भन्ने सुनेको छु। मेरो हालत पनि त्यस्तै हुने रहेछ, होइन त? म अझै जवानै छु—म दृष्टिविहीन भएँ भने, दृष्टिविहीन भएर म बाँकी जीवन कसरी जिउन सक्नेछु? त्यहाँदेखि त मैले के कुराको आशा गर्ने र? के मैले मेरो जीवन अन्धकारमा बिताउनेछैन र?” जियाओजियाओले “ग्लुकोमा” र “मोतीबिन्दु” भन्ने शब्दहरू देखेपछि, तिनी थपक्क बसिरहन नसक्ने अवस्थामा पुगे। तिनी व्याकुल भए, र तिनी निराशा र दिक्दारीमा झन्-झन् डुब्दै गए। के गर्ने वा आउँदा दिनहरूको सामना कसरी गर्ने तिनलाई थाहा थिएन। तिनी दुःखित हुन्छन् र तिनको अगाडि रहेको सबै कुरालाई कुहिरोले ढाकिदिन्छ। यो समस्याको सामना गर्दा, जियाओजियाओ निराश भए। तिनलाई बाँच्न पनि मन लाग्न छोड्यो, र तिनले यो कर्तव्य पूरा गर्ने ऊर्जा बटुल्न समेत सक्न छोडे। तिनी डाक्टरकहाँ फर्केर जान वा तिनले अरू मानिसहरूलाई आफ्नो आँखाको समस्या बताउन चाहेनन्। अवश्य नै, तिनलाई ग्लुकोमा वा मोतीबिन्दु हुन्छ भन्ने मानिसहरूले थाहा पाउँछन् भन्ने डर थियो। अनि त्यसरी नै, जियाओजियाओले निराशा, नकारात्मकता, र अन्योलतामा दिनहरू बिताउन थाले। तिनले आफ्नो भविष्यको बारेमा अनुमान वा योजना गर्ने आँट गरेनन्, किनभने तिनको विचारमा भविष्य भयानक र हृदय दुखाउने किसिमको थियो। तिनले आफ्ना दिनहरू निराशा र हैरानीमा अनि भयानक मनस्थितिमा बिताउन थाले। तिनलाई प्रार्थना गर्न वा परमेश्वरका वचनहरू पढ्न मन लाग्दैनथियो, र अरू मानिसहरूसँग बोल्न त तिनलाई झनै मन लाग्दैनथियो। तिनी पूर्ण रूपमा फरक व्यक्ति भएको छ जस्तै देखिन्थ्यो। यसको केही दिनपछि, जियाओजियाओलाई अचानक एउटा विचार आयो: “म जुन अवस्थामा छु यो त अत्यन्तै दयनीय अवस्था हो। मेरो भविष्य अँध्यारो छ र मलाई सुरक्षा दिनुको सट्टा परमेश्वरले यो रोग लाग्न दिनुभएको हुनाले, मैले किन आफ्नो कर्तव्य राम्ररी पूरा गर्ने? जीवन छोटो छ; मैले किन यसलाई अवसरको रूपमा लिएर आफ्नो आँखा राम्रै हुँदा आफूलाई मन पर्ने कुराहरू गरेर खुसी नहुने? मेरो जीवन किन यति थकाइलाग्दो हुनुपर्यो? मैले किन आफूलाई यति चोट दिने र आफूसँग यस्तो नराम्रो व्यवहार गर्ने?” अनि त्यसकारण, सुत्ने, खाने, वा काम गर्ने समयमा बाहेक, जियाओजियाओले आफ्नो धेरैजसो समय इन्टरनेटमा, गेम खेलेर, भिडियो हेरेर, निरन्तर टेलीश्रृङ्खलाहरू हेरेर बिताउँथे, र बाहिर हुँदा, तिनले आफूसँग फोन लिएर जान्थे र निरन्तर गेमहरू खेल्थे। तिनले इन्टरनेटको संसारमा तल्लीन भएर आफ्ना दिनहरू बिताउँथे। प्राकृतिक रूपमै, त्यसो गर्ने क्रममा तिनको आँखाको पीडा झन्-झन् खराब हुँदै गयो, र तिनका लक्षणहरू पनि गम्भीर हुँदै गए। जब तिनले उप्रान्त सहन सक्दैनथिए, तब आफ्ना लक्षणहरू कम गर्न आँखाको केही औषधी प्रयोग गरे, र अलिक निको भएपछि, आफूलाई मन पर्ने कुराहरू हेर्दै तिनी फेरि इन्टरनेटको संसारमा डुब्थे। यो आफ्नो हृदयमा भएको डर र भयलाई हटाउने तिनको तरिका थियो, र यो समय बिताउने र दिनहरू पार गर्ने तिनको तरिका थियो। जब जियाओजियाओको आँखा दुख्थ्यो र लक्षणहरू बढ्दै जान्थे, तब तिनले अचेत रूपमा आफ्ना वरिपरिका मानिसहरूलाई हेरेर सोच्थे, “अरूले पनि मैले जस्तै आफ्नो आँखाको प्रयोग गर्छन्। किन तिनीहरूको आँखा कहिल्यै रातो हुँदैन, र आँसु झर्दैन, र आँखामा केही पसेको जस्तो अनुभव हुँदैन? किन मलाई नै यो रोग लाग्नु पर्ने? के यो त परमेश्वरले पक्षपात गरेको होइन र? मैले परमेश्वरको लागि कति मेहनत गरेको छु; र पनि किन उहाँले मेरो रक्षा गर्नुहुन्न? परमेश्वरले कति पक्षपात गर्नुहुन्छ! किन अरू सबै जनाले परमेश्वरको सुरक्षा पाउने सौभाग्य पाएका छन्, तर मैले पाउन सकेको छैनँ? किन सबै कुहिएको भाग्य मेरो भागमा आउनु पर्ने?” जियाओजियाओले जति सोच्थे, तिनलाई त्यति रिस उठ्थ्यो र झर्को लाग्थ्यो, र तिनलाई जति रिस उठ्थ्यो, तिनले आफ्नो तिक्तता र रिस हटाउन अनलाइन मनोरन्जन गर्न र सोख लिन मन गर्थे। तिनी आफ्नो आँखाको रोगबाट जति सक्दो चाँडो मुक्त हुन चाहन्थे, तर तिनी यो तिक्तता र रिसबाट जति मुक्त हुन चाहन्थे, तिनको आनन्द र शान्ति त्यति नै कम हुन्थ्यो, र तिनी इन्टरनेटको संसारमा जति नै डुबे पनि, तिनलाई आफू त्यति अभागी छु जस्तो लाग्थ्यो। अनि तिनले आफ्नो हृदयमा परमेश्वरले पक्षपात गर्नुहुन्छ भनेर गुनासो गर्थे। यसरी एकपछि अर्को गर्दै दिनहरू बित्न थाले। जियाओजियाओको आँखाको समस्या अलिकति पनि ठीक भएन, र तिनको मुड झन्-झन् खराब हुँदै गयो। यस्तो अवस्थामा, जियाओजियाओले साह्रै असहाय र अभागी अनुभव गर्थे। जियाओजियाओको जीवन यसरी नै बितिरह्यो। कसैले पनि तिनलाई सहयोग गर्न सकेन, र तिनले कुनै सहयोग खोजेनन्। तिनी निराश र विवश हुँदै आफ्नो हरेक दिन तुवाँलोभित्र बसेर बिताउन थाले।
त्यो जियाओजियाओको कथा थियो। हामी यो कथालाई यहीँ राख्नेछौँ। अर्को जियाओजीको कथा हो।
आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्ने क्रममा, जियाओजीले पनि जियाओजियाओको जस्तै समस्या सामना गरे। तिनले मधुरो देख्न थाले, र तिनको आँखा प्राय सुन्निन्थे र पोल्थे। यसको साथै बारम्बार तिनको आँखामा केही पसेको जस्तो अनुभव हुन्थ्यो, र तिनले आँखा माड्दा सन्चो हुँदैनथियो। तिनले सोच्थे, “के भइरहेको छ? मेरो आँखा त राम्रो थियो; म पहिले कहिल्यै आँखाको डाक्टरकहाँ गएको छैन। आजभोली आँखामा के भएको छ? के मेरो आँखामा समस्या आएको हो?” ऐनामा हेर्दा, तिनको आँखा पहिलेको भन्दा फरक देखिँदैनथियो। तिनलाई आँखा पोल्थ्यो, र आँखामा बल लगाउँदा अझै पाछ्थ्यो र सुन्निन्थ्यो, र आँसु आउन थाल्थ्यो। जियाओजीलाई तिनको आँखामा समस्या छ भन्ने लाग्यो, र तिनले सोचे, “आँखाको समस्या गम्भीर हुन्छ। मैले यसलाई बेवास्ता गर्नु हुँदैन। तैपनि, म दुःखी हुँदिनँ, र यसले मेरो जीवन वा कर्तव्यमा असर गरेको छैन। आजभोली मण्डलीको काम निकै व्यस्त भएको छ, र डाक्टरकहाँ जाँदा मेरो कर्तव्यमा असर गर्न सक्छ। खाली समयमा म यसको बारेमा जानकारी खोज्नेछु।” यो निर्णय गरेपछि, आफ्नो कर्तव्य पूरा गरेपछि खाली समय हुँदा जियाओजीले केही उपयुक्त जानकारी खोजे, र तिनको आँखामा कुनै ठूलो समस्या छैन भन्ने तिनले थाहा पाए—यो असहजता आँखा लामो समयसम्म प्रयोग गरेकोले र धेरै प्रयोग गरेकोले भएको रहेछ। उचित तरिकाले आँखा प्रयोग गरेपछि, उचित हेरचाह गरेपछि, र केही उपयुक्त अभ्यासहरू गरेपछि, तिनको आँखा सामान्य हुनेथियो। यो पढ्दा जियाओजी खुसी भए। “यो ठूलो समस्या होइन रहेछ, त्यसकारण यसको बारेमा चिन्ता गर्नु पर्दैन। मैले आफ्नो आँखा उचित रूपमा प्रयोग गर्नुपर्छ र उचित व्यायाम गर्नुपर्छ भनेर यो स्रोतले भन्छ—त्यसकारण, मैले आफ्नो आँखा कसरी उचित रूपमा प्रयोग गर्ने र तिनलाई सामान्य बनाएर फर्काउन कुन कसरत गर्ने म त्यसको खोजी गर्नेछु।” त्यसपछि तिनले थप उपयुक्त जानकारी खोजे र त्यसबाट तिनले आफ्नो परिस्थितिसँग मिल्ने केही विधि र शैलीहरू छनौट गरे। त्यहाँदेखि, जियाओजीले आफ्नो सामान्य जीवन र आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्ने बाहेक, एउटा नयाँ काम पनि पाए: आफ्नो आँखा हेरचाह गर्ने काम। तिनले आफूले सिकेको आँखाको हेरचाह गर्ने उपायहरू दैनिक रूपमा अभ्यास गर्न थाले। ती प्रयोग गरेर हेर्दा, तिनले आफ्नो आँखामा देखा परेका लक्षणहरू कम गर्छन् कि गर्दैनन् भन्ने अनुभव गरे। केही समयसम्म तिनको जाँच र प्रयोग गरेर हेरेपछि, जियाओजीलाई केही विधिहरू उपयुक्त छन्, र अरू सिद्धान्तको हिसाबमा राम्रा भए पनि अभ्यासमा राम्रा छैनन् भन्ने थाहा पाए—तिनले अलिकति पनि तिनको समस्या समाधान गर्न सक्दैनथिए। त्यसकारण, आफ्नो प्रारम्भिक अवधिमा पत्ता लगाएका कुराहरूबाट, जियाओजीले आफ्नो आँखाको स्वास्थ्य स्थिति कायम राख्न केही विधि र शैलीहरू छनौट गरे, जसले काम गरेका थिए। आफ्नो कर्तव्यमा ढिला नहुने गरी, तिनले हरेक दिन उचित रूपमा आँखाको प्रयोग र हेरचाह गर्न थाले। केही समयपछि, जियाओजीको आँखा झन्-झन् निको हुँदै गयो; तिनका पहिलेका लक्षणहरू—रातो हुने, पाछ्ने, पोल्ने, र इत्यादि—बिस्तारै हराएर गए, र यो समस्या झन्-झन् कम देखा पर्न थाले। जियाओजीलाई भाग्यमानी अनुभव भयो। “परमेश्वरलाई उहाँको अगुवाइको लागि धन्यवाद। यो उहाँको अनुग्रह र उहाँको अगुवाइ हो।” जियाओजीले आफ्नो आँखाको समस्या र लक्षणहरू कम हुँदै गए पनि, आँखाको हेरचाह गर्ने र आफ्नो आँखा सही रूपमा प्रयोग गर्ने कार्यमा कुनै अल्छी नगरी निरन्तरता दिइरहे। अनि केही समयपछि, तिनको आँखा पूर्ण रूपमा सामान्य भयो। यस अनुभवबाट, जियाओजीले आफ्नो आँखा स्वस्थ राख्ने केही उपायहरू सिके, र आफ्नो आँखा कसरी प्रयोग गर्ने र सही तरिकाले कसरी जिउने भन्ने कुरा पनि सिके। तिनले आफ्नो आदर्श जीवनमा केही सकारात्मक र सामान्य ज्ञान थपे। जियाओजी निकै खुसी थिए। तिनलाई आफूले केही उकाली-ओरालीको सामना गरेको र केही असामान्य अनुभव गर्नु परेको भए पनि, अन्तिममा यसबाट महत्त्वपूर्ण जीवन अनुभव पाएको छु भन्ने लाग्यो। जब-जब जियाओजीको नजिकका कसैले आँखा दुख्यो, सुन्नियो र पाछ्यो भनेर भन्थे, तब तिनले इमानदारिताको साथ आफ्नो अनुभव र आफूले प्रयोग गरेका शैली र विधिहरू तिनीहरूलाई बताउँथे। जियाओजीको सहयोगद्वारा, आँखाको समस्या अनुभव गरेका अरूले पनि आफ्नो आँखा सही तरिकाले प्रयोग गर्ने र आफ्नो आँखालाई स्वस्थ राख्ने तरिका र विधिहरू सिके। जियाओजी खुसी थिए, र तिनको वरिपरिका मानिसहरूको लागि तिनी ठूलो सहयोग बने। त्यसकारण, समय बित्दै जाँदा, जियाओजी र अरूले मानिसको रूपमा आफ्नो जीवनमा हुनुपर्ने केही सामान्य ज्ञान प्राप्त गरे। सबैले सँगै मिलेर खुसी र आनन्दको साथ काम गरे र आफ्नो कर्तव्य पूरा गरे। जियाओजी आफ्नो आँखाको समस्याको कारण नकारात्मकता वा विवशतामा डुबेनन्, न त तिनले आफ्नो दुर्भाग्यको बारेमा नै कहिल्यै गुनासो गरे। तिनले जानकारी खोज्दा जियाओजियाओले देखेका केही भयानक दाबीहरू पनि देखेका भए पनि, तिनले त्यसलाई त्यति ध्यान दिएनन्। बरु, तिनले सक्रिय र उचित रूपमा आफ्नो समस्या समाधान गरे। यही कुरा जियाओजियाओलाई हुँदा, तिनी बारम्बार निराशा, विवशता र अन्योलतामा परेका थिए। अर्कोतर्फ, जियाओजी निराशा र अन्योलतामा पर्नबाट जोगिएका मात्रै होइनन्, तर तिनी परमेश्वरको विरुद्धको असन्तुष्टिमा समेत परेनन्—र तिनले यी घटनाहरूबाट जीवनप्रति अझै फाइदाजनक, सक्रिय, र सकारात्मक मनोवृत्ति समेत प्राप्त गरे। तिनले आफूलाई सहयोग गरे, र अरूलाई पनि सहयोग गरे।
जियाओजियाओ र जियाओजीका कथाहरू यिनै थिए। अब तिमीहरूले तिनीहरू दुवैका कथा सुनेका छौ। के तिमीहरूले ती कथाहरू बुझ्यौ? तिमीहरूलाई कुन मन पर्यो? जियाओजियाओको कथा कि जियाओजीको कथा? (जियाओजीको कथा।) त्यसोभए, जियाओजियाओको नराम्रो कुरा के हो? (जब तिनको जीवनमा परिस्थितिहरू आइपरे, तब तिनले उचित रूपमा सामना गर्न सकेनन्। तिनी नकारात्मक र विरोधी बने।) नकारात्मक र विरोधी बन्नु भनेको आफैमाथि बरबादी ल्याउनु हो। जब अरू मानिसहरूको जीवनमा परिस्थितिहरू आइपर्छन्, तब तिनीहरूले तिनलाई समाधान गर्न सत्यताको खोजी गर्न सक्छन्, तर जियाओजियाओको जीवनमा यो परिस्थिति आइपर्दा, तिनले सत्यताको खोजी गर्न सकेनन्, तर तिनी नकारात्मकता र प्रतिरोधमा डुबे। तिनले आफ्नै बरबादी ल्याइरहेका थिए। आजभोली जानकारी गहन हुन सक्छ, तर यो शैतानी संसारमा, झूट र छल प्रशस्त्रै हुन्छन्। यो संसार झूटहरू र छलले भरिएको छ। यो अराजक संसारमा कुनै पनि समस्या वा जानकारीको सामना गर्दा, मानिसहरूसँग बुद्धि हुनैपर्छ, तिनीहरू बुद्धिमान र सचेत हुनैपर्छ, र बाठो हुनैपर्छ। तिनीहरूले सही दृष्टिकोणबाट फरक-फरक प्रकारका जानकारीलाई कडाइका साथ छान्नुपर्छ। मानिसहरूले सहजै कुनै पनि दाबीमा विश्वास गर्नु हुँदैन, र कुनै पनि प्रकारको जानकारी त झन् अवश्य नै सहज रूपमा विश्वास गर्नु हुँदैन। शैतानको संसारमा, सबै मानिसहरू झूट बोल्छन्, र झूटहरूलाई कहिल्यै पनि जिम्मेवार तुल्याइँदैन। तिनीहरूले आफ्नो झूट बताउँछन् र पनि तिनीहरूलाई केही हुँदैन। यो संसारमा कसैले पनि झूटको भर्त्सना गर्दैनन्; कसैले पनि छललाई भर्त्सना गर्दैनन्। मानिसको हृदय बुझ्न गाह्रो छ, र हरेक झूटो व्यक्तिको पछाडि एउटा अभिप्राय र उद्देश्य लुकेको हुन्छ। उदाहरणको लागि, तैँले डाक्टरलाई भेट्छस् र तिनले यसो भन्छ, “तपाईंको रोगको उपचार तुरुन्तै गर्नुपर्छ। उपचार गरेनौँ भने, यो क्यान्सरमा परिणत हुन सक्छ!” तँ डरपोक छस् भने, तँलाई डर लाग्नेछ: “अहो, खत्तम भयो! यो त क्यान्सर हुन सक्ने रहेछ! तुरुन्तै उपचार गरिहालौँ!” अनि परिणाम स्वरूप, तैँले यसको उपचार गर्ने जति प्रयास गर्छस्, यो त्यति खराब हुँदै जान्छ, र तँ अस्पताल बस्नु पर्ने अवस्थामा पुग्छस्। डाक्टरले वास्तवमा तेरो रोग क्यान्सरमा परिणत हुन सक्छ भनेर भनेका थिए, जसको अर्थ यो क्यान्सर त भइसकेको हुँदैन, र पनि तैँले यसलाई गलत रूपले बुझिस् र यसलाई तुरुन्तै उपचार गरिहाल्नुपर्छ मानौँ यो क्यान्सर हो भन्ने सोचिस्। के तैँले यसो गरेर मृत्युसँग खेलबाड गरिरहेको हुँदैनस् र? यदि तैँले यसलाई क्यान्सरको रूपमा लिइस् भने, यसलाई जति उपचार गर्छस्, तँ त्यति चाँडै मर्छस्। के त्यसपछि त तँ त्यति धेरै बाँच्न सक्नेछस् र? (सक्दैनौँ।) तँलाई वास्तवमा क्यान्सर लागेको हुँदैन, र पनि किन डाक्टरले यसलाई उपचार गरिएन भने, यो क्यान्सर बन्न सक्छ भनेर भन्छ? तेरो पैसा ठाग्नलाई, तेरो रोगलाई गम्भीर रोगलाई जस्तै उपचार गर्नको लागि तिनले यसो भनेको हुन्छ। यदि तँलाई यो सानोतिनो रोग हो भन्ने थाहा भएको भए, तैँले यसको उपचार गर्ने प्रयास गर्नेथिइनस्, र तिनले तेरो पैसा पाउन सक्नेथिएन। जब धेरैजसो डाक्टरले आफ्ना बिरामीलाई भेट्छन्, तब तिनीहरूले आफ्ना बिरामीलाई पिशाचले मान्छेलाई समाए जस्तै आफ्नो पकडमा राख्छन्, र कसिलो पक्रेर जानै दिँदैनन्। यो धेरैजसो डाक्टरहरूले आफ्ना बिरामीहरूमा प्रयोग गर्ने आम शैली हो। तिनीहरूले आफू कति सुप्रसिद्ध छन्, चिकित्सा क्षेत्रमा कति कुशल छन्, तिनीहरूले कति जनालाई उपचार गरे, के-कस्ता रोगहरू निको पारे, र तिनीहरूले चिकित्सा क्षेत्रमा काम गरेको कति भयो भनेर बताउँदै सुरु गर्छन्। तिनीहरूले तँलाई तिनीहरूको कुरा विश्वास गर्न लगाएर थपक्क बसी तिनीहरूको उपचार स्वीकार गर्न लगाउँछन्। त्यसपछि, तिनीहरूले तँलाई ठूलो रोग लाग्न लागेको छ, र उपचार गरिएन भने, तँ मर्नेछस् भनेर भन्नेछन्। एक दिन सबै मान्छे मर्छन्, तर के तँलाई साँच्चै यही रोगले मार्नेछ? मार्ने नै छ भन्ने छैन। हरेक व्यक्तिको जीवन र मृत्यु परमेश्वरको हातमा हुन्छ। यसको निर्णय गर्ने उहाँ नै हुनुहुन्छ, डाक्टरहरू होइन। डाक्टरहरूले प्रायजसो मानिसहरूलाई छल गर्न यो षड्यन्त्रको प्रयोग गर्छन्। डरपोक र मृत्युदेखि डराउने मानिसहरूले जहाँसुकै मेडिकल सल्लाह लिन्छन् र तिनीहरूको स्वास्थ्य स्थितिको बारेमा डाक्टरहरूलाई घोषणा गर्न दिन्छन्। यदि तिनीहरूका डाक्टरले तिनीहरूलाई क्यान्सर लाग्ने सम्भावना धेरै छ भनी बताए भने, तिनीहरूले विश्वास गर्छन्, र तिनीहरू क्यान्सरबाट मर्ने खतरालाई हटाउन तुरुन्तै डाक्टरलाई उपचार गर्न लगाउँछन्। के तिनीहरू तर्सिरहेका मात्रै हुँदैनन् र? (हो।) अब हामी डाक्टरहरूका बारेमा कुरा गर्न छोड्नेछौँ र जियाओजियाओ र जियाओजीको कुरालाई जारी राख्नेछौँ। तिनीहरूको जीवनमा आइपर्ने सबै कुराको विषयमा तिनीहरूको दृष्टिकोण, हेराइ, र अडानहरू अत्यन्तै फरक हुन्छन्। जियाओजियाओ नकारात्मकताले भरिएका व्यक्ति हुन् भने, जियाओजीले आफूमाथि आइपरेका परिस्थितिहरूलाई सही रूपमा लिन सके। तिनमा सामान्य मानवताको समझ र मूल्याङ्कन क्षमता हुन्छ र तिनले सक्रिय तरिकाले परिस्थितिको सामना गर्छन्। तिनले आफ्नो कर्तव्य पनि निरन्तर पूरा गरिरहन्छन्। तिनीहरू अत्यन्तै फरक हुन्छन्। जियाओजियाओको जीवनमा कुनै परिस्थिति आइपर्दा, तिनले त्यस परिस्थितिलाई निराश रूपमा हेर्छन्, र लापरवाही काम गर्छन्। तिनले यसलाई समाधान गर्न उचित विधि र माध्यमहरूको खोजी गर्दैनन्, र तिनी समझ रहित, भ्रमित, मूर्ख, एकोहोरो, र हठी पनि हुन्छन्—अनि निकै द्वेषपूर्ण पनि। जब तिनी बिरामी पर्छन्, वा जब तिनलाई केही कठिनाइ आइपर्छ, वा कुनै खराब घटना घट्छ, तब तिनले सबैलाई यस्तै होस् भन्ने कामना गर्छन्। तिनलाई सुरक्षा नदिएकोमा तिनले परमेश्वरलाई घृणा गर्छन्, र आफ्नो रिस पोखाउने चाहना गर्छन्। तर तिनले अरूलाई आफ्नो रिस पोखाउने र देखाउने आँट गर्दैनन्, त्यसकारण तिनले आफैमाथि आफ्नो क्रोध पोखाउँछन् र रिस देखाउँछन्। के यो घातक स्वभाव होइन र? (हो।) सानो कुरा आफूले भने अनुसार नहुँदा आक्रोशित हुनु, घृणा र डाहाले भरिनु—त्यो त घातक अवस्था हो। जब जियाओजीको जीवनमा कुनै घटना घट्छ, तब तिनमा सामान्य मानवताको समझ र मूल्याङ्कन क्षमता हुन्छ। तिनमा बुद्धि हुन्छ र तिनले सामान्य मानवता भएको व्यक्तिले गर्नुपर्ने निर्णय नै गर्छन्। जियाओजीको रोग पनि जियाओजियाओको जस्तै भए पनि, अन्त्यमा तिनको समस्या समाधान भयो, तर जियाओजियाओले आफ्नो समस्या कहिल्यै समाधान गर्न सकेनन्, र यो झन्-झन् खराब हुँदै र तीव्र हुँदै गयो। जियाओजियाओको समस्या गम्भीर समस्या हो, र यो शरीरको रोग मात्रै होइन—तिनले आफ्नो हृदयको गहिराइमा भएको स्वभाव खुलासा गरे; तिनले आफ्नै जिद्दी स्वभाव, कठोरता, मूर्खता, र खराबीलाई खुलासा गरे। यी दुई बीचको भिन्नता त्यही हो। यदि तिमीहरूलाई यी दुई मानिसहरू कसरी जिउँछन्, साथै परिस्थितिसँग तिनीहरूले जिउने मनोवृत्ति र शैलीहरूका बारेमा थप ज्ञान र बुझाई छ भने, तिमीहरूले पछि यसको बारेमा सङ्गतिलाई निरन्तरता दिन, आफूसँग तुलना गर्न, र यसबाट पाठ सिक्न सक्छौ। अवश्य नै, तिमीहरू पनि जियाओजीले जस्तै परिस्थितिलाई सक्रिय रूपमा सामना गर्नुपर्छ। तिमीहरूले जीवनलाई उचित रूपमा लिनुपर्छ, र सत्यतालाई आफ्नो मापदण्ड बनाएर परमेश्वरका वचनहरू अनुसार मानिसहरू र परिस्थितिहरूलाई हेर्नुपर्छ, र त्यही अनुसार आनीबानी र व्यवहार गर्नुपर्छ, ताकि तिमीहरू सत्यताको खोजी गर्ने व्यक्ति बन्न सक। तिमीहरू जियाओजियाओ जस्तो हुनु हुँदैन। होइन त? (हो।) तिमीहरूले खोजी र अभ्यास त्यसरी नै गर्नुपर्छ।
अब, हामीले गत सङ्गतिमा कुन विषयमा सङ्गति गरेका थियौँ त्यसलाई फर्केर हेर्नेछौँ। मानिसहरूले आफ्ना धारणाहरू अनुसार सही र असल ठानेका कुराहरूको पहिलो पक्षको बारेमा, अर्थात्, असल व्यवहारको बारेमा हेरेका थियौँ र हामीले असल व्यवहारका छ वटा उदाहरणहरू सूचीकृत गरेका थियौँ। ती सबै नै परम्परागत संस्कृतिले पदोन्नति गरेका कुराहरू, र मानिसहरूले आफ्नो वास्तविक जीवनमा मन पराउने असल व्यवहारहरू थिए। ती के-के थिए भनेर तिमीहरूले मलाई भन्न सक्छौ? (शिक्षित र समझदार हुनु, भद्र र सभ्य, शिष्ट, ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने, प्रिय, मिलनसार बन्ने।) हामीले अरू कुनै उदाहरण दिएनौँ। सायद चिनियाँ संस्कृतिले प्रस्तुत गरेका छ वटा मुख्य असल व्यवहारभन्दा अरू देशका परम्परागत संस्कृतिले अघि सारेका असल व्यवहारमा केही भिन्नता हुन सक्छन्, तर हामी तिनलाई सूचीकृत गर्नेछैनौँ। गत पटक हामीले यी छ वटा असल व्यवहारमध्ये केही निश्चित विषयवस्तुका बारेमा हामीले सङ्गति र विश्लेषण गरेका थियौँ। समग्रमा, यी बाहिरी असल व्यवहारले मानवजातिभित्र रहेका सकारात्मक कुराहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्दैनन्, न त तिनले व्यक्तिको स्वभाव परिवर्तन भएको छ भन्ने कुरालाई नै प्रतिनिधित्व गर्छन्—कुनै व्यक्तिले सत्यता बुझेको छ र ऊ यसको वास्तविकतामा जिउँछ भन्ने कुरालाई त तिनले पटक्कै प्रमाणित गर्दैनन्। ती त मानिसले देख्ने बाहिरी व्यवहारहरू मात्रै हुन्। सरल रूपमा भन्दा, ती त मानिसका बाहिरी प्रकटीकरणहरू हुन्। यी बाहिरी प्रकटीकरण र व्यवहारहरू मानिसहरूले एक-अर्कासँग कुराकानी गर्दा, मिलेर काम गर्दा, र जिउँदा देखाउने औपचारिकताहरू मात्रै हुन्। “औपचारिकताहरू” ले केलाई जनाउँछ? यसले मानिसहरूलाई हेर्दा सहज लाग्ने सबैभन्दा सतही कुराहरूलाई जनाउँछ। तिनले मानिसको सारलाई अलिकति पनि प्रतिनिधित्व गर्दैनन्, न त तिनीहरूका विचार र दृष्टिकोणलाई, न त सकारात्मक कुराहरूप्रति तिनीहरूको मनोवृत्तिलाई जनाउँछन्, र तिनले सत्यताप्रतिको मानिसहरूको मनोवृत्तिलाई जनाउनु त परको कुरा हो। बाहिरी व्यवहारहरूका बारेमा मानवजातिले राख्ने मूल्याङ्कनका माग र मापदण्डहरू मानिसहरूले बुझ्न र हासिल गर्न सक्ने औपचारिकताहरू मात्रै हुन्। मानिसको सारसँग तिनको कुनै सम्बन्ध हुँदैन। मानिसहरू बाहिर रूपमा जति नै प्रिय वा मिलनसार भए पनि, र तिनीहरूले जिउने बाहिरी व्यवहारलाई अरूले जति नै मन पराए पनि, सम्मान, आदर, र उपासना गरे पनि, यसको अर्थ तिनिहरूसँग मानवता छ भन्ने हुँदैन, न त यसको अर्थ तिनीहरूको प्रकृति र सार असल छन्, वा सकारात्मक कुराहरूलाई प्रेम गर्ने किसिमको छ, वा तिनीहरूमा धार्मिकताको बोध छ भन्ने नै हुन्छ, अनि अवश्य नै, यसको अर्थ तिनीहरू सत्यतालाई पछ्याउन सक्ने मानिसहरू हुन् भन्ने त कुरै भएन। मानिसहरूले समीक्षा गरेका सबै असल व्यवहारहरू मानवजातिले आफूलाई अरू प्राणीभन्दा फरक तुल्याउनको लागि पदोन्नति गर्ने बाहिरी प्रकटीकरण र जियाइहरूभन्दा अरू केही पनि होइनन्। उदाहरणको लागि, शिक्षित र समझदार, भद्र र सभ्य, अनि शिष्ट बन्नु—यी असल व्यवहारले व्यक्ति बाहिरी रूपमा शिष्ट, नम्र, शिक्षित, र सभ्य छ, जो कुनै पनि नियम नपछ्याउने पशुभन्दा फरक छ भन्ने कुरालाई मात्रै देखाउँछन्। मानिसहरूले खान-पान गरेपछि आफ्नो मुख हातले वा कागजको टुक्राले पुछेर आफूलाई सफा राख्छन्। यदि तैँले कुकुरले खाएपछि वा पिएपछि त्यसको मुख पुछ्ने प्रयास गरिस् भने, त्यसलाई त्यति मन पर्दैन। पशुले त्यस्ता कुराहरू बुझ्दैनन्। किन मानिसहरूले बुझ्छन् त? किनभने मानिसहरू “उच्च प्राणी” हुन्, त्यसकारण तिनीहरूले यी कुराहरू बुझ्नुपर्छ। त्यसकारण, यी असल व्यवहारहरू मानवजातिको जैविक समूहको व्यवहारलाई विधिवत् गर्नको लागि मानिसले प्रयोग गर्ने कुराहरू मात्रै हुन्, र तिनले मानवजातिलाई तल्लो स्तरको प्राणीबाट अलग गर्ने बाहेक केही गर्दैनन्। व्यवहार, वा सत्यताको खोजी, वा परमेश्वरको आराधनासँग तिनको कुनै सम्बन्ध हुँदैन। यसको अर्थ तँ बाहिरी रूपमा शिक्षित र समझदार, भद्र र सभ्य, र इत्यादिका माग र मापदण्डहरू अनुसार जिउन सक्छस् होला, तँमा यी असल व्यवहार भए पनि, यसको अर्थ तँ मानवता भएको, वा सत्यता भएको, वा परमेश्वरको डर मान्ने र दुष्टतादेखि अलग बस्ने व्यक्ति होस् भन्ने हुँदैन। यसको अर्थ यीमध्ये कुनै पनि हुँदैन। यसको विपरीत, यसको अर्थ व्यवहार सम्बन्धी शिक्षा, र सामाजिक मर्यादाका नियमहरूको प्रणालीबाट भएर गएपछि, तेरो बोलीवचन, अनुहारको हाउभाउ, चालचलन, र इत्यादि कुरा अलिक अनुशासित भएको छ भन्ने मात्रै हुन्छ। यसले तँ पशुभन्दा अलिक उत्तम छस् र तँमा अलिक बढी मानव स्वरूप छ भन्ने देखाउँछ—तर तँ सत्यतालाई पछ्याउने व्यक्ति भएको छस् भन्ने देखाउँदैन। के समेत भन्न सकिन्छ भने सत्यतालाई पछ्याउने कार्यसँग यसको कुनै सम्बन्ध हुँदैन। तँमा यी असल व्यवहार छन् भन्दैमा यसको अर्थ तैँले सत्यतालाई पछ्याउनको लागि चाहिने सही सर्तहरू पूरा गरेको छस् भन्ने हुँदैन, न त तँ पहिले नै सत्यताको वास्तविकतामा प्रवेश गरेको छस् र सत्यता प्राप्त गरेको छस् भन्ने नै हुन्छ। यसले यी कुराहरूलाई पटक्कै प्रदर्शन गर्दैन।
बिरालो वा कुकुर पाल्ने जोकोहीलाई पनि तिनीहरूमा मायालाग्दो केही कुरा हुन्छन् भन्ने अनुभव गर्छन्। केही बिरालो र कुकुरहरूमा साँच्चै केही राम्रो बानी हुन्छ। कतिपय बिरालो मालिकको कोठामा जान चाहे भने, तिनीहरू भित्र पस्नुभन्दा पहिले एक-दुई पटक म्याउँ-म्याउँ गर्छन्। मालिकले केही भनेन भने तिनीहरू भित्र जाँदैनन्, र मालिकले यसो भन्यो भने मात्रै भित्र जान्छन्: “आइज।” बिरालोले समेत यस्तो मर्यादा पालना गर्छन्, र मालिकको कोठामा पस्नुभन्दा पहिले सोध्नुपर्छ भन्ने तिनीहरूलाई समेत थाहा हुन्छ। के त्यो राम्रो व्यवहार होइन र? पशुमा समेत यस्तो राम्रो व्यवहार हुन्छ भने, मानिसहरूमा हुने असल व्यवहारले तिनीहरूलाई पशुभन्दा कति माथि राख्न सक्छ? यो त मानिसहरूमा हुनुपर्ने आम समझको न्यूनतम स्तर हो—यो कुरा सिकाइरहनु पर्दैन तर यो अत्यन्तै सामान्य कुरा हो। मानिसहरूलाई यस्तो असल व्यवहार तुलनात्मक रूपमा उचित हुन्छ भन्ने लाग्न सक्छ, र यसले तिनीहरूलाई अलिक सहज तुल्याउन सक्छ, तर के यी असल व्यवहारमा जिउँदा त्यसले तिनीहरूको मानवताको गुणस्तर वा सारलाई जनाउँछ? (जनाउँदैन।) यसले जनाउँदैन। ती त व्यक्तिले आफ्नो व्यवहारमा पालना गर्नुपर्ने नियम र विधिहरू मात्रै हुन्—व्यक्तिको मानवताको गुणस्तर र सारसँग तिनको कुनै सम्बन्ध हुँदैन। उदाहरणको लागि, बिरालो र कुकुरमा आम रूपमा हुने कुरा के हो? मानिसहरूले तिनीहरूलाई खानेकुरा दिँदा, तिनीहरूले घनिष्ठता र कृतज्ञता व्यक्त गर्छन्। तिनीहरूमा यस्तो आचरण हुन्छ, र तिनीहरूले यस्तो व्यवहार गर्न सक्छन्। तिनीहरूमा के भिन्नता छ भने, एउटा मूसा मार्न पोख्त हुन्छ, अर्को घरको रक्षा गर्नमा। बिरालोले कुनै पनि समय र स्थानमा आफ्नो मालिकलाई छोड्न सक्छ; जब आफ्नै कुरामा रमाइरहेको हुन्छ, तब बिरालोले मालिकलाई बिर्सन्छ र कुनै ध्यान दिँदैन। कुकुरले कहिल्यै आफ्नो मालिकलाई छोड्दैन; यदि यसले तँलाई मालिक ठानेको छ भने, यसले घर परिवर्तन नै गरे पनि, तँलाई चिन्छ र मालिकको रूपमा हेर्छ। बिरालो र कुकुरको व्यवहार र सारको नैतिक गुणस्तरको हिसाबमा तिनीहरूमा रहेको भिन्नता यही हो। अब, हामी मानिसहरूका बारेमा कुरा गरौँ। शिक्षित र समझदार, शिष्ट, मिलनसार, र इत्यादि जस्ता मानिसले असल ठानेका व्यवहारहरूमध्ये, कतिले अरू प्राणीको व्यवहारलाई जित्न सके पनि—अर्थात्, मानिसले अरू प्राणीको क्षमतालाई जित्न सके पनि—यी बाहिरी व्यवहार र नियमहरू बाहेक केही पनि होइनन्, अर्थात् ती त मानिसहरूको व्यवहारलाई नियमित गरेर तिनीहरूलाई अरू प्राणीभन्दा फरक बनाउने शैलीहरू मात्रै हुन्। मानिसहरूमा यी असल व्यवहारहरू छन् भने यसले तिनीहरूलाई अरू प्राणीभन्दा फरक वा असल भएको अनुभव गराउन सक्छ, तर केही हिसाबमा त, मानिसहरूले पशुले भन्दा खराब व्यवहार गर्छन्। उदाहरणको लागि, ठूलालाई आदर गर्नु र सानालाई माया गर्नुपर्छ भन्ने कुरालाई लिऊँ। पशु जगतमा, ब्वाँसाहरूले यो काम मानिसहरूले भन्दा राम्रा गर्छन्। ब्वाँसाको कुनै बथानमा, वयस्क ब्वाँसाहरूले छाउरा-छाउरीलाई हेरचाह गर्छन्, चाहे त्यो जोसुकैको बच्चा होस्। तिनीहरूले त्यसलाई हेप्ने वा हानि गर्ने गर्दैनन्। मानिसले यसो गर्न सक्दैन, र यसरी मानिस ब्वाँसाको बथानभन्दा पनि खराब हुन्छ। मानवजातिले ठूलालाई आदर गर्नुपर्छ र सानालाई माया गर्नुपर्छ भन्ने कुन पक्षलाई पालना गर्छन्? के मानिसहरूले साँच्चै यसो गर्न सक्छन्? धेरैजसो मानिसहरू “सानालाई माया गर्न” सक्दैनन्, मानिसहरूमा यस्तो असल व्यवहार हुँदैन, जसको अर्थ तिनीहरूमा त्यस्तो मानवता हुँदैन। उदाहरणको लागि: जब एउटा बच्चा तिनीहरूका आमाबुबासँग हुन्छ, तब बच्चासँग बोल्दा मानिसहरू निकै प्रिय र मिलनसार बन्छन्—तर तिनीहरूका आमाबुबा छैनन् भने, मानिसहरूको पैशाचिक पक्ष प्रकट हुन्छ। यदि बच्चा तिनीहरूसँग बोले भने, तिनीहरूले तिनलाई बेवास्ता गर्छन्, वा बच्चाको कुरामा असहमत भई उसलाई दुर्व्यवहार समेत गर्छन्। तिनीहरू कति दुष्ट हुन्छन्! संसारको कति वटा देशमा, बालबालिका बेच-बिखन सामान्य छ—यो त विश्वव्यापी समस्या हो। यदि मानिसहरूमा ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने असल व्यवहार छैन, र बच्चालाई हेप्दा तिनीहरूको विवेकमा कुनै धक्का हुँदैन भने, मलाई भन, त्यो कस्तो मानवता हो? तिनीहरूले अझै पनि ठूलालाई आदर र सानालाई माया गर्ने बहाना बनाउँछन्, तर यो त देखावटी मात्रै हो। मैले किन यो उदाहरण दिएँ? किनभने मानवजातिले यी असल व्यवहारहरू अघि सारेर यी माग र मापदण्डहरूलाई मानिसहरूको व्यवहारको लागि प्रस्तावित गरे पनि, मानिसहरूले यी असल व्यवहार हासिल गर्न सके पनि नसके पनि, वा तिनीहरूमा जति वटा असल व्यवहार भए पनि मानिसको भ्रष्ट सार कहिल्यै परिवर्तन हुन सक्दैन। मानिसहरू र परिस्थितिहरूलाई हेर्ने मानिसको दृष्टिकोण, र उसको आनीबानी र व्यवहारको मापदण्ड पूर्ण रूपमा भ्रष्ट मानवजातिको सोचाइ र दृष्टिकोणबाट आएको हुन्छ, र भ्रष्ट स्वभावले नै त्यसको निर्धारण गरेको हुन्छ। मानवजातिले अघि सारेका माग र मापदण्डहरू असल र उच्च मापदण्डहरूका रूपमा पहिचान गरिने भए पनि, के मानिसहरूले ती हासिल गर्न सक्छन्? (सक्दैनन्।) यो त समस्या हो। कुनै व्यक्तिले अलिक देखावटी व्यवहार गर्छ, र त्यसको लागि तिनले इनाम र पहिचान पाउँछ भने, त्यो पनि बहाना र छलले दूषित भएको हुन्छ, किनभने सबैले स्विकारेको कुरा हो, सानो असल काम गर्नु सजिलो हुन्छ—जीवनभरि असल काम गर्नु गाह्रो हुन्छ। यदि तिनीहरू साँच्चै असल व्यक्ति हुन् भने, किन तिनीहरूलाई असल काम गर्न गाह्रो हुन्छ? त्यसकारण, कुनै पनि व्यक्ति मानवजातिको तथाकथित “असल” र पहिचान गरिएको मापदण्डमा पुग्न सक्दैन। यो सब धाक, छल, र बनावटी कुरा मात्रै हो। मानिसहरूले यी मापदण्डहरूमध्ये केहीलाई बाहिरी रूपमा पूरा गर्न र तिनीहरूमा थोरै असल व्यवहार हुन सके पनि—जस्तै शिक्षित र समझदार, भद्र र सभ्य, शिष्ट, ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने, प्रिय, र मिलनसार हुन सके पनि—मानिसहरूले यीमध्ये केही कुरा गर्न र प्राप्त गर्न सके पनि, यो छोटो समयको लागि, क्षणिक रूपमा, वा कहिलेकहीँ मात्रै हुन्छ। तिनीहरू बाध्यतामा पर्दा मात्रै तिनीहरूमा यी प्रकटीकरणहरू हुन्छन्। कसैले तिनीहरूको हैसियत, स्वाभिमान, सम्भावना, चासोहरू, वा तिनीहरूको भाग्य र भविष्यका सम्भावनाहरूमा हात लगाउने बित्तिकै, तिनीहरूको प्रकृति र उग्र भित्री मानिस प्रकट हुन्छ। तिनीहरू शिक्षित र समझदार, भद्र र सभ्य, शिष्ट, ठूलालाई आदर र सानालाई माया गर्ने, प्रिय, वा मिलनसार हुन छोड्छन्। बरु, तिनीहरू एक-अर्कासँग लडाइँ र षड्यन्त्र गर्छन्, एक-अर्कालाई जित्ने, फन्दामा पार्ने र मार्ने प्रयास गर्छन्। यस्ता कुराहरू बारम्बार भइरहन्छन्—आफ्ना हितहरू, हैसियत, वा अख्तियारको खातिर, साथी-साथी, आफन्त, र बाबु-छोराले समेत एक-अर्काको हत्या गर्छन् र आफू मात्रै बाँकी रहन खोज्छन्। मानिसहरूका बीचमा रहने दुःखदायी अवस्था स्पष्ट रूपमा नै देख्न सकिन्छ। त्यसैले त शिक्षित र समझदार हुनु, भद्र र सभ्य, शिष्ट, ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने, प्रिय, मिलनसार बन्ने कार्यलाई बितेर जाने परिस्थितिले निम्त्याएका कुराहरू मात्रै हुन् भनेर भनिएको हो। कुनै पनि व्यक्तिले तिनलाई साँचो रूपमा लागू गर्न सक्दैन—चिनियाँहरूले उपासना गरेका बुद्धिजीवी र महान व्यक्तिहरू समेत यी कुराहरू गर्न सक्ने क्षमताका थिएनन्। त्यसकारण, यी शिक्षा र सिद्धान्तहरू सबै हास्यास्पद छन्। ती सबै पूर्ण रूपमा निरर्थक छन्। सत्यताको खोजी गर्ने मानिसहरूले परमेश्वरका वचनहरू अनुसार, र सत्यतालाई आफ्नो मापदण्ड बनाएर आफ्ना व्यक्तिगत हितहरूसँग सम्बन्धित मामलाहरूलाई समाधान गर्न सक्छन्, र तिनीहरू सत्यता अभ्यास गरेर परमेश्वरमा समर्पित हुन सक्छन्। यसरी, तिनीहरूमा भएको सत्यताको वास्तविकताले मानवजातिले स्विकारेको असल व्यवहारका मापदण्डहरूलाई उछिन्छ। सत्यता नपछ्याउने मानिसहरूले आफ्नै हितहरूका बारलाई भत्काउन सक्दैनन्, त्यसकारण तिनीहरूले सत्यताको अभ्यास गर्न सक्दैनन्। तिनीहरूले असल व्यवहार जस्ता नियमहरू समेत पालना गर्न सक्दैनन्। त्यसोभए, मानिसहरू र परिस्थितिहरू, अनि आफ्नो आनीबानी र व्यवहारप्रतिको तिनीहरूको आधार र मापदण्ड के-के हुन्? अवश्य नै, ती त नियम र सिद्धान्तहरू मात्रै हुन्, ती त शैतानका दर्शन र नियमहरू मात्रै हुन्, परमेश्वरको वचन वा सत्यता होइनन्। किनभने तिनीहरू सत्यतालाई नस्विकार्ने मानिसहरू हुन्, र तिनीहरूले आफ्नै हितहरूका बारेमा मात्रै सोचिरहेका हुन्छन्, त्यसकारण, स्वाभाविक रूपमा नै, तिनीहरूले सत्यताको अभ्यास गर्न सक्दैनन्। तिनीहरूले असल व्यवहार समेत लागू गर्न सक्दैनन्—तिनीहरूले नाटक गर्ने प्रयास गर्छन्, तर तिनीहरूले आफ्नो देखावटी रूपलाई कायम राखिरहन सक्दैनन्। यसरी, तिनीहरूले आफ्नो साँचो रङ देखाउँछन्। तिनीहरूले आफ्नै हितहरूका खातिर, संघर्ष गर्छन्, लुछाचुँडी गर्छन्, र लुट्छन्, षड्यन्त्र गर्छन्, युक्ति रच्छन्, र ठगी गर्छन्, तिनीहरूले अरूलाई दण्ड दिन्छन्, र मार्छन् समेत। तिनीहरूले यी सब भयानक कुराहरू गर्न सक्छन्—के त्यसमा तिनीहरूको प्रकृतिको खुलासा भएको हुँदैन र? अनि जब तिनीहरूको प्रकृतिको खुलासा हुन्छ, तब अरूले सहजै तिनीहरूको बोलीवचन र व्यवहारको अभिप्राय र आधार देख्न सक्छन्; अरूले ती मानिसहरू शैतानका दर्शनहरू अनुसार नै पूर्ण रूपमा जिइरहेका छन्, मानिसहरू र परिस्थितिहरूलाई हेर्ने, र तिनीहरूको आनीबानी र व्यवहारको आधार शैतानका दर्शनहरू नै हुन् भनेर भन्न सक्छन्। उदाहरणको लागि: “अरूको होइन, आफ्नो दुनो सोझ्याउनुपर्छ,” “दुनियाँ पैसाको इसारामा चल्छ,” “सास भइञ्जेल आस हुन्छ,” “सानो मुटुले भलाद्मी भइँदैन, कठोरताविना असली पुरुष भइँदैन,” “आइलागे, जाइलागिन्छ,” “जस्तालाई त्यस्तै ढिँडोलाई निस्तै,” र इत्यादि—यी शैतानी तर्क र नियमहरूले मानिसहरूको मनमा जड गाडेको हुन्छ। जब मानिसहरू यी कुराहरू अनुसार जिउँछन्, तब शिक्षित र समझदार हुनु, भद्र र सभ्य, शिष्ट, ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने, प्रिय, मिलनसार बन्ने जस्ता असल व्यवहारहरू मानिसहरूले आफ्नो वास्तविक रूप लुकाउन प्रयोग गर्ने मुकुन्डोहरू बन्छन्, अर्थात् ती देखावटी रूप बन्छन्। किन ती देखावटी रूप बन्छन्? किनभने मानिसहरूले साँचो रूपमा जिउने जग र नियमहरू शैतानले मस्तिष्कमा हालिदिएका कुराहरू हुन्, सत्यता होइनन्। त्यसकारण, सत्यतालाई प्रेम नगर्ने व्यक्तिलाई मानिसको सबैभन्दा आधारभूत विवेक र नैतिकले कुनै असर पार्दैन। जब तिनीहरूका हितहरूसँग सम्बन्धित कुनै घटना घट्छ, तब तिनीहरूको वास्तविक स्वरूप प्रकट हुन्छ, र त्यो बेला मानिसहरूले आफ्नो वास्तविक अनुहार देख्नेछन्। मानिसहरूले चकित हुँदै भन्नेछन्, “तर के तिनीहरू त प्रायजसो नम्र, शिष्ट, र भद्र देखिँदैनन् र? किन तिनीहरूको जीवनमा केही आइपर्ने बित्तिकै, तिनीहरू पूर्ण रूपमा फरक व्यक्ति बन्छन्?” वास्तवमा, त्यो व्यक्ति परिवर्तन भएको हुँदैन; तिनीहरूको साँचो रूप मात्रै त्यो बेलासम्म प्रकट र खुलासा भएको हुँदैन। जब कुनै परिस्थितिले तिनीहरूका हितहरूमा कुनै असर गर्दैन र कलह हुँदैन, तबसम्म तिनीहरूले छल गर्ने र वास्तविक रूप लुकाउने काम मात्रै गरिरहेका हुन्छन्। तिनीहरूका हितहरूमा असर वा चुनौती हुँदा, र तिनीहरूले आफ्नो वास्तविक रूपमा लुकाउन छोडेपछि तिनीहरूले प्रकट गर्ने अस्तित्वको नियम र आधार तिनीहरूको प्रकृति, सार, र तिनीहरूको वास्तविकताको पहिचान हो। त्यसकारण, व्यक्तिमा जस्तोसुकै असल व्यवहार भए पनि—अरू मानिसहरूका लागि तिनीहरूको बाहिरी व्यवहार जस्तोसुकै स्वच्छ देखिए पनि—यसको अर्थ तिनीहरू सत्यतालाई पछ्याउने र सकारात्मक कुराहरूलाई मन पराउने व्यक्ति हुन् भन्ने हुँदैन। कम्तीमा पनि, यसको अर्थ तिनीहरूमा सामान्य मानवता छ भन्ने हुँदैन, न त यसको अर्थ तिनीहरू भरोसा लायक वा कुराकानी गर्न लायक छन् भन्ने नै हुन्छ।
असल व्यवहारहरूमध्ये, हामीले शिक्षित र समझदार हुनु, भद्र र सभ्य, शिष्ट हुनु, ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने, प्रिय, मिलनसार बन्नुका उदाहरणहरू प्रस्तुत गरिसक्यौँ। अब हामी ठूलालाई आदर गर्नु र सानालाई माया गर्नुलाई उदाहरणको रूपमा लिएर, यसको बारेमा विस्तृत रूपमा सङ्गति गर्नेछौँ। ठूलालाई आदर गर्नु र सानालाई माया गर्नु मानव जीवनमा हुने अत्यन्तै सामान्य कुरा हो। यो कुरा केही पशुमा पनि देखिन सक्छन्, त्यसकारण, स्वाभाविक रूपमै, यो मानवको बीचमा अझै धेरै हुनुपर्छ, किनभने मानवसँग विवेक र समझ हुन्छ। मानिसले यो व्यवहारको सतहलाई मात्रै कोट्याउने होइन, तर यसलाई अरू प्राणीले भन्दा पनि अझै राम्ररी, अझै ठोस रूपमा, र अझै व्यावहारिक रूपमा हेर्नुपर्छ। ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने सम्बन्धी यो असल व्यवहारलाई लागू गर्न मानिस अरू प्राणीभन्दा अगाडि हुनुपर्छ, किनभने मानिसमा विवेक र समझ हुन्छ, जुन अरू प्राणीमा हुँदैन। मानिसले यो असल व्यवहारलाई लागू गर्दा तिनीहरूको मानवता अरू प्राणीको सारभन्दा उच्च र फरक छ भन्ने कुरालाई प्रदर्शन गर्न सक्नुपर्छ। तर के मानिसले साँच्चै यसो गर्न सक्छ? (सक्दैन।) के शिक्षित र ज्ञान भएका मानिसहरूले यसो गर्न सक्छन्? (तिनीहरूले पनि सक्दैनन्।) हामी सर्वसाधारणलाई एकातिर पन्छाएर विशिष्टहरू, र दरबारहरूमा हुने मामलाहरूका बारेमा छलफल गरौँ। अहिले, विभिन्न देशहरूले राजकीय परिवारका उथलपुथल किसिमका धेरै कथाहरू खुलासा गर्दै विभिन्न दरबारिया कथानक शृङ्खलाहरू बनाइरहेका छन्। दरबारका सदस्यहरू र सर्वसाधारण मानिसहरू सबैले वरिष्ठताको श्रेणीलाई ठूलो जोड दिने हुँदा तिनीहरू उस्तै हुन्। राजकीय परिवारमा हुर्केकाहरूले ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने असल व्यवहारको विषयमा सर्वसाधारण मानिसहरूले भन्दा अझै गहन र निश्चित शिक्षा पाएका हुन्छन्, र राजकीय परिवारका नयाँ पुस्ताका मानिसहरू आफूभन्दा ठूलाप्रति सम्मान र आदरको व्यवहार गर्न सर्वसाधारणभन्दा सिपालु हुन्छन्—यसमा ठूलो सामाजिक शिष्टाचार समावेश हुन्छ। ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने विषयमा, राजकीय परिवारका मानिसहरूलाई असल व्यवहारको यो पक्षमा विशेष रूपमा निकै ठूलो मापदण्ड दिइएको हुन्छ, जसलाई तिनीहरूले पूर्ण रूपमा पालना गर्नुपर्ने हुन्छ। झट्ट हेर्दा, तिनीहरूले सर्वसाधारण मानिसहरूले जस्तै परम्परागत संस्कृतिले दिएको ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने मापदण्ड पूरा गरिरहेका छन् जस्तो देखिन्छ—तैपनि, तिनीहरूले यो काम जति राम्ररी वा उपयुक्त रूपमा गरे पनि, तिनीहरू जति नै भद्र र निर्दोष देखिए पनि, यो निर्दोष व्यवहारको पछाडि विभिन्न शक्तिहरूका बीचमा शक्ति स्थानान्तर र संघर्ष लुकेको हुन्छ। बाबु-छोरा, बाजे-नाति, नोकर-मालिक, मन्त्री र शासकहरूका बीचमा—झट्ट हेर्दा, तिनीहरूले व्यवहारको सबैभन्दा आधारभूत मापदण्ड पूरा गरिरहेका छन् जस्तो देखिन्छ: ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने। तर यसमा शासन अधिकार र अरू धेरै शक्तिहरू मिसिएको हुने हुनाले, यो बाहिरी व्यवहारले कुनै काम गर्दैन। शासन शक्ति स्थानान्तर र विभिन्न शक्तिहरू बीचको संघर्षबाट अन्तिममा के आउँछ त्यसलाई यस कार्यले पटक्कै असर पार्न सक्दैन। स्वाभाविक रूपमै, यस्तो असल व्यवहार सिंहासनको लोभ गर्ने वा शक्तिको अभिलाषा राख्ने कुनै पनि व्यक्तिलाई काबुमा राख्नमा आधारभूत रूपमा नै असमर्थ हुन्छ। सर्वसाधारण मानिसहरूले ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने नियम पालना गर्छन्, जुन तिनीहरूलाई तिनीहरूका पितापुर्खाले हस्तान्तरण गरेका हुन्छन्। तिनीहरू पनि यो नियमका बन्धनहरूमा जिउँछन्। जति वटा हितहरू बाझिए पनि, वा ती हितहरू बाझिँदा जस्तोसुकै संघर्ष पैदा भए पनि, यो सब सकिएपछि सर्वसाधारण मानिसहरू सँगै बस्न सक्छन्। तर राजकीय परिवारमा यस्तो हुँदैन, किनभने तिनीहरूका हितहरू र शक्ति सम्बन्धी विवादहरू अझै महत्त्वपूर्ण हुन्छन्। तिनीहरू लडाइ गरिरहन्छन्, र अन्तिममा के परिणाम हुन्छ भने जित्नेहरू राजा बन्छन् र हार्नेहरू अपराधी—कि एउटा पक्षको मृत्यु हुन्छ, कि अर्को पक्षको। जित्ने र हार्ने सबैले ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने यो नियम पालना गर्छन्, तर हरेकको शक्ति र इच्छा अनि महत्वाकांक्षा फरक-फरक हुने भएकोले, वा हरेक पक्षको शक्तिमा भिन्नता हुने हुनाले, अन्तिममा कोही बाँच्छन्, कोही नष्ट हुन्छन्। यसलाई के कुराले निर्धारित गर्छ? के यसलाई ठूलालाई आदर गर्नु र सानालाई माया गर्नुपर्छ भन्ने नियमले निर्धारित गर्छ? (गर्दैन।) त्यसोभए, केले निर्धारित गर्छ? (मानिसको शैतानी प्रकृतिले।) मैले यो सबै भन्नुको तात्पर्य के हो? मेरो तात्पर्य के हो भने, यी नियमहरू, मानवजातिको नवीन र तथाकथित व्यवहारले केही पनि निर्धारित गर्न सक्दैन। व्यक्तिले हिँड्ने मार्ग उसको बाहिरी व्यवहार शिक्षित र समझदार, प्रिय, वा ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने किसिमको छ कि छैन भन्ने कुराले होइन, तर उसको प्रकृतिले निर्धारित गर्छ। छोटकरीमा भन्दा, मानवजातिको बीचमा उठेका असल व्यवहार सम्बन्धी यी अभिव्यक्तिहरूलाई परमेश्वरको घरले पदोन्नति गर्दैन। मानिसले असल ठान्ने यी व्यवहारहरू असल व्यवहारको प्रकार र प्रकटीकरण बाहेक केही पनि होइनन्; तिनले सत्यतालाई प्रतिनिधित्व गर्दैनन्, र यदि कुनै व्यक्तिमा यी असल व्यवहार र प्रकटीकरणहरू छन् भने, यसको अर्थ तिनीहरूले सत्यताको अभ्यास गरिरहेका छन् भन्ने हुँदैन, तिनीहरूले सत्यताको खोजी गरिरहेका छन् भन्ने अर्थ हुनु त परको कुरा हो।
मानिसले असल ठानेका यी व्यवहारहरू परमेश्वरबाट आएका छैनन्, तिनलाई उहाँको घरले पदोन्नति गर्दैन, र ती उहाँको इच्छा अनुरूप त पटक्कै छैनन्, साथै ती परमेश्वरका वचनहरू र उहाँले दिनुहुने मापदण्डहरूसँग मिल्दैनन्, त्यसकारण के परमेश्वरले पनि मानवजातिको व्यवहारको निम्ति केही मापदण्डहरू दिनुभएको छ? (दिनुभएको छ।) परमेश्वरले पनि उहाँलाई पछ्याउने विश्वासीहरूको व्यवहारको बारेमा केही अभिव्यक्तिहरू अघि सार्नुभएको छ। परमेश्वरले मानिसलाई सत्यताको बारेमा दिनुभएका मापदण्डहरूभन्दा ती फरक छन्, र अलिक सरल छन्, तर तिनमा केही निश्चित कुराहरू भने अवश्य नै छन्। परमेश्वरलाई पछ्याउने मानिसहरूका लागि परमेश्वरले के-कस्ता मापदण्डहरू दिनुभएको छ? उदाहरणको लागि, सन्तको जस्तो शिष्टता हुनु—के यो मानिसको व्यवहार सम्बन्धी मापदण्ड होइन? (हो।) लम्पट हुनु हुँदैन, संयम हुनुपर्छ, अनुचित वस्त्रहरू लगाउनु हुँदैन, धुम्रपान-मद्यपान गर्नु हुँदैन, अरूलाई कुट्ने वा गालीगलौज गर्ने गर्नु हुँदैन, साथै मूर्ति पूजा गर्नु हुँदैन, आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ, र इत्यादि पनि छन्। यो सबै परमेश्वरले आफ्ना जनहरूका लागि अघि सार्नुभएका व्यवहार सम्बन्धी मापदण्डहरू हुन्। ती सबैभन्दा आधारभूत मापदण्डहरू हुन् र तिनलाई अवश्य नै अवहेलना गर्नु हुँदैन। परमेश्वरलाई पछ्याउनेहरूका लागि उहाँले व्यवहारका निश्चित मापदण्डहरू दिनुभएको छ, र ती अविश्वासीहरूले अघि सारेका असल व्यवहारभन्दा फरक छन्। अविश्वासीहरूले अघि सारेका असल व्यवहारहरूले मानिसहरूलाई पशुभन्दा माथि राख्ने, र तिनीहरूलाई अरू तल्लो स्तरका प्राणीबाट भिन्न तुल्याउने बाहेक अरू केही गर्दैनन्। तर, परमेश्वरले आफ्ना विश्वासीहरूलाई दिनुभएका मापदण्डहरूले अविश्वासीहरू, अर्थात् परमेश्वरमा विश्वास नगर्ने मानिसहरूबाट तिनीहरूलाई अलग गर्छन्। ती कुराहरू पशुभन्दा फरक हुने कुरासँग सम्बन्धित छैनन्। विगतमा, “शुद्धीकरण” को बारेमा पनि कुरा भएको थियो। यो अलिक बढाइ-चढाइ र यसलाई प्रस्तुत गर्ने त्रुटिपूर्ण तरिका हो, तर पनि परमेश्वरले आफ्ना जनहरूलाई तिनीहरूको व्यवहारको बारेमा केही मापदण्डहरू अघि सार्नुभएको छ। मलाई भन, ती के-के हुन्? (सन्तको जस्तो शिष्टता हुनुपर्छ, लम्पट हुनु हुँदैन, संयम हुनुपर्छ, अनुचित वस्त्र लगाउनु हुँदैन, धुम्रपान-मद्यपान गर्नु हुँदैन, अरूलाई कुट्ने वा गालीगलौज गर्ने गर्नु हुँदैन, मूर्ति पुज्नु हुँदैन, र आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ।) यी बाहेक, अरू के-के छन्? (अरूको सम्पत्ति हिनामिना गर्नु हुँदैन, चोर्ने, झूटो गवाही दिने, व्यभिचार गर्ने गर्नु हुँदैन।) यी पनि छन्। ती व्यवस्थाका भाग हुन्, परमेश्वरले सुरुमा नै मानिसको व्यवहारको विषयमा अघि सार्नुभएका मापदण्डहरू हुन्, र आज पनि ती वास्तविक र व्यावहारिक छन्। परमेश्वरले आफ्ना विश्वासीहरूको व्यवहारलाई नियन्त्रित गर्नका लागि यी मापदण्डहरू प्रयोग गर्नुहुन्छ, अर्थात्, यी बाहिरी व्यवहारहरू परमेश्वरलाई पछ्याउने मानिसहरूको चिन्ह हुन्। यदि तँमा यी व्यवहार र प्रकटीकरणहरू छन्, यहाँसम्म कि अरूले तँलाई हेर्दा तँ परमेश्वरको विश्वासी हुन् भनेर अरूले थाहा पाउँछन् भने, तिनीहरूले कम्तीमा पनि तँलाई अनुमोदन र आदर गर्नेछन्। तिनीहरूले तँमा सन्तको जस्तो शिष्टता छ, तँ परमेश्वरको विश्वासी जस्तो देखिन्छस्, र अविश्वासी जस्तो देखिँदैनस् भनी भन्नेछन्। परमेश्वरमा विश्वास गर्ने कतिपय मानिसहरू अविश्वासीहरू जस्तै बारम्बार धुम्रपान-मद्यपान गर्ने, कुटाकुट र झगडा गर्ने गर्छन्। कतिपयले त व्यभिचार र चोरी समेत गर्छन्। तिनीहरूको व्यवहार पनि असंयमित हुन्छ, र परमेश्वरका वचनहरू अनुसार हुँदैन, अनि अविश्वासीले तिनीहरूलाई देख्दा यसो भन्छन्, “के तिनीहरू साँच्चै परमेश्वरका विश्वासी हुन् त? किन तिनीहरू परमेश्वरमा विश्वास नगर्ने मानिसहरू जस्तै छन्?” अरूले तिनीहरूलाई आदर गर्ने वा भरोसा गर्ने गर्दैनन्, त्यसकारण जब तिनीहरूले सुसमाचार प्रचार गर्ने प्रयास गर्छन्, तब मानिसहरूले स्विकार्दैनन्। यदि कसैले परमेश्वरले मानिसलाई दिनुभएको मापदण्ड पूरा गर्छ भने, ऊ सकारात्मक कुराहरूलाई प्रेम गर्ने, दयालु हृदय भएको, र सामान्य मानवता भएको व्यक्ति हुन्छ। त्यस्तो व्यक्तिले सुन्ने बित्तिकै परमेश्वरका वचनहरू अभ्यास गर्न सक्छ, र उसले अभ्यास गर्दा कुनै बहाना बनाउँदैन, किनभने कम्तीमा पनि, उसले आफ्नो विवेक र समझ अनुसार व्यवहार गरेको हुन्छ। कुन हिसाबमा मानिसलाई परमेश्वरले दिनुभएका निश्चित मापदण्डहरू मानवजातिले पदोन्नति गर्ने असल व्यवहारहरूभन्दा फरक छन्? (परमेश्वरले मानवजातिलाई दिनुभएका मापदण्डहरू स्पष्ट रूपमा व्यावहारिक छन्, तिनले मानिसहरूलाई सामान्य मानवतामा जिउन सहयोग गर्छन्, तर परम्परागत संस्कृतिले केही देखावटी व्यवहारहरू मात्रै माग गर्छ, जसको कुनै ठोस काम हुँदैन।) ठीक भन्यौ। परम्परागत संस्कृतिले मानिसबाट माग गरेका असल व्यवहारहरू सबै नक्कली छन् र ती सबै देखावटी छन्। ती त नाटक मात्रै हुन्। तिनलाई पालना गर्नेहरूले मीठा शब्दहरू बोल्न सक्छन्, तर भित्री रूपमा तिनीहरू पूर्ण रूपमा फरक हुन्छन्। यी असल व्यवहारहरू त मकुन्डो वा भ्रम हुन्। ती व्यक्तिको मानवताको सारबाट निस्कने कुराहरू होइनन्, तर मानिसले आफ्नो अभिमानको लागि, प्रतिष्ठा र हैसियतको लागि धारण गर्ने देखावटी रूपहरू मात्रै हुन्। ती त तमासा, ढोङ्गी शैली, अर्थात् अरूलाई देखाउन व्यक्तिले जानी-जानी गर्ने व्यवहार मात्रै हुन्। कहिलेकहीँ मानिसहरूले व्यक्तिको व्यवहार वास्तविक हो कि बनावटी हो भनेर छुट्याउन सक्दैनन्, तर समय बित्दै जाँदा, सबैले व्यक्तिको साँचो स्वरूप देख्नेछन्। यो त ढोङ्गी फरिसीहरूको अवस्था जस्तै हो, जोसँग धेरै बाहिरी असल व्यवहारहरू थिए र तथाकथित भक्तिका धेरै प्रकटीकरणहरू थिए, तैपनि जब प्रभु येशू सत्यता व्यक्त गर्न र छुटकाराको काम गर्न आउनुभयो, तब तिनीहरूले उहाँलाई दोष दिए र क्रूसमा टाँगे, किनभने तिनीहरू सत्यताप्रति दिक्क मान्थे र सत्यतालाई घृणा गर्थे। यसले के देखाउँछ भने मानिसहरूको असल व्यवहार र बाहिरी शैलीले तिनीहरूको प्रकृति र सारलाई प्रतिनिधित्व गर्दैन। ती मानिसहरूको प्रकृति र सारसँग सम्बन्धित छैनन्। जब कि, परमेश्वरले मानिसलाई पूरा गर्नका लागि दिने नियमहरूलाई अभ्यास गर्न र त्यसमा जिउन सकिन्छ, तर व्यक्तिले साँचो रूपमा परमेश्वरमा विश्वास भने गर्नुपर्छ र उसमा विवेक र समझ भने हुनुपर्छ। तैँले यी कुराहरू अरूको अगाडि गरिरहेको भए पनि वा तिनीहरूको पछाडि गरिरहेको भए पनि, यी कुराहरू गर्नैपर्छ; तेरो मानवताको सार जस्तो भए पनि, परमेश्वरले अघि सार्नुभएका यी मापदण्डहरूलाई तैँले पूरा गर्नैपर्छ। तैँले परमेश्वरलाई पछ्याउने हुनाले, तेरो भ्रष्ट स्वभाव जति नै गम्भीर भए पनि तैँले आफूलाई काबुमा राखेर उहाँका वचनहरू अनुसार अभ्यास गर्नैपर्छ। केही समयसम्म यस्तो अनुभव गरेपछि, तैँले साँचो प्रवेश पाउनेछस्, र तँ साँच्चै परिवर्तन भएको हुनेछस्। साँचो परिवर्तन वास्तविक छ।
हामी छोटो सारांश प्रस्तुत गरौँ: मानिसहरूको व्यवहारको बारेमा परमेश्वरले के-कस्ता मापदण्डहरू दिनुभएको छ? मानिसहरू सिद्धान्त-केन्द्रित र संयम हुनुपर्छ, र तिनीहरूले कुनै बहाना नबनाई यसरी इज्जतको साथ जिउनुपर्छ ताकि अरूले तिनीहरूलाई आदर गरून्। परमेश्वरले मानिसलाई दिनुभएका व्यवहार सम्बन्धी मापदण्डहरू यिनै हुन्। यसको अर्थ व्यक्ति अरूको उपस्थितिमा भए पनि नभए पनि, वा ऊ जस्तो वातावरणमा भए पनि, वा उसले जसको सामना गर्नुपरे पनि, उसले यो मार्गको अभ्यास गर्नैपर्छ र उसमा यस्तो वास्तविकता हुनैपर्छ। सामान्य मानवमा यी वास्तविकताहरू हुनैपर्छ; व्यक्तिले आफ्नो आनीबानीको बारेमा गर्नुपर्ने न्यूनतम कुरा यही हो। उदाहरणको लागि, मानौँ कसैले साह्रै उच्च सोरमा बोल्छ, तर उसले अरूलाई गालीगलौज गर्ने वा फोहोरी भाषा बोल्ने गर्दैन, र उसले भनेको कुरा साँचो र सटीक हुन्छ, र यसले अरूलाई आक्रमण गर्दैन। यदि त्यो व्यक्तिले कसैलाई खराब भन्छ वा कसैलाई नराम्रो भन्छ भने पनि, त्यो साँचो नै हुन्छ। तिनीहरूको बाहिरी बोली-वचन र व्यवहार अविश्वासीहरूले अघि सारेको प्रिय वा भद्र र सभ्य हुनु भन्ने मापदण्डहरूसँग नमिले पनि, तिनीहरूले भन्ने कुरा, र तिनीहरूको बोली-वचनका सिद्धान्तहरू र आधारले तिनीहरूलाई इज्जत र सत्यनिष्ठको साथ जिउन दिन्छन्। सिद्धान्त-केन्द्रित हुनु भनेको त्यही हो। तिनीहरूले आफूलाई थाहा नभएको कुराको बारेमा लापरवाही बोल्दैनन्, न त राम्ररी चिन्न नसकेका मानिसहरूलाई स्वेच्छाचारी रूपमा मूल्याङ्कन नै गर्छन्। झट्ट हेर्दा तिनीहरू त्यति भद्र नदेखिए पनि, र सभ्य र नियम मान्ने भनी अविश्वासीहरूले उल्लेख गर्ने व्यावहारिक मापदण्ड तिनीहरूले पूरा नगरे पनि, तिनीहरूले हृदयमा परमेश्वरको डर मान्ने हुनाले, र तिनीहरू बोलीवचन र व्यवहारमा संयम हुने हुनाले, तिनीहरूले जिउने कुरा शिक्षित र समझदार, भद्र र सभ्य, र शिष्ट भनी मानवजातिले उल्लेख गरेको व्यवहारहरूभन्दा धेरै माथि हुन्छ। के संयम र सिद्धान्त-केन्द्रित हुनुको प्रकटीकरण यही होइन र? (हो।) जे भए पनि, परमेश्वरले आफ्ना विश्वासीहरूका लागि अघि सार्नुभएका असल व्यवहारका मापदण्डहरूलाई तिमीहरूले नजिकबाट नियाल्यौ भने, तीमध्ये कुनचाहिँ मानिसहरूले व्यावहारिक रूपमा जिउनु पर्ने ठोस नियम होइन? तीमध्ये कुनले मानिसहरूलाई वास्तविक रूप लुकाउन अनुरोध गर्छ? कुनैले पनि गर्दैन, होइन र? तिमीहरूसँग कुनै शङ्का छ भने, भन। उदाहरणको लागि, कतिपयले भन्छन्, “अरूलाई कुटपिट गर्ने वा गालीगलौज गर्ने गर्नु हुँदैन भनी परमेश्वरले भन्नुहुँदा, यो अलिक झूटो हो जस्तो लाग्छ, किनभने अहिले कतिपय मानिसहरू यस्ता छन् जसले कहिलेकहीँ अरूलाई गालीगलौज गर्छन्, तर परमेश्वरले तिनीहरूलाई दोषी ठहराउनुहुन्न।” अरूलाई गालीगलौज गर्नु हुँदैन भनी परमेश्वरले भन्नुहुँदा, “गालीगलौज” ले केलाई जनाउँछ? (आफ्नो भ्रष्ट स्वभावको कारण व्यक्तिले आफ्ना भावनात्मक आवेगहरू पोखाउनु।) आफ्ना भावनात्मक आवेग पोखाउनु, अश्लील शब्द बोल्नु—गालीगलौज गर्नु भनेको त्यही हो। यदि व्यक्तिको बारेमा भनिएको कुरा अप्रिय सुनिन्छ, तर त्यो उसको भ्रष्ट सार अनुरूप छ भने, यो गालीगलौज होइन। उदाहरणको लागि, कसैले मण्डलीको काममा बाधा र व्यवधान ल्याएको हुन सक्छ र धेरै दुष्कर्म गरेको हुनसक्छ, र तँ उसलाई भन्छस्, “तिमीले धेरै दुष्कर्म गर्यौ। तिमी त बदमाश रहेछौ—तिमी त मान्छे होइनौ!” के त्यो गालीगलौज हुन्छ? वा भ्रष्ट स्वभावको प्रकटीकरण हुन्छ? वा आफ्नो भावनात्मक आवेग पोखाउनु हुन्छ? वा सन्तको जस्तो शिष्टता नभएको हुन्छ? (यो तथ्यहरू अनुरूप छ, त्यसकारण यो गालीगलौज होइन।) ठीक भन्यौ, यो गालीगलौज होइन। यो तथ्यहरू अनुरूप छ—यी शब्दहरू साँचो हुन्, साँचो रूपमा बोलिएका हुन्, र कुनै पनि कुरा ढाकिएको वा लुकाइएको छैन। यो कुरा शिक्षित र समझदार वा भद्र र सभ्य हुनुसँग नमिल्न सक्छ, तर यो तथ्यहरूसँग भने मिल्छ। हप्की पाएको व्यक्तिले आफूलाई वचनहरूसँग तुलना गरेर जाँच्नेछ, र उसले केही गलत काम गरेको र धेरै दुष्कर्म गरेको हुनाले उसलाई हप्काइएको हो भन्ने थाहा पाउनेछ। उसले यस्तो सोच्दै आफैलाई घृणा गर्नेछ, “म साँच्चै केही कुरामा काम नलाग्ने रहेछु! बदमासले मात्रै यस्तो गर्न सक्थ्यो—म त मानव समेत होइन! तिनीहरूले मलाई यसरी हप्काउनु सही र असल कुरा हो!” यो कुरा स्विकारेपछि, तिनीहरूले आफ्नो प्रकृति र सारको बारेमा थोरै ज्ञान प्राप्त गर्नेछन्, र केही समयको अनुभव र भोगाइपछि, तिनीहरूले साँच्चै पश्चात्ताप गर्नेछन्। भविष्यमा, तिनीहरूलाई आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्ने क्रममा सिद्धान्तहरू खोजी गर्न आउनेछ। के हप्की पाएर तिनीहरू बिउँझिएका हुँदैनन् र? त्यसोभए के हप्काउनु र अरूलाई “गालीगलौज” गर्नु हुँदैन भनी परमेश्वरले दिनुभएको मापदण्डको गालीगलौजको बीचमा भिन्नता छैन र? (छ।) भिन्नता के हो? अरूलाई “गालीगलौज” गर्नु हुँदैन भनी परमेश्वरले दिनुभएको मापदण्डको गालीगलौजको अर्थ के हो? यसको एउटा पक्ष के हो भने यदि बोलिएको कुरा र शब्दहरू फोहोरी छन् भने, त्यो राम्रो होइन। परमेश्वरले आफ्ना जनहरूको मुखबाट कुनै पनि फोहोरी भाषा निस्केको सुन्न चाहनुहुन्न। परमेश्वरले ती शब्दहरू सुन्न चाहनुहुन्न। तर यदि तथ्यहरू खुलासा गर्ने क्रममा अलिक अप्रिय शब्दहरू बोलिएको हो भने, त्यस्तो अवस्था अपवाद हुन सक्छ। त्यो गालीगलौज होइन। अर्को पक्ष यो हो: गालीगलौज गर्ने व्यवहारको सारमा के हुन्छ? के यो नसोची बोल्नु हो? यदि सामान्य सङ्गति, अर्ती, र कुराकानीबाट स्पष्ट र पारदर्शी रूपमा समस्याको बारेमा व्याख्या गर्न सकिन्छ भने, किन व्यक्तिलाई गालीगलौज गर्ने? त्यसो गर्नु राम्रो होइन, र अनुचित हो। ती सकारात्मक शैलीहरूका तुलनामा, गालीगलौज गर्नु सामान्य तरिका होइन। यो त आफ्ना भावनात्मक आवेगहरू पोखाउनु र झोकी हुनु, र कुनै पनि मामला सम्हाल्ने क्रममा मानिसहरूले आफ्ना भावनात्मक आवेगहरू पोखाएको वा झोक्किएको परमेश्वर चाहनुहुन्न। जब मानिसहरूले झोक्किने र भावनात्मक आवेगहरू पोखाउने गर्छन्, तब तिनीहरूले प्रायजसो गालीगलौज र आक्रमणको भाषा प्रयोग गर्ने व्यवहार देखाउँछन्। जुन कुरा सबैभन्दा अप्रिय सुनिन्छ तिनीहरूले त्यही भन्नेछन्, र तिनीहरूले अर्को पक्षलाई जुन कुराले चोट पुर्याउँछ त्यही बोल्नेछन् र आफ्नो रिस पोखाउनेछन्। अनि तिनीहरूले आफ्नो कुरा सकेपछि, अर्को पक्षलाई कलङ्कित पारेका र चोट दिएका मात्रै हुँदैनन्—तिनीहरूले आफूलाई पनि कलङ्कित पारेका र चोट दिएका हुन्छन्। परिस्थितिहरूलाई सम्हाल्ने क्रममा परमेश्वरका जनहरूले लिनुपर्ने मनोवृत्ति वा शैली यो होइन। यसको साथै, भ्रष्ट मानिसहरूले सधैँ बदला लिने, आफ्नो भावना र असन्तुष्टि पोखाउने, झोक्किने मानसिकता बोक्छन्। तिनीहरूले हरेक मौकामा अरूलाई गालीगलौज गर्ने गर्छन्, र ठूलो-सानो जस्तोसुकै परिस्थितिमा तिनीहरूले गालीगलौज गर्ने व्यवहार देखाइहाल्छन्। त्यस्तो व्यवहारले समस्या समाधान गर्दैन भन्ने थाहा हुँदा पनि, तिनीहरू त्यसै गर्छन्। के त्यो शैतानी व्यवहार होइन र? तिनीहरू एकलै घरमा भएको बेला, अर्थात्, तिनीहरूको कुरा कसैले सुन्न नसक्ने अवस्थामा पनि यसै गर्छन्। के त्यो आफ्ना भावनात्मक आवेगहरू पोखाउनु होइन र? के त्यो आफ्नो झोकीपन देखाउनु होइन र? (हो।) सामान्य रूपमा भन्दा, आफ्नो झोक र भावनाहरूको आवेग पोखाउनु भनेको कुनै कुरालाई पहुँच गर्ने र सम्हाल्ने तरिकाको रूपमा आफ्नो झोक प्रयोग गर्नु हो; यसको अर्थ सबै मामलालाई झोकी मनोवृत्तिको साथ सामना गर्नु हो, र उसको व्यवहार र प्रकटीकरण गालीगलौज गर्ने किसिमको हुन्छ। गालीगलौजको सार त्यस्तो हुने हुनाले, परमेश्वरले मानिसलाई त्यसो नगर भनी भन्नु के राम्रो कुरा होइन र? (हो।) के अरूलाई गालीगलौज नगर्नु भनी परमेश्वरले मानिसलाई मापदण्ड दिनु उचित कुरा होइन र? के यसले मानिसलाई फाइदा पुर्याउँछ? (पुर्याउँछ।) अन्तिममा, मानिसले अरूलाई कुट्ने वा गालीगलौज गर्ने गर्नु हुँदैन भनी परमेश्वरले दिनुभएको मापदण्डको उद्देश्य भनेको मानिसहरूलाई संयमता अपनाउन लगाउनु, र तिनीहरूलाई आफ्ना भावनाहरू र झोकीपनमा जिउनबाट सधैँ टाढा राख्नु हो। आफ्ना भावनाहरू र झोकीपनमा जिउने मानिसहरूले कसैलाई गालीगलौज गर्दा जे भने पनि, तिनीहरूबाट प्रकट हुने कुरा भनेको भ्रष्ट स्वभाव नै हो। त्यो कस्तो भ्रष्ट स्वभाव हो? कम्तीमा पनि, त्यो क्रूरता र अहङ्कारको स्वभाव हो। के कुनै पनि समस्या भ्रष्ट स्वभाव प्रकट गरेर समाधान गर्नु परमेश्वरको इच्छा हो? (होइन।) आफ्ना जनहरूले आफ्नो वरिपरि आइपरेका कुनैपनि परिस्थितिलाई त्यस्तो शैलीले लिएको परमेश्वर चाहनुहुन्न, अर्थात् मानिसहरूले आफ्नो जीवनमा आइपर्ने सबै कुरालाई अरूलाई कुटपिट गरेर अनि गालीगलौज गरेर सम्हालेको परमेश्वर मन पराउनुहुन्न। तैँले मानिसहरूलाई गालीगलौज गरेर कुनै पनि समस्या समाधान गर्न सक्दैनस्, र त्यसो गर्दा सिद्धान्तहरू अनुसार काम गर्ने तेरो क्षमतामा असर पुग्छ। कम्तीमा पनि, यो सकारात्मक व्यवहार होइन, न त यो सामान्य मानवतामा हुनुपर्ने व्यवहार नै हो। त्यसकारण परमेश्वरले आफ्ना जनहरूका निम्ति अरूलाई कुटपिट गर्ने वा गालीगलौज गर्ने गर्नु हुँदैन भनेर मापदण्ड दिनुभएको हो। “गालीगलौज” भित्र, भावनात्मक आवेगहरू र झोकीपन लुकेको हुन्छ। “भावनात्मक आवेगहरू”—यसले निश्चित रूपमा, केलाई जनाउँछ? यसमा अरूलाई नराम्रो ठान्दै, अरूको जीवनमा उसले पाउनुपर्ने जति खराबी होस्, र अरूको नराम्रो होस् भन्ने आशा गर्दै घृणा र श्रापका शब्दहरू बोल्ने कार्य समावेश हुन्छ। भावनात्मक आवेगहरूमा निश्चित रूपमा यस्ता नकारात्मक कुराहरू समावेश हुन्छन्। त्यसोभए “झोकीपन” को अर्थ के हो? यसको अर्थ चरम, निष्क्रिय, नकरात्मक, र दुष्ट विधिहरू प्रयोग गरी आफ्ना भावनात्मक आवेगहरू पोखाउनु, र आफूले मन नपरेका परिस्थिति र मानिसहरू हराएर जाऊन्, वा तिनीहरूलाई विपत्ति होस् भनेर कामना गर्नु हो, ताकि ऊ आफूले चाहे अनुसार नै तिनीहरूको दुर्भाग्यमा रमाउन सकोस्। झोकीपन भनेको त्यही हो। झोकीपनमा के-कस्ता कुराहरू पर्छन्? घृणा, वैमनस्यता, र श्रापहरू, साथै केही कुभलो होस् भन्ने इच्छाहरू पर्छन्—झोकीपनमा यी सबै कुराहरू पर्छन्। के तीमध्ये कुनै कुरा सकारात्मक छ? (छैन।) यी भावनात्मक आवेगहरू र झोकीपनमा जिउँदा व्यक्ति कस्तो अवस्थामा हुन्छ? के ऊ रिसाहा दैत्यमा परिणत हुन लागेको हुँदैन? तैँले मानिसहरूलाई जति गालीगलौज गर्छस्, तँलाई त्यति नै रिस उठ्छ, र तँ त्यति नै क्रूर बन्छस्, र अरूलाई त्यति नै गालीगलौज गर्न मन पर्छ, र अन्त्यमा, तँलाई गएर त्यस व्यक्तिलाई हिर्काउन मन पर्छ। अनि जब तैँले कसैलाई हिर्काउँछस्, तब त्यो व्यक्तिलाई मरणशील रूपमा चोट पुर्याउन, उसको ज्यान लिन मन लाग्छ, अर्थात् तँ यसो भन्छस्: “म तँलाई नष्ट गर्छु! म तँलाई मार्छु!” एउटा सानो भावनाले—नकरात्मक भावनाले—व्यक्तिको झोक उत्तेजित र प्रस्फुटन गर्छ, र अन्त्यमा, यसले गर्दा मानिसहरूले ज्यान मार्न र नष्ट गर्न चाहन्छन्। के यो सामान्य मानवता भएका मानिसहरूमा हुनुपर्ने र आउनुपर्ने कुरा हो? (अहँ, होइन।) यो केको रूप हो? (यो दियाबलसको रूप हो।) यो त दियाबलसले आफ्नो साँचो रूप प्रकट गर्नु हो। पिशाचले व्यक्तिलाई निल्न लागेको बेला त्यसको अनुहार पनि यस्तै हुन्छ। यसको पैशाचिक प्रकृति देखा पर्छ, र यसलाई नियन्त्रण गर्न सकिँदैन। रिसाहा दैत्य हुनु भनेको त्यही हो। अनि यी मानिसहरू कति रिसाहा हुन्छन्? तिनीहरू मानिसको मासु र प्राण निल्न चाहने दैत्य बन्छन्। गालीगलौजको सबैभन्दा गम्भीर परिणाम के हो भने, यसले सानो कुरालाई पूर्ण रूपमा उल्ट्याएर, कसैको ज्यान जाने अवस्था ल्याउन सक्छ। विभिन्न समस्याहरू दुई जना मानिसहरू बीचमा भनाभन भएर सुरु हुन्छन्, त्यसपछि त्यो एक-अर्कालाई चिच्याउने र गालीगलौज गर्ने अवस्थामा पुग्छ, त्यसपछि एक-अर्कालाई हात हालाहाल हुन्छ, त्यसपछि मार्ने मन हुन्छ, जुन वास्तविकतामा परिणत हुन्छ—एक जना मारिन्छ, र अर्कोले ज्यानमारा प्रमाणित भएर मृत्युदण्ड पाउँछ। अन्तिममा दुवै पक्ष हार्छन्। अन्तिम परिणाम यही हो। तिनीहरूले गालीगलौज गरिसक्छन्, आफ्ना भावनात्मक आवेगहरू पोखाइसक्छन्, आफ्ना सबै झोक प्रकट गरिसक्छन्, र दुवै जना नरक गएका हुन्छन्। परिणाम त्यही हुन्छ। मानिसले आफ्ना भावनात्मक आवेगहरू पोखाउँदा र आफ्नो झोक उत्तेजित गरी पोखाउँदा यस्तै परिणामहरू आउँछन्। यो असल परिणाम होइन, तर दुष्ट परिणाम हो। हेर् त, एउटा सरल नकारात्मक भावनाले पैदा गर्ने व्यवहारले गर्दा मानिसले सामना गर्ने परिणाम यस्तै हुन्छ। मानिसहरूले यस्तो परिणाम हेर्न चाहँदैनन्, न त तिनीहरूले आफै यसको सामना गर्न चाहन्छन्, तर मानिसहरू सबै किसिमका खराब भावनामा जिउने हुनाले, र तिनीहरू झोकीपनको बन्धन र नियन्त्रणमा हुने हुनाले, जुन प्रायजसो बढेर प्रस्फुटसित हुन्छ, अन्तिममा यस्ता परिणामहरू आउँछन्। मलाई भन, के गालीगलौज गर्नु सरल व्यवहार हो? मानिसहरूले आफ्नो दैनिक जीवनमा प्रयोग गर्ने गालीगलौजले त्यस्तो दुष्ट परिणाम नल्याउन सक्छ—अर्थात्, गालीगलौज गर्दा सधैँ त्यस्ता घटनाहरू नआउन सक्छन्। तैपनि गालीगलौज गर्नुको सार त्यही हो। यो त आफ्ना भावनात्मक आवेगहरू पोखाउनु र झोक उत्तेजित गरी पोखाउनु हो। त्यसकारण, अरूलाई गालीगलौज नगर्नु भनी परमेश्वरले मानवजातिलाई दिनुभएको मापदण्ड मानिसको लागि पक्कै पनि फाइदाजनक छ—यसले उसलाई सयौँ तरिकाले फाइदा गर्छ र कुनै पनि तरिकाले हानि गर्दैन—यसको साथै, यो मानवजातिको लागि परमेश्वरले यो मापदण्ड अघि सार्नुको महत्त्वको भाग पनि हो। अरूलाई गालीगलौज गर्नु हुँदैन भन्ने यो मापदण्ड सत्यताको अभ्यास गर्ने वा सत्यताको खोजी गर्ने कार्यको स्तरमा नपुग्न सक्छ, तर यो मानिसले पालना गर्नुपर्ने मापदण्ड हो।
केवल आत्मसंयममा भर परेर मात्रै, के मानिसहरूले एकअर्कालाई गालीगलौज गर्नु हुँदैन भन्ने परमेश्वरको मापदण्ड पूरा गर्न सक्छन्? मानिसहरूलाई रिस उठेपछि, धेरैजसो समय तिनीहरूले आफूलाई संयम राख्न सक्दैनन्। त्यसकारण, मानिसहरूले एकअर्कालाई गालीगलौज नगर्नु भन्ने यो मापदण्ड कसरी पूरा गर्न सक्छन्? जब तैँले कसैलाई गालीगलौज गर्न लागेको हुन्छस्, विशेष गरी जब तैँले आफूलाई काबुमा राख्न सक्दैनस्, तैँले तुरुन्तै प्रार्थना गर्नुपर्छ। यदि तैँले केही समयसम्म प्रार्थना गरेर परमेश्वरसँग गम्भीरतासाथ बिन्ती गर्छस् भने, तेरो रिस हट्ने सम्भावना हुन्छ। त्यो बेला, तैँले आफूलाई प्रभावकारी रूपमा काबुमा राख्न, र आफ्नो आवेग र झोक नियन्त्रित गर्न सक्नेछस्। उदाहरणको लागि, कहिलेकहीँ मानिसहरूले तँलाई अपमानित गर्दै, विभिन्न कुराहरू भन्न सक्छन्, वा तेरो पिठ्यूँपछाडि तेरो कुरा काट्न सक्छन्, वा जानीनजानी तँलाई चोट पुर्याउन सक्छन्, वा तँबाट थोरै भए पनि फाइदा लिन, तँबाट केही कुरा चोर्न, वा तेरा महत्त्वपूर्ण हितहरूमा हानि गर्नसमेत सक्छन्। जब यस्ता कुराहरू आइपर्छन्, तैँले यस्तो सोच्नेछस्: “त्यसले मलाई चोट पुर्यायो, त्यसैले त्यसलाई घृणा गर्छु, त्यसलाई गाली गर्न चाहन्छु, बदला लिन चाहन्छु, र हिर्काउन चाहन्छु। म त्यसको पिठ्यूँपछाडि फोहोरी खेल खेलेरै त्यसलाई पाठ सिकाउन चाहन्छु।” के यो सबै खराब भावनाहरूले गर्दा आउने कुरा होइनन् र? खराब भावनाहरूले ल्याउने परिणाम भनेकै तँलाई यी कुराहरू गर्न मन लाग्नु हो। तैँले यसबारेमा जति विचार गर्छस्, त्यति नै तँलाई रिस उठ्छ, र त्यति नै तँलाई यो व्यक्तिले हेपेको छ, र तेरो इज्जत र चरित्र अपमानित भएको छ भन्ने लाग्छ। तँलाई भित्री रूपमा असहज महसुस हुन्छ, र तँलाई बदला लिन मन लाग्छ। के यो तँमा यी भावनाहरूले पैदा गरेको आवेगपूर्ण झोक होइन र? (हो।) बदला लिने तेरो यो इच्छा कस्तो व्यवहार हो? के तैँले झोक प्रकट गर्न लागेको हुँदैनस् र? यस्तो बेला, तैँले आफूलाई शान्त पार्नु अनिवार्य हुन्छ; सर्वप्रथम, तैँले परमेश्वरलाई प्रार्थना गर्नुपर्छ, आफूलाई संयम राख्नुपर्छ, मनन गरेर सत्यता खोज्नुपर्छ, र बुद्धिमानी ढङ्गले व्यवहार गर्नुपर्छ। रिसले उत्तेजित हुने, र घृणा, भावना, र झोक पैदा हुने अवस्थाबाट जोगिने एउटै मात्र उपाय त्यही हो। कतिपयले यसो भन्न सक्छन्: “यदि दुई जना मानिसहरू दिनभरि सँगै काम गरे भने, यस्तो अवस्थाबाट जोगिने कुनै उपाय हुँदैन।” यदि तँ यस्तो अवस्थाबाट जोगिन नसके पनि, तैँले बदला लिनु हुँदैन, बरु संयम हुनुपर्छ। तैँले आफूलाई कसरी संयम राख्न सक्छस्? सर्वप्रथम, तैँले मनमनै यस्तो सोच्नुपर्छ: “यदि मैले बदला लिएँ भने, यसले पक्कै पनि परमेश्वरलाई प्रसन्न तुल्याउँदैन, त्यसकारण मैले त्यसो गर्नु हुँदैन। घृणा, बदला, र तिरस्कार सबका सब परमेश्वरले घृणा गर्नुहुने कुराहरू हुन्।” परमेश्वरले यी कुराहरूलाई घृणा गर्नुहुन्छ, तैपनि तँ यी कुराहरू गर्न चाहन्छस्, र आफूलाई नियन्त्रण गर्न सक्दैनस्। तैँले यसलाई कसरी समाधान गर्नुपर्छ? स्वाभाविक रूपमै, तैँले परमेश्वरमा भरोसा गर्नुपर्ने हुन्छ; परमेश्वरलाई प्रार्थना गरिनस् भने, तैँले यो समाधान गर्न सक्दैनस्। यसको साथै, यदि तेरो कद अत्यन्तै सानो छ, र तँ अत्यन्तै झोक्की छस्, र आफ्नो भावना र झोकलाई काबुमा राख्न सक्दैनस्, र तँ बदला लिन चाहन्छस् भने पनि, तैँले त्यो व्यक्तिलाई गालीगलौज गर्न मुख खोल्नु हुँदै हुँदैन। तँ जहाँ छस् त्यहाँबाट गइहाल्नुपर्छ, र अरू कसैलाई हस्तक्षेप गर्न र परिस्थिति सम्हाल्न लगाउनुपर्छ। तैँले मनमनै परमेश्वरलाई प्रार्थना गर्नुपर्छ र परमेश्वरको वचनका केही उपयुक्त वाक्यांशहरू पाठ गर्नुपर्छ। परमेश्वरलाई यसरी प्रार्थना गर्, अनि तेरो झोक बिस्तारै हराएर जानेछ। तँलाई महसुस हुनेछ कि मानिसहरूलाई गालीगलौज गर्दा समस्या समाधान नहुने रहेछ, यो त भ्रष्टताको प्रकटीकरण मात्र रहेछ, र यसले परमेश्वरलाई लज्जित मात्रै पार्ने रहेछ। के यसरी प्रार्थना गर्दा तेरो समस्या समाधान हुनेछैन र? तिमीहरूलाई यो समाधान कस्तो लाग्यो? (यो राम्रो छ।) परमेश्वरले अघि सार्नुभएको व्यवहारसम्बन्धी यो नियम “अरूलाई कुट्ने वा गालीगलौज गर्ने गर्नु हुँदैन” भन्नेबारेमा मेरो सङ्गति यति नै हो।
मानिसहरूलाई परमेश्वरले पालन गर्न लगाउनुहुने असल व्यवहारहरूबारे मैले भर्खरै सङ्गति गरेँ, ती के-के थिए? (सन्तको जस्तो शिष्टता हुनुपर्छ, लम्पट हुनु हुँदैन, संयम हुनुपर्छ, अनुचित वस्त्र लगाउनु हुँदैन, अरूलाई कुट्ने वा गालीगलौज गर्ने गर्नु हुँदैन, धुम्रपान-मद्यपान गर्नु हुँदैन, मूर्ति पुज्नु हुँदैन, र आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ, चोर्नु हुँदैन, अरूको सम्पत्ति हिनामिना गर्नु हुँदैन, व्यभिचार गर्नु हुँदैन, र झूटो गवाही दिनु हुँदैन।) हो, यी सबै सही छन्। मलाई भन, के नचोर्नु र अरूबाट फाइदा नलिनु भन्नेजस्ता व्यवस्थामा अघि सारिएका मापदण्डहरू अझै पनि लागूयोग्य छन्? के ती अझै पनि प्रभावकारी छन्? (ती अझै पनि लागूयोग्य र प्रभावकारी छन्।) त्यसोभए, अनुग्रहको युगका आज्ञाहरू नि? (ती पनि अझै लागूयोग्य छन्।) त्यसोभए, परमेश्वरले किन यी निश्चित मापदण्डहरू अघि सार्नुभयो? यी निश्चित मापदण्डहरूले मान्छेको अभ्यासको कुन पक्षलाई छुन्छन्? यदि परमेश्वरले यी मापदण्डहरू अघि नसार्नुभएको भए, के मानिसहरूले यी कुराहरू बुझ्नेथिए? (बुझ्नेथिएनन्।) मानिसहरूले यी कुरा बुझ्नेथिएनन्। मान्छेको व्यवहार नियमन गर्नको लागि परमेश्वरले अघि सार्नुभएका यी निश्चित मापदण्डहरू सबै वास्तवमा सामान्य मानवतामा जिउने कार्यसँग सम्बन्धित छन्। यी निश्चित मापदण्डहरू अघि सार्नुको उद्देश्य मानिसहरूलाई सकारात्मक र नकारात्मक कुराहरू, साथै के सही हो र के गलत हो भनेर सही रूपमा पत्ता लगाउन र पहिचान गर्न सक्ने बनाउनु हो; मानिसहरूलाई व्यभिचार नकारात्मक कुरा हो, यो लाजमर्दो, परमेश्वरलाई घिन लाग्ने, र मान्छेले तिरस्कार गर्ने कुरा हो, र मानिसहरूले आफूलाई यसबाट अलग राख्नुपर्छ, यो कार्यमा संलग्न हुनु वा यस्तो गल्ती गर्नु हुँदैन भनेर सिकाउनु हो; अरूबाट फाइदा लिने, चोर्ने, आदि इत्यादि कुराहरू नकारात्मक कुराहरू हुन्, र मानिसहरू ती कार्यमा संलग्न हुनु हुँदैन भनेर सिकाउनु हो। यदि तँलाई यी कुराहरू गर्न मन पर्छ, र तैँले यी कुराहरू गरेको छस् भने, तँ असल व्यक्ति होइनस्। असल मानवता भएको व्यक्ति र खराब मानवता भएको व्यक्तिबीच, वा सकारात्मक व्यक्ति र नकारात्मक व्यक्तिबीच कसरी भिन्नता छुट्याउन सकिन्छ? सर्वप्रथम, तँ यो कुरामा निश्चित हुनुपर्छ—मानिसहरूबीचको भिन्नता सही रूपमा छुट्याउन, र सकारात्मक र नकारात्मक व्यक्तिहरूबीचको फरक देख्न परमेश्वरका वचनहरूका आधारमा मात्रै सकिन्छ। परमेश्वरले मान्छेको व्यवहार नियमन गर्नको लागि अघि सार्नुभएका मापदण्ड र सर्तहरूका आधारमा मात्रै मानिसहरूलाई स्पष्ट रूपमा चिन्न र बुझ्न सकिन्छ। म एउटा उदाहरण दिन्छु: यदि व्यक्ति अरूको चीजबीजमा हात लगाइहाल्ने, र अरूका सरसामान चोर्ने किसिमको छ भने, उसको मानवता कस्तो हुन्छ? (खराब।) चोर्नु एक गम्भीर दुष्कर्म हो, त्यसैले चोरी गर्नेहरू दुष्ट मानिसहरू हुन्। अरू सबै मानिसहरू तिनीहरूप्रति सतर्क हुन्छन्, तिनीहरूबाट टाढा हुन्छन्, र तिनीहरूलाई चोर ठान्छन्। मानिसहरूको सोचमा, चोरहरू नकारात्मक मानिसहरू हुन्, चोर्नु नकारात्मक कुरा हो, र यो पापी व्यवहार हो। के यो पुष्टि भइसकेको कुरा होइन र? अर्को उदाहरण पनि छ। मानौँ एक जना व्यभिचारी छ, र कतिपय मानिसहरूलाई यो सकारात्मक कुरा हो कि नकारात्मक, थाहै छैन—यो कुरालाई तिनीहरूले सही रूपमा मापन गर्ने एउटै मात्र उपाय भनेको परमेश्वरका वचनहरूअनुसार मापन गर्नु हो, किनभने परमेश्वरका वचनहरू मात्रै सत्यता हुन्। अहिले व्यभिचारको बारेमा कानुनी प्रणाली र नैतिकताले जे नयाँ दाबी गरे पनि, यी कुराहरू सत्यता होइनन्। परमेश्वरले बोल्नुभएको “व्यभिचार गर्नु हुँदैन” भन्ने वचन सत्यता हो, र सत्यता कहिल्यै मर्दैन। परमेश्वरले “व्यभिचार गर्नु हुँदैन” भन्ने मापदण्ड अघि सार्नुभएको क्षणदेखि नै सबैजनाले व्यभिचारीहरूलाई घृणा गर्न र आफूलाई तिनीहरूबाट टाढा राख्न थालेको हुनुपर्छ। व्यभिचारीहरूमा मानवता हुँदैन, र कम्तीमा पनि, तैँले तिनीहरूलाई मानवताको दृष्टिकोणले मापन गरिस् भने पनि, तिनीहरू असल मानिसहरू हुँदैनन्। यस्तो व्यवहारमा संलग्न हुने, र यस्तो मानवता बोक्ने कुनै पनि व्यक्ति लाजपचेको व्यक्ति हो, र त्यस्ताहरूलाई मान्छेले घिनाउँछन्, तिनीहरूको आफ्नै समूहमा पनि तिनीहरू हेपिन्छन् र धिक्कारिन्छन्, र आम मानिसहरूमाझ तिनीहरू इन्कार हुन्छन्। परमेश्वरका वचनहरूको आधारमा, हामीले के कुरालाई पुष्टि गर्न सक्छौँ भने, व्यभिचार गर्नु नकारात्मक कुरा हो, र यसमा संलग्न हुने मानिसहरू नकारात्मक व्यक्तिहरू हुन्। समाजका प्रचलनहरू जति नै दुष्ट बन्न पुगे पनि, व्यभिचार र यौन अनैतिकता नकारात्मक कुराहरू हुन्, र त्यस्ता कार्यमा संलग्न हुने मानिसहरू नकारात्मक व्यक्तिहरू हुन्। यो निश्चित कुरा हो, र यसलाई तिमीहरूले राम्ररी बुझ्नुपर्छ; समाजका दुष्ट प्रचलनहरूद्वारा तिमीहरू बहकाउ वा प्रलोभनमा पर्नु हुँदैन। यी कुराहरूबाहेक, अरू थप केही निश्चित मापदण्डहरू पनि छन्: परमेश्वरले मानिसहरूलाई मूर्ति पुज्नु हुँदैन, र आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ, अरूलाई कुट्ने वा गालीगलौज गर्ने गर्नु हुँदैन, सन्तको जस्तो शिष्टता हुनुपर्छ, र यस्तै आदि इत्यादि कुराहरू बताउनुभएको छ। यी निश्चित मापदण्डहरू सबै नै परमेश्वरले मान्छेको व्यवहार नियमन गर्न प्रयोग गर्नुहुने मापदण्डहरू हुन्। अर्को शब्दमा भन्दा, परमेश्वरले मानिसहरूलाई सत्यता दिनुभन्दा पहिले, तिनीहरूलाई कुन-कुन कार्य सही र सकारात्मक हुन्, र कुन-कुन कार्य गलत र नकारात्मक हुन् भनेर सिकाउनुभयो, र तिनीहरूलाई कसरी असल व्यक्ति बन्ने र सामान्य मानवता भएको व्यक्ति बन्नको लागि तिनीहरूमा के-कस्ता असल व्यवहारहरू हुनुपर्छ, साथै सामान्य मानवता भएको व्यक्तिको रूपमा तिनीहरूले कुन-कुन कार्य गर्नुपर्छ र कुन-कुन कार्य गर्नु हुँदैन भनेर बताउनुभयो, ताकि तिनीहरूले सही निर्णय गर्न सकून्। मान्छेको व्यवहार नियमन गर्ने यी सबै मापदण्डहरू हरेक सामान्य व्यक्तिले साँचो रूपमा जिउनुपर्ने कुराहरू हुन्, र हरेक व्यक्तिले आफूले झेल्ने सबै कुरा वास्तविक रूपमा सामना गर्ने र सम्हाल्ने आधारहरू हुन्। उदाहरणको लागि, मानौँ तैँले अर्को व्यक्तिसँग कुनै राम्रो चीज रहेको देख्छस्, र तँलाई त्यो चीज आफ्नो लागि लिन मन लाग्छ, तर त्यसपछि तैँले यस्तो विचार गर्छस्: “अरू मानिसहरूको चीजबीज चोर्नु गलत हो भनेर परमेश्वरले भन्नुभएको छ, हामीले चोर्नु वा अरूबाट फाइदा लिनु हुँदैन भनेर उहाँले भन्नुभएको छ, त्यसकारण म चोर्दिनँ।” तब के यो चोर्ने व्यवहार काबुमा आएको हुँदैन र? अनि यसरी काबुमा आउँदा, तेरो व्यवहार नियमन गरिएको हुँदैन र? परमेश्वरले यी मापदण्डहरू अघि सार्नुभन्दा पहिले, जब मानिसहरूले अर्को व्यक्तिकहाँ कुनै राम्रो चीज देख्थे, तिनीहरूले त्यो चीज आफ्नै लागि लिन मन गर्थे। तिनीहरूले त्यसो गर्नु गलत वा लाजमर्दो कुरा हो, वा परमेश्वरले यस्तो कार्यलाई घिनाउनुहुन्छ, वा यो नकारात्मक कुरा हो, वा यो पापसमेत हो भन्ने सोच्दैनथे; तिनीहरूलाई यी कुराहरू थाहै थिएन, तिनीहरूसँग यी अवधारणाहरू थिँदै थिएन। परमेश्वरले “चोरी नगर्नू” भन्ने मापदण्ड अघि सार्नुभएपछि, मानिसहरूमा यी कुराहरू गर्नु हुँदैन भन्ने मानसिक सीमा आयो, र यो सीमामार्फत तिनीहरूलाई थाहा भयो कि चोर्नु र नचोर्नुमा भिन्नता छ। चोर्नु भनेको नकारात्मक कुरा, खराब वा दुष्ट कुरा गर्नुजस्तै हो, र यो लाजमर्दो कुरा हो। नचोर्नु भनेको मानवताको नैतिकता पालना गर्नु हो, र यसमा मानवता छ। मान्छेको व्यवहारसम्बन्धी परमेश्वरका मापदण्डहरूले मानिसहरूका नकारात्मक व्यवहार र शैलीहरूलाई समाधान गर्ने मात्र नभई, मान्छेको व्यवहारलाई समेत नियन्त्रित गर्छन्, र मानिसहरूलाई सामान्य मानवतामा जिउन, सामान्य व्यवहार र प्रकटीकरणहरू धारण गर्न, र कम्तीमा पनि सामान्य मानिसहरूजस्तो देखिन सहयोग गर्छन्। मलाई भन, के मान्छेको व्यवहार नियमन गर्नको लागि परमेश्वरले अघि सार्नुभएका यी मापदण्डहरू निकै अर्थपूर्ण छैनन् र? (छन्।) ती अर्थपूर्ण छन्। तैपनि, मान्छेको व्यवहार नियमन गर्ने यी निश्चित मापदण्डहरू परमेश्वरले अहिले व्यक्त गरिरहनुभएका सत्यताहरूभन्दा निकै टाढा छन्, र ती सत्यताको स्तरमा उक्लिन सक्दैनन्, किनभने धेरै पहिले, व्यवस्थाको युगमा, यी मापदण्डहरू मान्छेको व्यवहार नियमन गर्ने नियमहरू थिए, र परमेश्वरले मानिसहरूलाई तिनीहरूले के गर्नु हुन्छ र के गर्नु हुँदैन भनेर बताउन सबैभन्दा सरल र सीधा भाषा प्रयोग गरेर ती मापदण्डहरू अघि सारिरहनुभएको थियो, र तिनीहरूको लागि केही नियमहरू बनाइरहनुभएको थियो। अनुग्रहको युगमा, यी मापदण्डहरू आज्ञाहरू मात्रै थिए, र आजको दिनमा, यी कुराहरूलाई व्यक्तिको व्यवहार मापन गर्ने, र अन्य कुराहरू मूल्याङ्कन गर्ने मापदण्ड मात्र भन्न सकिन्छ। यी मापदण्डहरूलाई सत्यताको स्तरमा उचाल्न नसकिए पनि, र यी कुराहरू र सत्यताबीच निश्चित दूरी रहेको भए पनि, मानिसहरूले सत्यता पछ्याउन र अभ्यास गर्नको लागि यी कुराहरू अत्यावश्यक पूर्वसर्तहरू हुन्। जब व्यक्तिले मान्छेको व्यवहार नियमन गर्न परमेश्वरले स्थापित गर्नुभएका यी नियम र आज्ञाहरू, यी मापदण्ड र व्यावहारिक सीमाहरू पालना गर्छ, तब उसले सत्यता अभ्यास गर्ने र सत्यता पछ्याउने आधारभूत पूर्वसर्त पूरा गरेको हुन्छ भनेर भन्न सकिन्छ। यदि व्यक्तिले धुम्रपान र मद्यपान गर्छ भने, यदि उसको व्यवहार लम्पट छ, र उसले व्यभिचार गर्छ, अनि अरू मानिसहरूबाट फाइदा लुट्ने, बारम्बार चोरी गर्ने गर्छ, तर यदि तैँले “यो व्यक्तिले सत्यतालाई प्रेम गर्छ, र उसले अवश्य नै यसको अभ्यास गर्न र मुक्ति पाउन सक्छ” भनेर भन्छस् भने, के त्यो अभिव्यक्ति साँचो हुन्छ? (हुँदैन।) किन साँचो हुँदैन? (त्यो व्यक्तिले परमेश्वरका सबैभन्दा आधारभूत मापदण्डहरू पनि पूरा गर्न सक्दैन, त्यसकारण उसले सत्यता अभ्यास गर्न सक्नु असम्भव हुन्छ, र उसले सत्यतालाई प्रेम गर्छ भनेर भन्ने हो भने, त्यो झूट हुन्छ।) ठीक भन्यौ। यो व्यक्तिमा आत्मसंयमको सबैभन्दा आधारभूत स्तर पनि हुँदैन। यसको तात्पर्य, तिनीहरूमा व्यक्तिमा हुनुपर्ने विवेक र समझको सबैभन्दा आधारभूत मात्रा पनि हुँदैन। अर्को शब्दमा भन्दा, यो व्यक्तिमा सामान्य मानवतामा हुनुपर्ने विवेक र समझ नै हुँदैन। विवेक र समझ नहुनु भनेको के हो? यसको अर्थ के हो भने, यो व्यक्तिले परमेश्वरले बोल्नुभएका वचनहरू, र परमेश्वरले मान्छेको लागि अघि सार्नुभएका मापदण्डहरू, र परमेश्वरले स्थापित गर्नुभएका नियमहरू सुनेको छ, तर ती कुराहरूलाई गम्भीरतासाथ पटक्कै लिएको छैन। अरूको चीजबीज चोर्नु खराब कुरा हो, र मानिसहरूले चोर्नु हुँदैन भनेर परमेश्वरले भन्नुभएको छ, तर यो व्यक्तिले सोच्छ: “किन चोर्न पाइँदैन? म कति गरिब छु, त्यसकारण नचोरी म कसरी बाँच्न सक्छु? के मैले चोरिनँ वा अरूबाट फाइदा लिइनँ भने म धनी बन्न सक्छु र?” के यस्ताहरूमा सामान्य मानवतामा हुनुपर्ने विवेक र समझको कमी हुँदैन र? (हुन्छ।) परमेश्वरले मान्छेको व्यवहार नियन्त्रण गर्न अघि सार्नुभएका मापदण्डहरू तिनीहरूले पालना गर्न सक्दैनन्, त्यसकारण तिनीहरू मानवता भएका मानिसहरू होइनन्। यदि कसैले सामान्य मानवता नभएको व्यक्तिले सत्यतालाई प्रेम गर्छ भनेर भन्छ भने, के त्यो सम्भव हुन्छ? (हुँदैन।) तिनीहरूले सकारात्मक कुराहरूलाई प्रेम गर्दैनन्, र मानिसहरूले चोरी वा व्यभिचार गर्नु हुँदैन भनेर परमेश्वरले भन्नुभए पनि, तिनीहरूले यी मापदण्डहरू पूरा गर्न सक्दैनन्, र परमेश्वरका यी वचनहरूप्रति तिनीहरू दिक्क मान्छन्—त्यसकारण के तिनीहरूले सत्यतालाई प्रेम गर्न सक्छन् त? सत्यता यी व्यावहारिक मापदण्डहरूभन्दा निकै उच्च हुन्छ—के तिनीहरूले ती सत्यता हासिल गर्न सक्छन् त? (सक्दैनन्।) सत्यता भनेको सरल व्यावहारिक मापदण्ड मात्रै होइन, यो मानिसहरूले पाप गर्दा वा स्वेच्छाचारी र लापरवाही हुँदा सत्यताबारेमा सोच्नु, र त्यसपछि संयम अपनाउनु वा स्वेच्छाचारी र लापरवाही व्यवहार गर्न छोड्नुजस्तो होइन। सत्यताले मानिसहरूको व्यवहार यति सरल रूपमा मात्रै नियन्त्रण गर्दैन—सत्यता त व्यक्तिको जीवन बन्न सक्छ, र यसले व्यक्तिको सबै कुरा नियन्त्रण गर्न सक्छ। जब मानिसहरूले सत्यतालाई आफ्नो जीवनको रूपमा स्विकार्छन्, तब यो कुरा तिनीहरूले परमेश्वरको काम अनुभव गरेर, सत्यतालाई चिनेर, अनि अभ्यास गरेर हासिल भएको हुन्छ। जब मानिसहरूले सत्यता स्विकार्छन्, तब तिनीहरूभित्र संघर्ष पैदा हुन्छ, र तिनीहरूको भ्रष्ट स्वभाव प्रकट हुने सम्भावना हुन्छ। जब मानिसहरूले आफ्नो भ्रष्ट स्वभाव सुल्झाउन सत्यता प्रयोग गर्न सक्छन्, तब सत्यता तिनीहरूको जीवन, र तिनीहरूले व्यवहार गर्ने र जिउने सिद्धान्त बन्न सक्छ। यो सत्यतालाई प्रेम गर्ने र मानवता भएका मानिसहरूले मात्रै हासिल गर्न सक्ने कुरा हो। के सत्यतालाई प्रेम नगर्ने र मानवता नभएकाहरू यो स्तरमा पुग्न सक्छन्? (सक्दैनन्।) ठीक भन्यौ, तिनीहरूले चाहे पनि सक्दैनन्।
यदि हामीले मान्छेको व्यवहार नियमन गर्न परमेश्वरले बनाउनुभएका यी मापदण्डहरू, उहाँले बोल्नुभएका सबै वचनहरू, र उहाँले अघि सार्नुभएका सबै निश्चित प्रावधानहरूलाई हेर्यौँ भने, के तीमध्ये कुनै अनावश्यक छन्? (छैनन्।) के ती अर्थपूर्ण छन्? के तिनको मूल्य छ? (छ।) के मानिसहरूले ती पालना गर्नुपर्छ? (पर्छ।) ठीक भन्यौ, मानिसहरूले ती पालना गर्नुपर्छ। अनि ती पालना गर्नेबाहेक, मानिसहरूले आफूलाई परम्परागत संस्कृतिले सिकाएका अभिव्यक्तिहरू पनि त्याग्नुपर्छ, जस्तै शिक्षित र समझदार हुनु, भद्र र सभ्य हुनु, आदि इत्यादि। परमेश्वरले मान्छेको व्यवहार नियमन गर्नको लागि अघि सार्नुभएका हरेक मापदण्डहरू तिनीहरूले पूरा गर्नुपर्छ, र पूर्णतया परमेश्वरका वचनहरूअनुसार आफूलाई व्यवहारमा ढाल्नुपर्छ। परमेश्वरले अघि सार्नुभएका सबै मापदण्डहरू राम्ररी पालना गरेर तिनीहरू सामान्य मानवतामा जिउनुपर्छ, त्यसपछि स्वाभाविक रूपमै, तिनीहरूले ती मापदण्डहरूअनुसार मानिसहरू र परिस्थितिहरूलाई मूल्याङ्कन गर्नुपर्छ, र सोहीअनुसार आफूलाई व्यवहारमा ढाल्ने र कार्य गर्ने गर्नुपर्छ। ती मापदण्डहरू सत्यताको मापदण्डको स्तरमा नपुगे पनि, ती सबै परमेश्वरका वचनहरू हुन्, र ती परमेश्वरका वचनहरू भएकाले, ती मापदण्डले मानिसहरूमा सकारात्मक र सक्रिय मार्गदर्शक प्रभाव पार्न सक्छन्। सत्यतालाई पछ्याउनुको बारेमा मैले कसरी परिभाषित गरेँ? परमेश्वरका वचनअनुसार र सत्यतालाई मापदण्डको रूपमा लिएर मानिसहरू र विभिन्न कुराहरूलाई हेर्नु, र सोहीअनुसार आफूलाई व्यवहारमा ढाल्नु र कार्य गर्नु। परमेश्वरका वचनहरूले धेरै कुराहरू सम्मिलित गर्छ। कहिलेकहीँ उहाँको वचनको एउटै वाक्यांशले सत्यताको एक मूलतत्व प्रतिनिधित्व गर्छ। कहिलेकहीँ सत्यताको एक मूलतत्व प्रस्तुत गर्न कैयौँ वाक्यांश वा एक अनुच्छेद आवश्यक पर्छ। कहिलेकहीँ सत्यताको एक मूलतत्व व्यक्त गर्नको लागि पूरै अध्याय आवश्यक पर्छ। सत्यता सरलजस्तो लाग्छ, तर वास्तवमा, यो सरल छैन। समग्र हिसाबमा सत्यताको व्याख्या गरेर भन्दा, परमेश्वर सत्यता हुनुहुन्छ। परमेश्वरका सबै वचनहरू सत्यता हुन्, परमेश्वरका वचनहरू धेरै छन् र तिनले धेरै विषयवस्तु समावेश गर्छन्, र ती सबै सत्यताका अभिव्यक्तिहरू हुन्। उदाहरणको लागि, परमेश्वरले अघि सार्नुभएका नियम र आज्ञाहरू, साथै यो नयाँ युगमा परमेश्वरले अघि सार्नुभएका व्यवहारसम्बन्धी मापदण्डहरू सबै नै परमेश्वरका वचनहरू हुन्। तीमध्ये केही वचनहरू सत्यताको स्तरमा नपुगे पनि, र ती सत्यताको रूपमा मान्य नभए पनि, ती सकारात्मक कुराहरू हुन्। ती वचनहरू मान्छेको व्यवहार नियन्त्रण गर्ने वचनहरू मात्रै भए पनि, मानिसहरूले तिनलाई पालना गर्नुपर्छ। मानिसहरूमा कम्तीमा पनि यस्ता व्यवहारहरू हुनुपर्छ, र तिनीहरू यी मापदण्डहरूभन्दा तल पर्नु हुँदैन। त्यसकारण, मानिसहरू र परिस्थितिहरूप्रति व्यक्तिको दृष्टिकोण, र उसको व्यवहार र कार्य परमेश्वरका यी वचनहरूमै आधारित हुनुपर्छ। मानिसहरूले तिनलाई पालना गर्नुपर्छ किनभने ती परमेश्वरका वचनहरू हुन्; सबैले परमेश्वरका वचनहरूअनुसार मानिसहरू र परिस्थितिहरूलाई हेर्ने, र सोहीअनुसार आफूलाई व्यवहारमा ढाल्ने र कार्य गर्ने गर्नुपर्छ, किनभने ती परमेश्वरका वचनहरू हुन्। के त्यो कुरा सही होइन र? (हो।) मैले पहिले यस्तो कुरा भनेको थिएँ: परमेश्वरले जे बोल्नुभएको छ त्यो साँच्चिकै भन्नुभएको हो, र उहाँका वचनहरू पूरा हुनेछन्, र उहाँका वचनहरूले हासिल गर्ने कुरा अनन्तसम्म रहिरहन्छ, र यसको अर्थ परमेश्वरका वचनहरू कहिल्यै मर्नेछैनन्। किन ती वचनहरू कहिल्यै मर्नेछैनन्? किनभने परमेश्वरले जति धेरै वचन बोल्नुभए पनि, र जहिले बोल्नुभए पनि, ती सबै सत्यता हुन्, र ती वचनहरू कहिल्यै मर्दैनन्। संसार नयाँ युगमा प्रवेश गरे पनि, परमेश्वरका वचनहरू परिवर्तन हुनेछैनन्, ती वचनहरू मर्नेछैनन्। परमेश्वरका वचनहरू कहिल्यै मर्नेछैनन् भनेर म किन भन्दै छु? किनभने परमेश्वरका वचनहरू सत्यता हुन्, र सत्य कुरा कहिल्यै परिवर्तन हुनेछैन। त्यसकारण, परमेश्वरले अघि सार्नुभएका र बोल्नुभएका सबै नियम र आज्ञाहरू, र मान्छेको व्यवहारबारे उहाँले अघि सार्नुभएका सबै मापदण्डहरू कहिल्यै मर्नेछैनन्। परमेश्वरका वचनहरूको हरेक मापदण्ड सृष्टि गरिएका मानवजातिको लागि फाइदाजनक छन्, यी सबै नै मान्छेको व्यवहार नियमन गर्नका लागि हुन्, र सामान्य मानवतामा जिउने र मानिसहरूले आफूलाई के-कस्तो व्यवहारमा ढाल्ने भन्ने सन्दर्भमा यी सुधारात्मक र बहुमूल्य छन्। यी सबै वचनहरूले मानिसहरूलाई परिवर्तन गर्न, र तिनीहरूलाई सामान्य मानवतामा जिउने तुल्याउन सक्छन्। यसविपरीत, यदि मानिसहरूले परमेश्वरका वचनहरू इन्कार गरे, मानवजातिको निम्ति परमेश्वरले अघि सार्नुभएका मापदण्डहरू इन्कार गरे, बरु मान्छेले नै अघि सारेका असल व्यवहारसम्बन्धी अभिव्यक्तिहरू पालना गरे भने, तिनीहरू ठूलो खतरामा हुन्छन्। तिनीहरूमा मानवता र समझको झन्झन् कमी मात्रै हुनेछैन, तिनीहरू झन्झन् छली र झूटा हुँदै जानेछन्, र झन्झन् जालझेल गर्न सक्ने बन्नेछन्, र तिनीहरू जुन मानवता जिउँछन् त्यसमा झन्झन् धेरै चलाकीहरू हुनेछन्। तिनीहरूले अरूलाई मात्रै छल गर्दैनन्, परमेश्वरलाई समेत छल गर्ने प्रयास गर्छन्।
मान्छेको व्यवहारबारे परमेश्वरले अघि सार्नुभएका मापदण्डहरूमध्ये, एउटा मापदण्ड यस्तो छ: “आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ।” मानिसहरूसँग अरू मापदण्डहरूबारे सामान्यतया कुनै विचार वा धारणाहरू हुँदैनन्, त्यसकारण “आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ” भन्ने यो मापदण्डबारे तिमीहरूको विचार के छ? के तिमीहरूको दृष्टिकोण र परमेश्वरले बोल्नुभएको सत्यताको यो सिद्धान्तबीच कुनै विरोधाभास छ? यदि तिमीहरू यो कुरा स्पष्ट देख्न सक्छौ भने, त्यो राम्रो हो। सत्यता नबुझ्ने, नियमहरू पछ्याउन र धर्मसिद्धान्तका शब्द र वाक्यांशहरू मात्रै फलाक्न आउने मानिसहरूमा समझशक्तिको कमी हुन्छ; तिनीहरूले परमेश्वरका वचनहरू पढ्दा, तिनीहरूसँग सधैँ मानव धारणाहरू हुन्छन्, र तिनीहरूले केही विरोधाभासहरू भएको महसुस गर्छन्, र उहाँका वचनहरूलाई स्पष्ट बुझ्न सक्दैनन्। तर सत्यता बुझ्ने मानिसहरूले परमेश्वरका वचनहरूमा कुनै विरोधाभास भेट्टाउँदैनन्, तिनीहरूलाई उहाँका वचनहरू अत्यन्तै स्पष्ट लाग्छन्, किनभने तिनीहरूले आत्मिक कुराहरू बुझेका हुन्छन् र सत्यता बुझ्न सक्छन्। कहिलेकहीँ, तिमीहरूले परमेश्वरका वचनहरू स्पष्ट बुझ्न सक्दैनौ, र कुनै प्रश्नहरू सोध्न सक्दैनौ—यदि तिमीहरूले कुनै प्रश्न सोधेनौ भने, तिमीहरूसँग कुनै समस्या छैनजस्तो देखिन्छ, तर वास्तवमा, तिमीहरूसँग धेरै समस्या र कठिनाइहरू हुन्छन्, यति हो तिमीहरूलाई यसबारेमा केही थाहा हुँदैन। यसले तिमीहरूको कद अत्यन्तै सानो छ भन्ने देखाउँछ। पहिला, हामी आफ्ना आमाबुबालाई आदर गर्नुपर्छ भन्ने परमेश्वरको मापदण्डलाई हेरौँ—यो मापदण्ड सही हो कि गलत? मानिसहरूले यसलाई पालन गर्नुपर्छ कि पर्दैन? (पर्छ।) यो निश्चित छ, र यसलाई नकार्न सकिँदैन; यसबारेमा हिचकिचाउनु वा सोचविचार गर्नु आवश्यक छैन, यो मापदण्ड सही छ। यसमा के सही छ? परमेश्वरले किन यो मापदण्ड अघि सार्नुभयो? परमेश्वरले भन्नुभएको “आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नु” भन्ने भनाइको अर्थ के हो? के तिमीहरूलाई थाहा छ? तिमीहरूलाई थाहै छैन। किन सधैँ तिमीहरूलाई थाहा हुँदैन? जबसम्म सत्यताको कुनै कुरा आउँछ, तिमीहरूलाई केही थाहै हुँदैन, तर धर्मसिद्धान्तका शब्द र वाक्यांशहरूबारे तिमीहरू अनवरत बोलिरहन सक्छौ—यहाँ समस्या के हो? अनि तिमीहरूले परमेश्वरको यो वचन कसरी अभ्यास गर्छौ? के यो सत्यतासँग सम्बन्धित छैन र? (छ।) “तैँले आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ” भन्ने परमेश्वरको वचन देख्दा, तैँले “परमेश्वरले मलाई मेरा आमाबुबालाई आदर गर्न लगाइरहनुभएको छ, त्यसैले मैले उहाँहरूलाई आदर गर्नुपर्छ” भनेर मनमनै सोच्छस् र त्यस्तै गर्न थाल्छस्। तेरा आमाबुबाले तँलाई जे भन्छन् तँ त्यही गर्छस्—तेरा आमाबुबा बिरामी हुँदा तँ तिनीहरूको ओछ्यानछेउ बसेर तिनीहरूको सेवा गर्छस्, पिउने कुराहरू पिलाइदिन्छस्, मीठो खानेकुरा पकाइदिन्छस्, र बिदाको दिनमा आमाबुबालाई उपहारहरू किनिदिन्छस्। तिनीहरू थकित देख्दा, काँध र ढाडमा मालिस गरिदिन्छस्, र तिनीहरूलाई समस्या हुँदा, त्यो समाधान गर्ने उपाय निकालिदिन्छस्। यो सब कुराको कारण, तेरा आमाबुबा तँप्रति अत्यन्तै सन्तुष्ट हुन्छन्। तैँले आफ्ना आमाबुबाको आदर गरिरहेको, परमेश्वरका वचनहरूअनुसार अभ्यास गरिरहेको, र सामान्य मानवतामा जिइरहेको हुनाले, तँलाई हृदयमा ढुक्क लाग्छ, र तैँले विचार गर्छस्: “हेर्नुहोस् त—मैले परमेश्वरमा विश्वास गरेपछि म परिवर्तन भएको छु भनेर मेरा आमाबुबा भन्नुहुन्छ। म अहिले उहाँहरूलाई आदर गर्न सक्ने र पहिलेभन्दा समझदार भएको छु भनेर उहाँहरू भन्नुहुन्छ। उहाँहरू निकै खुसी हुनुहुन्छ, र भन्नुहुन्छ, परमेश्वरमा विश्वास गर्नु राम्रो कुरा हो, किनभने परमेश्वरमा विश्वास गर्ने छोराछोरीले मात्रै आफ्ना आमाबुबालाई आदर गर्छन्, तिनीहरू जीवनको सही मार्गमा हिँड्छन् र मानव रूपमा जिउँछन्—तिनीहरू अविश्वासीहरूभन्दा धेरै उत्तम हुन्छन्। परमेश्वरमा विश्वास गर्न थालेछि, मैले परमेश्वरका वचनहरूअनुसार अभ्यास गर्न र उहाँका मापदण्डहरूअनुसार व्यवहार गर्न थालेँ, अनि मेरा आमाबुबा ममा आएको यो परिवर्तन देखेर निकै खुसी हुनुहुन्छ। मलाई आफूप्रति पनि गर्व लागेको छ। मैले परमेश्वरलाई महिमा दिएको छु—परमेश्वर पक्कै पनि मसँग सन्तुष्ट हुनुहुन्छ, र उहाँले मलाई आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्ने र सन्तको जस्तो शिष्टता भएको व्यक्ति भन्नुहुनेछ।” एक दिन, मण्डलीले तँलाई सुसमाचार प्रचारको निम्ति अर्को ठाउँ पठाउँछ, र सायद तँ लामो समयसम्म घर फर्केर आउन नसक्ने हुनसक्छ। परमेश्वरको आज्ञा पन्छाउनु हुँदैन, घरमा आमाबुबाको आदर गर्ने र बाहिर परमेश्वरको आज्ञा पूरा गर्ने दुवै गर्नुपर्छ भन्ने सोचेर तैँले जाने सहमति जनाउँछस्। तर जब तैँले आफ्ना आमाबुबासँग यसबारेमा छलफल गर्छस्, तब तिनीहरू क्रोधित हुन्छन् र भन्छन्: “कस्तो अटेरी सन्तान रहेछस्! तँलाई हुर्काउन हामीले कति परिश्रम गर्यौँ, तर तँ अहिले जान लाग्दै छस्। तँ गएपछि, हामीजस्तो बूढाबूढीलाई कसले हेर्छ? हामी बिरामी भयौँ वा कुनै विपत्ति आइलाग्यो भने, हामीलाई कसले अस्पताल लैजान्छ?” तिनीहरू तँ जाने निर्णयमा सहमत हुँदैनन्, र तँलाई चिन्ता लाग्छ: “परमेश्वरले हामीलाई आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नू भनेर भन्नुभएको छ, तर मेरा आमाबुबाले मलाई कर्तव्य पूरा गर्न जान दिनुहुन्न। मैले उहाँहरूको कुरा मानेँ भने, परमेश्वरको आज्ञा पन्छाउनुपर्नेछ, र परमेश्वरलाई त्यो कुरा मन पर्नेछैन। तर मैले परमेश्वरको आज्ञा मानेर कर्तव्य पूरा गर्न गएँ भने, मेरा आमाबुबाले चित्त दुखाउनुहुनेछ। मैले के गर्ने?” तँ सोचविचार गरिरहन्छस्: “मानिसहरूले आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ भन्ने मापदण्ड परमेश्वरले सुरुमा अघि सार्नुभएको हुनाले, म त्यो मापदण्ड पूरा गर्नेछु। मैले टाढा गएर आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्नु पर्दैन।” अनि, तैँले आफ्नो कर्तव्य पन्छाएर घरमा आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्ने निर्णय गर्छस्, तर तँलाई मनमा शान्ति हुँदैन। तैँले आफ्ना आमाबुबाको आदर गरेको भए पनि, आफ्नो कर्तव्य पूरा नगरेको महसुस गर्छस्, र परमेश्वरलाई निराश तुल्याएको छु भन्ने तँलाई लाग्छ। यो समस्या कसरी समाधान गर्न सकिन्छ? तैँले परमेश्वरलाई प्रार्थना गर्नुपर्छ र सत्यता खोजी गर्नुपर्छ, अनि एक दिन तैँले सत्यता बुझ्नेछस् र तेरो कर्तव्य नै सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा हो भन्ने महसुस गर्नेछस्। त्यसपछि, तैँले स्वाभाविक रूपमै घर छोडेर जान र आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्न सक्नेछस्। कतिपय मानिसहरू भन्छन्: “परमेश्वर मैले आफ्नो कर्तव्य पूरा गरेको चाहनुहुन्छ, र उहाँ मैले आफ्ना आमाबुबाको आदर गरेको पनि चाहनुहुन्छ। के यहाँ विरोधाभास र द्वन्द्व छैन र? मैले आखिर कसरी अभ्यास गर्ने?” “आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नु” भन्ने भनाइ मान्छेको व्यवहारको निम्ति परमेश्वरले अघि सार्नुभएको मापदण्ड हो, तर के परमेश्वरलाई पछ्याउन सबै कुरा त्याग्नु र परमेश्वरको आज्ञा पूरा गर्नु परमेश्वरको मापदण्ड होइन र? के परमेश्वरले यो कुरालाई अझै बढी जोड दिनुहुन्न र? के यो सत्यताको अझै बढी अभ्यास होइन र? (हो।) यी दुई मापदण्डहरू बाझिँदा तैँले के गर्नुपर्छ? कतिपय मानिसहरू भन्छन्: “त्यसोभए, मैले मेरा आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ र परमेश्वरको आज्ञा पूरा गर्नुपर्छ, र मैले परमेश्वरका वचनहरूको पालना र सत्यताको अभ्यास पनि गर्नुपर्छ—त्यो त सजिलो छ। म घरको सबै कुरा मिलाउँछु, आमाबुबाको खानेलाउने बन्दोबस्त गर्छु, एउटा नर्स राख्छु, त्यसपछि आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्न जान्छु। म हप्तामा एकपटक अवश्य घर आउनेछु, र मेरा आमाबुबा ठीक छन् कि छैनन् भनेर हेर्नेछु, त्यसपछि म फेरि जानेछु; केही समस्या भयो भने, बरु म दुई दिन जति बसौँला। म तिनीहरूबाट सधैँ टाढा हुन र कहिल्यै फर्केर नआउने गर्न सक्दिनँ, र म घरमै सधैँ बसेर कर्तव्य पूरा गर्न नजाने पनि गर्न सक्दिनँ। के यो दुवै काम पूरा गर्ने राम्रो तरिका होइन र?” तिमीहरूलाई यो समाधान कस्तो लाग्यो? (यसले काम गर्दैन।) यो त कल्पना मात्रै हो; यो यथार्थमा परिणत हुन सक्दैन। त्यसोभए, यस्तो परिस्थिति सामना गर्दा, तिमीहरूले सत्यताअनुसार कसरी काम गर्नुपर्छ? (बफादारिता र आमाबुबाप्रतिको भक्तिको कुरा आउँदा, दुवै काम राम्रोसँग गर्न सकिँदैन—मैले आफ्नो कर्तव्यलाई नै पहिलो प्राथमिकता दिनुपर्छ।) परमेश्वरले मानिसहरूलाई आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ भनी सुरुमा भन्नुभयो, त्यसपछि मानिसहरूले सत्यता अभ्यास गर्ने, आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्ने, र परमेश्वरको मार्ग पछ्याउने अभ्यास गर्नुपर्छ भनी उच्च मापदण्ड अघि सार्नुभयो—तैँले यीमध्ये कुनचाहिँ पालना गर्नुपर्छ? (उच्च मापदण्डहरू।) के उच्च मापदण्डहरूअनुसार अभ्यास गर्नु सही हुन्छ? के सत्यतालाई उच्च र निम्न सत्यता, वा पुरानो र नयाँ सत्यतामा विभाजित गर्न मिल्छ? (मिल्दैन।) त्यसकारण सत्यता अभ्यास गर्दा, तैँले केअनुसार अभ्यास गर्नुपर्छ? सत्यता अभ्यास गर्नु भनेको के हो? (सिद्धान्तहरूअनुसार मामलाहरू सम्हाल्नु।) सिद्धान्तहरूअनुसार मामलाहरू सम्हाल्नु नै सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा हो। सत्यता अभ्यास गर्नु भनेको फरकफरक समय, स्थान, वातावरण, र परिस्थितिमा परमेश्वरका वचनहरू अभ्यास गर्नु हो; यो जिद्दीपूर्वक नियमहरू लागू गर्नु होइन, बरु सत्यताका सिद्धान्तहरू लागू गर्नु हो। सत्यता अभ्यास गर्नु भनेकै त्यही हो। त्यसकारण, परमेश्वरका वचनहरू अभ्यास गर्ने र परमेश्वरले अघि सार्नुभएका मापदण्डहरू पालना गर्ने कार्यबीच कुनै विरोधाभास छैन। यसलाई अझै ठोस रूपमा भन्दा, आफ्ना आमाबुबालाई आदर गर्ने र परमेश्वरले तिमीहरूलाई दिनुभएको आज्ञा र कर्तव्य पूरा गर्ने कार्यबीच कुनै विरोधाभास छैन। यीमध्ये कुनचाहिँ परमेश्वरका वर्तमान वचन र मापदण्डहरू हुन्? तिमीहरूले सुरुमा यो प्रश्नबारे विचार गर्नुपर्छ। परमेश्वरले फरकफरक मानिसहरूको लागि फरकफरक कुराहरू तोक्नुभएको छ; उहाँले तिनीहरूलाई पृथक मापदण्डहरू दिनुभएको छ। अगुवा र सेवकहरूको रूपमा काम गर्नेहरूलाई परमेश्वरले बोलाउनुभएको हुन्छ, त्यसकारण तिनीहरूले आमाबुबालाई छोडेर जानुपर्छ, र उनीहरूलाई आदर गर्दै उनीहरूसँग बसिरहन मिल्दैन। तिनीहरूले परमेश्वरको आज्ञा स्विकारेर उहाँलाई पछ्याउन सबै कुरा त्याग्नुपर्छ। यो एक प्रकारको परिस्थिति हो। साधारण विश्वासीलाई परमेश्वरले बोलाउनुभएको हुँदैन, त्यसकारण तिनीहरूले आफ्ना आमाबुबासँग बसेर तिनीहरूलाई आदर गर्न सक्छन्। यसो गर्दा कुनै इनाम प्राप्त हुँदैन, अनि तिनीहरूले यसको परिणामस्वरूप कुनै आशिष्हरू प्राप्त गर्नेछैनन्, तर तिनीहरूले आमाबुबाप्रतिको कर्तव्य पूरा गरेनन् भने, तिनीहरूमा मानवताको कमी हुन्छ। वास्तवमा, आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नु एक प्रकारको जिम्मेवारी मात्रै हो, र यसले सत्यता अभ्यास गर्नुको मापदण्ड पूरा गर्दैन। परमेश्वरको आज्ञापालन गर्नुचाहिँ सत्यता अभ्यास गर्नु हो, परमेश्वरको आज्ञा मान्नु नै परमेश्वरप्रतिको आज्ञाकारिताको प्रकटीकरण हो, र कर्तव्य पूरा गर्न सबै कुरा त्याग्ने मानिसहरू नै परमेश्वरलाई पछ्याउने मानिसहरू हुन्। समग्रमा, तेरो अघि रहेको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण काम भनेको कर्तव्य राम्ररी पूरा गर्नु हो। सत्यता अभ्यास गर्नु भनेकै त्यही हो, र यो परमेश्वरप्रति आज्ञाकारी हुनुको प्रकटीकरण हो। त्यसैले, मानिसहरूले अहिले प्राथमिक रूपमा अभ्यास गर्नुपर्ने सत्यता के हो? (आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्नु।) ठीक भन्यौ, बफादार भएर आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्नु नै सत्यता अभ्यास गर्नु हो। यदि व्यक्तिले इमानदारीसाथ आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्दैन भने, उसले सेवा मात्रै गरिरहेको हुन्छ।
हामीले भर्खरै कुन प्रश्नबारे छलफल गरिरहेका थियौँ? (परमेश्वरले मानिसहरूलाई आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ भनी सुरुमा मापदण्ड दिनुभयो, त्यसपछि मानिसहरूले सत्यता अभ्यास गर्ने, आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्ने, र परमेश्वरको मार्ग पछ्याउने अभ्यास गर्नुपर्छ भनी उच्च मापदण्ड अघि सार्नुभयो, त्यसकारण मानिसहरूले यीमध्ये कुनचाहिँ पालना गर्नुपर्छ?) मानिसहरूले उच्च मापदण्डहरूअनुसार अभ्यास गर्नुपर्छ भनी तिमीहरूले भनेका थियौ। सिद्धान्तको हिसाबमा, यो अभिव्यक्ति सही छ—सिद्धान्तको हिसाबमा यो सही छ भनेर मैले किन भनेँ? यसको अर्थ यदि तैँले यो विषयमा नियम र सूत्रहरू लागू गरिस् भने, यो उत्तर सही हुन्छ भन्ने हो। तर जब मानिसहरूले वास्तविक जीवन सामना गर्छन्, तब यो अभिव्यक्तिले प्राय काम गर्दैन, र यसलाई लागू गर्न गाह्रो हुन्छ। त्यसोभए, यो प्रश्नको जबाफ कसरी दिने? पहिलो, तैँले आफूले सामना गरेको परिस्थिति र जिउने वातावरण, र तँ रहेको परिवेश हेर्नुपर्छ। यदि तेरो जिउने वातावरण र तँ रहेको परिवेशको आधारमा, आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्दा त्यो परमेश्वरको आज्ञा पूरा गर्ने र कर्तव्य निभाउने कार्यसँग बाझिँदैन भने—अर्को शब्दमा भन्दा, यदि तैँले आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्दा त्यस कार्यले बफादारीसाथ कर्तव्य निभाउनमा तँलाई बाधा हुँदैन भने—तैँले एकसाथ ती दुवै अभ्यास गर्न सक्छस्। तँ आफ्ना आमाबुबाबाट औपचारिक रूपमा अलग भइरहनु पर्दैन, र तैँले औपचारिक रूपमा तिनीहरूलाई त्याग्नु वा इन्कार्नु पर्दैन। यो कुन अवस्थामा लागू हुन्छ? (आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्ने कार्य कर्तव्य निभाउने कार्यसँग नबाझिँदाको अवस्थामा।) ठीक भन्यौ। अर्को शब्दमा भन्दा, यदि तेरा आमाबुबाले परमेश्वरमाथिको तेरो विश्वासमा बाधा दिने प्रयास गर्दैनन्, र तिनीहरू पनि विश्वासी हुन्, अनि तिनीहरूले तँलाई साँच्चै नै आफ्नो कर्तव्य निष्ठापूर्वक निभाउन र परमेश्वरले दिनुभएको आज्ञा पूरा गर्न साथ र प्रोत्साहन दिन्छन् भने, आमाबुबासँगको तेरो सम्बन्ध सामान्य अर्थको आफन्तहरूबीचको नाता मात्रै होइन, मण्डलीका विश्वासी दाजुभाइ-दिदीबहिनीहरूबीचको सम्बन्ध पनि हुन्छ। त्यस्तो हकमा, तिनीहरूसँग मण्डलीका विश्वासी दाजुभाइ-दिदीबहिनीहरूको रूपमा अन्तरक्रिया गर्नेबाहेक, तैँले आमाबुबाप्रतिको सन्तानको जिम्मेवारी पनि पूरा गर्नुपर्छ। तैँले तिनीहरूप्रति अलिकति भए पनि थप वास्ता गर्नुपर्छ। तेरो कर्तव्यमा असर पर्दैन भने, अर्थात्, तिनीहरूद्वारा तेरो हृदयमा बन्धन हुँदैन भने, तैँले तेरा आमाबुबालाई कल गरेर हालखबर सोध्न सक्छस् र तिनीहरूप्रति अलिकति भए पनि वास्ता देखाउन सक्छस्, तिनीहरूका केही कठिनाइहरू हल गर्न र तिनीहरूको जीवनका केही समस्या सम्हाल्न सहयोग गर्न सक्छस्, अनि तिनीहरूको जीवन प्रवेशसँग सम्बन्धित कतिपय कठिनाइहरू हल गर्न पनि तैँले सहयोग गर्न सक्छस्—तैँले यी सबै कुराहरू गर्न सक्छस्। अर्को शब्दमा भन्दा, यदि तेरा आमाबुबाले परमेश्वरमाथिको तेरो विश्वासमा बाधा दिँदैनन् भने, तैँले तिनीहरूसँगको यो सम्बन्ध कायम राखिराख्नुपर्छ, र आफ्ना आमाबुबाप्रतिका तेरा जिम्मेवारीहरू पूरा गर्नुपर्छ। अनि तैँले किन तिनीहरूलाई वास्ता र हेरचाह गर्नुपर्छ, र तिनीहरूको हालखबर सोध्नुपर्छ? किनभने तँ तिनीहरूको सन्तान होस् र तिनीहरूसँग तेरो यो नाता छ, त्यसकारण तेरो अर्को प्रकारको जिम्मेवारी पनि हुन्छ, र त्यो जिम्मेवारीको कारण, तैँले तिनीहरूलाई अझै बढी वास्ता र अझै बढी सहयोग दिनुपर्छ। तेरो कर्तव्यनिर्वाहमा असर पर्दैन भने, र तेरो आमाबुबाले परमेश्वरमाथिको तेरो विश्वास वा तेरो कर्तव्यनिर्वाहमा बाधा वा व्यवधान ल्याउँदैनन्, र तँलाई रोक्ने प्रयास पनि गर्दैनन् भने, तैँले तिनीहरूप्रतिको तेरो जिम्मेवारी पूरा गर्नु प्राकृतिक र उचित हुन्छ, र तैँले तेरो विवेकले तँलाई नदोष्याउने हदसम्म त्यो जिम्मेवारी पूरा गर्नुपर्छ—तैँले पूरा गर्नुपर्ने न्यूनतम मापदण्ड यही हो। यदि तेरो परिस्थितिहरूको प्रभाव र बाधाको कारण तैँले घरमा आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्न सक्दैनस् भने, तैँले यो नियम पालना गर्नु पर्दैन। तैँले आफूलाई परमेश्वरको योजनाबद्ध कार्यहरूमा सुम्पेर उहाँका बन्दोबस्तहरूमा समर्पित गर्नुपर्छ, अनि आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ भनेर तैँले जिद्दी गरिरहनु पर्दैन। के परमेश्वरले यो कार्यलाई दोषी ठहराउनुहुन्छ? परमेश्वरले यो कार्यलाई दोषी ठहराउनुहुन्न; उहाँले मानिसहरूलाई यसो गर्न जबरजस्ती पनि गर्नुहुन्न। अहिले हामीले के विषय सङ्गति गरिरहेका छौँ? मानिसहरूले आफ्ना आमाबुबालाई आदर गर्दा त्यो तिनीहरूको कर्तव्यनिर्वाहसँग बाझिन्छ भने तिनीहरूले कसरी अभ्यास गर्ने भन्नेबारे हामी सङ्गति गरिरहेका छौँ; हामीले अभ्यासका सिद्धान्तहरू र सत्यताबारे सङ्गति गरिरहेका छौँ। तैँले आफ्ना आमाबुबालाई आदर गर्नु तेरो जिम्मेवारी हो, र परिस्थितिले साथ दियो भने, तैँले यो जिम्मेवारी पूरा गर्नुपर्छ, तर तँ आफ्ना भावनाहरूको बन्धनमा पर्नु हुँदैन। उदाहरणको लागि, यदि तेरो आमाबुबामध्ये एक जना बिरामी भयो र अस्पताल जानुपर्यो, अनि तिनीहरूको हेरचाह गर्ने कोही छैन, तर तँ आफ्नो कर्तव्यमा व्यस्त भएकोले घर फर्किन पाउँदैनस् भने, तैँले के गर्नुपर्छ? यस्तो अवस्थामा, तँ आफ्ना भावनाहरूको बन्धनमा पर्नु हुँदैन। तैँले यस विषयमा प्रार्थना गर्नुपर्छ, र यो कुरालाई परमेश्वरको जिम्मा र परमेश्वरका योजनाबद्ध कार्यहरूको भरमा छोड्नुपर्छ। तँसँग यही मनोवृत्ति हुनुपर्छ। यदि परमेश्वरले तेरा आमाबुबाको जीवन लिन चाहनुहुन्छ, र तिनीहरूलाई तँबाट टाढा लैजान चाहनुहुन्छ भने पनि, तँ समर्पित हुनुपर्छ। कतिपय मानिसहरू भन्छन्: “म समर्पित भएको भए पनि, म साह्रै दुखी छु र धेरै दिनदेखि रोइरहेको छु—के यो भावना होइन र?” यो भावना होइन, यो त मानव दया हो, यो आफूमा मानवता हुनु हो, र परमेश्वरले यसलाई दोष दिनुहुन्न। तँ रुन सक्छस्, तर यदि तँ धेरै दिनसम्म रुन्छस् र खान वा सुत्न सक्दैनस्, र तँ आफ्नो कर्तव्य निभाउने मुडमा छैनस्, बरु घर जान र आफ्ना आमाबुबा भेट्नसमेत चाहन्छस् भने, तैँले आफ्नो कर्तव्य राम्ररी निभाउन सक्दैनस्, र तैँले सत्यता अभ्यास गरेको छैनस्, र यसको अर्थ तैँले आमाबुबाको आदर गरेर आफ्नो जिम्मेवारी पूरा गरेको छैनस्, तँ भावनामा जिइरहेको छस्। यदि तैँले भावनामा जिएर आफ्ना आमाबुबालाई आदर गर्छस् भने, तैँले आफ्नो जिम्मेवारी पूरा गरिरहेको छैनस्, र तैँले परमेश्वरका वचनहरू पालना गरिरहेको छैनस्, किनभने तैँले परमेश्वरको आज्ञा त्यागेको छस्, र तँ परमेश्वरको मार्ग पछ्याउने व्यक्ति होइनस्। जब तँ यस्तो परिस्थितिमा हुन्छस्, तब यदि यसो गर्दा तेरो कर्तव्यमा ढिलाइ हुँदैन वा बफादार भएर कर्तव्य पूरा गर्न तँलाई असर पर्दैन भने, तैँले आमाबुबाप्रतिको आफ्नो धर्म पूरा गर्न, र आफूले पूरा गर्नसक्ने जिम्मेवारी पूरा गर्न सक्छस्। समग्रमा, मानिसहरूले गर्नुपर्ने र मानवताको क्षेत्रभित्र रही गर्नसक्ने कुरा नै यही हो। यदि तँ आफ्ना भावनाहरूको बन्धनमा फसेको छस्, र यसले तँलाई कर्तव्य पूरा गर्नमा बाधा दिन्छ भने, यो परमेश्वरका अभिप्रायहरूसँग पूर्ण रूपमा बाझिन्छ। परमेश्वरले कहिल्यै पनि तँलाई त्यसो गर्न लगाउनुहुन्न, परमेश्वरले त तँलाई आमाबुबाप्रतिको तेरो जिम्मेवारी मात्रै पूरा गर्न लगाउनुहुन्छ, कुरा त्यति हो। आमाबुबाप्रति भक्त हुनु भनेको के हो? परमेश्वरले एउटा प्रसङ्गमा रहेरै “आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नु” भन्ने वाक्यांश बोल्नुभएको हो। तैँले हरकिसिमका अवस्थाहरूमा पूरा गर्न सकिने केही जिम्मेवारीहरू मात्रै पूरा गर्नुपर्छ, कुरा त्यति हो। तेरा आमाबुबा साह्रै बिरामी हुने वा मर्ने अवस्थाहरूको कुरा गर्दा, के ती तैँले निर्णय गर्ने कुराहरू हुन्? तिनीहरूको जीवन कस्तो हुन्छ, तिनीहरू कहिले मर्छन्, कस्तो रोगले मर्छन्, वा कसरी मर्छन्—के यी कुराहरूसँग तेरो कुनै सम्बन्ध हुन्छ? (हुँदैन।) तँसँग ती कुराको कुनै सम्बन्ध हुँदैन। कतिपय मानिसहरू भन्छन्: “मैले आफ्ना जिम्मेवारीहरू पूरा गर्नैपर्छ, ताकि मैले आफ्ना आमाबुबालाई आदर गर्न सकूँ। तिनीहरूलाई कुनै रोग नलागोस्, विशेष गरी क्यान्सर वा त्यस्तै अरू घातक रोग नलागोस् भनेर मैले सुनिश्चित गर्नुपर्छ। मैले उहाँहरू १०० वर्ष बाँच्ने कुरा सुनिश्चित गर्नुपर्छ। त्यसपछि मात्रै मैले उहाँहरूप्रतिको आफ्नो जिम्मेवारी पूरा गरेको हुनेछु।” के यी मानिसहरू मूर्खहरू होइनन् र? यो त प्रष्टसँगै मानिसको कल्पना हो, र यो अवश्यै परमेश्वरको मापदण्ड होइन। तँ १०० वर्ष बाँच्न सक्छस् कि सक्दैनस् भन्ने कुरासमेत तँलाई थाहा हुँदैन, तैपनि तँ तेरा आमाबुबा त्यो उमेरसम्म बाँचून् भन्ने माग गर्छस्—त्यो मूर्खको सपना हो! “आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नु” भनी भन्दा, परमेश्वरले बस तँलाई सामान्य मानवताको क्षेत्रमा पर्ने तेरा जिम्मेवारीहरू पूरा गर्न लगाइरहनुभएको हुन्छ। तैँले आफ्ना आमाबुबालाई दुर्व्यवहार गर्दैनस् भने वा तेरो विवेक र नैतिकतासँग बाझिने कुनै काम गर्दैनस् भने, त्यो नै पर्याप्त हुन्छ। के यो परमेश्वरका वचनहरूअनुरूप छैन र? (छ।) अवश्य नै, हामीले भर्खरै तेरा आमाबुबाले परमेश्वरमाथिको तेरो विश्वासमा बाधा दिन्छन् भने, तिनीहरूको प्रकृति र सार अविश्वासी र गैरविश्वासीहरूको जस्तो हुन्छ, वा दुष्ट मानिस र दियाबलसहरूको जस्तोसमेत हुन्छ, र तिनीहरू र तेरो बाटो एउटै हुँदैन भन्ने कुरा पनि उल्लेख गर्यौँ। अर्को शब्दमा भन्दा, तिनीहरू तँजस्तो व्यक्ति हुँदै होइनन्, र तँ तिनीहरूसँग एउटै परिवारमा धेरै वर्ष बसेको भए पनि, तिनीहरूसँग तेरो जस्तो उही खोज वा चरित्र हुँदैन, र तिनीहरूसँग निश्चय नै तेरो जस्तो रुचि वा आकाङ्क्षा पनि हुँदैन। तँ परमेश्वरमा विश्वास गर्छस्, तर तिनीहरू परमेश्वरमा पटक्कै विश्वास गर्दैनन्, र परमेश्वरको विरोधसमेत गर्छन्। यस्तो परिस्थितिमा के गर्नुपर्छ? (तिनीहरूलाई इन्कार गर्नुपर्छ।) परमेश्वरले तँलाई यस्तो परिस्थितिमा तिनीहरूलाई इन्कार्नु वा धिक्कार्नुपर्छ भनेर भन्नुभएको छैन। परमेश्वरले त्यसो भन्नुभएको छैन। “आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नु” भन्ने परमेश्वरको मापदण्ड अझै लागू हुन्छ। यसको अर्थ तँ आफ्ना आमाबुबासँग बस्दा, तैँले आफ्ना आमाबुबालाई आदर गर्ने यो मापदण्ड पालना गर्नुपर्छ। यसमा कुनै विरोधाभास छैन, छ र? (छैन।) यसमा बिलकुलै कुनै पनि विरोधाभास छैन। अर्को शब्दमा भन्दा, जब तँ कुनै ठाउँ गएर घर फर्केर आउन पाउँछस्, तब तैँले तिनीहरूको लागि खाना पकाइदिन वा तिनीहरूको लागि मम बनाइदिन सक्छस्, र सम्भव भयो भने, तिनीहरूको लागि स्वास्थ्य सामग्रीहरू किनिदिन सक्छस्, र तिनीहरू तँप्रति सन्तुष्ट हुनेछन्। तर यदि तैँले आफ्नो विश्वासको बारेमा कुरा गर्छस्, र तिनीहरूले यसलाई स्विकार्दैनन् वा यसमा विश्वास गर्दैनन्, र तँलाई गालीसमेत गर्छन् भने, तैँले तिनीहरूलाई सुसमाचार प्रचार गर्नु पर्दैन। यदि तैँले तिनीहरूलाई भेट्न सम्भव छ भने, यसरी अभ्यास गर्; भेट्न सम्भव छैन भने, यस्तै हुन दे, र यो परमेश्वरको योजनाबद्ध कार्य हो, र तैँले तिनीहरूबाट टाढा हुन र तर्किन हतारिनुपर्छ। यसको सिद्धान्त के हो? यदि तेरा आमाबुबाले परमेश्वरमा विश्वास गर्दैनन्, र तिनीहरूको बोलीचाली वा खोज र उद्देश्य तेरोसँग मिल्दैन भने, र तिनीहरू तँ हिँड्ने मार्गमा हिँड्दैनन्, र परमेश्वरमाथिको तेरो विश्वासमा बाधा दिने र तँलाई सताउनेसमेत गर्छन् भने, तैँले तिनीहरूलाई चिन्नुपर्छ, तिनीहरूको वास्तविकता देख्नुपर्छ, र तिनीहरूलाई इन्कार गर्नुपर्छ। यदि तिनीहरूले परमेश्वरलाई गालीगलौज गर्ने वा तँलाई धिक्कार्ने गर्छन् भने, तैँले पनि अवश्यै तिनीहरूलाई हृदयमा धिक्कार्न सक्छस्। त्यसोभए, परमेश्वरले उल्लेख गर्नुभएको “आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नु” भन्ने भनाइको अर्थ के हो त? तैँले कसरी त्यो अभ्यास गर्नुपर्छ? त्यो कसरी भने, यदि तैँले आफ्ना जिम्मेवारीहरू पूरा गर्न सक्ने अवस्था छ भने, तीमध्ये केही जिम्मेवारी पूरा गर्, तर यदि त्यसो गर्ने मौका पाइनस्, वा तिनीहरूसँगको अन्तरक्रियामा तेरो भनाभन पहिले नै धेरै भइसकेको छ, र तिमीहरूबीच द्वन्द्व छ, अनि तिमीहरू एकअर्कालाई भेट्न नसक्ने अवस्थामा पुगिसकेका छौ भने, तैँले तुरुन्तै तिनीहरूबाट आफूलाई अलग पार्नुपर्छ। यस्ता आमाबुबालाई आदर गर्नेबारेमा कुरा गर्दा, परमेश्वरले के भनिरहनुभएको हो भने, तैँले तिनीहरूका सन्तानको रूपमा आमाबुबाप्रतिको जिम्मेवारी पूरा गर्नुपर्छ, र सन्तानले गर्नुपर्ने कामकुराहरू गर्नुपर्छ। तैँले आफ्ना आमाबुबालाई दुर्व्यवहार गर्नु हुँदैन, वा तिनीहरूसँग बाझ्नु हुँदैन, तिनीहरूलाई कुट्ने वा हकार्ने गर्नु हुँदैन, तिनीहरूमाथि दुर्व्यवहार गर्नु हुँदैन, र सकेससम्म तिनीहरूप्रतिको जिम्मेवारी पूरा गर्नुपर्छ। तैँले मानवताको क्षेत्रमा रही यी कामकुराहरू गर्नुपर्छ; “आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नु” भन्ने विषयमा अभ्यास गर्नुपर्ने सिद्धान्तहरू यिनै हुन्। के ती पूरा गर्नु सजिलो छैन र? तैँले आफ्ना आमाबुबासँग झोक्किदै, तिनीहरूलाई यसो भन्नु हुँदैन: “तिमीहरू दियाबलस र गैरविश्वासीहरू हौ, परमेश्वरले तिमीहरूलाई श्राप दिनुहुन्छ, र आगो र गन्धकको अतल कुण्डमा फ्याँक्नुहुनेछ, तिमीहरूलाई अठारौँ तहको नरकमा पठाउनुहुनेछ!” त्यसो भनिरहनु जरुरी छैन, र तँ यो हदसम्म जानु पर्दैन। परिस्थितिले साथ दियो, र जरुरी अवस्था आइपर्यो भने, तैँले आमाबुबाप्रतिको आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्नुपर्छ। यदि त्यो जरुरी होइन, वा परिस्थिति मिलेन र त्यसो गर्नु सम्भव भएन भने, तैँले यो दायित्व त्याग्न सक्छस्। तैँले आमाबुबालाई भेट्दा र अन्तरक्रिया गर्दा मात्र तिनीहरूप्रतिका तेरा जिम्मेवारीहरू पूरा गरे पुग्छ। जब तैँले त्यसो गरिसक्छस्, तैँले आफ्नो काम पूरा गरिसकेको हुन्छस्। तिमीहरूलाई यो सिद्धान्त कस्तो लाग्यो? (यो राम्रो छ।) तिमीहरूले आफ्ना आमाबुबालगायत सबै मानिसहरूसँग गर्ने व्यवहारमा सिद्धान्तहरू लागू हुनुपर्छ। परमेश्वरमाथिको तेरो विश्वासको निम्ति तेरा आमाबुबाबाट तँमाथि सतावट भयो भन्दैमा तैँले अविवेकी व्यवहार गर्नु हुँदैन, र तिनीहरूलाई गाली गर्नु हुँदैन। संसारमा परमेश्वरमा विश्वास नगर्ने मानिसहरू कैयौँ छन्, अविश्वासीहरू कति हो कति छन्, र परमेश्वरलाई अपमान गर्नेहरू धेरै छन्—के तँ तिनीहरू सबैलाई सराप्ने र गाली गर्नेवाला छस् र? यदि छैनस् भने, तैँले आफ्ना आमाबुबालाई पनि गाली गर्नु हुँदैन। यदि तैँले आफ्ना आमाबुबालाई गाली गर्छस् तर अरूलाई गाली गर्दैनस् भने, तँ झोकमा जिइरहेको छस्, र परमेश्वरलाई यस्तो कुरा मन पर्दैन। तैँले आफ्ना आमाबुबालाई कुनै कारणविना दियाबलस, जिउँदा शैतान, र शैतानका नोकरहरू भन्दै गाली गरिस् र श्राप दिइस्, अनि तिनीहरूलाई नरक जाओ भनी सरापिस् भने परमेश्वर तँप्रति सन्तुष्ट हुनुहुनेछ भन्ने नसोच्—त्यस्तो हुँदैन। यस्तो झूटो पूर्वसक्रियता देखाउँदैमा परमेश्वरले तँलाई स्वीकार्य पाउनुहुनेछैन वा तँमा मानवता छ भनेर भन्नुहुनेछैन। बरु, परमेश्वरले तेरो व्यवहारमा भावनाहरू र झोक लुकेका छन् भनेर भन्नुहुनेछ। तैँले यस्तो व्यवहार गरेको परमेश्वरलाई मन पर्दैन, किनभने यो अत्यन्तै चरम छ, र यो उहाँको इच्छासँग मिल्दैन। तिमीहरूले आफ्ना आमाबुबालगायत सबै मानिसहरूसँग गर्ने व्यवहारमा सिद्धान्तहरू हुनुपर्छ; तिनीहरूले परमेश्वरमा विश्वास गरे पनि नगरे पनि, र तिनीहरू दुष्ट मानिसहरू भए पनि नभए पनि, तैँले तिनीहरूसँग सिद्धान्तअनुसार व्यवहार गर्नुपर्छ। परमेश्वरले मान्छेलाई यो सिद्धान्त बताउनुभएको छ: यो अरूलाई उचित व्यवहार गर्ने कार्यसँग सम्बन्धित छ—यति हो कि, आफ्ना आमाबुबाप्रति मानिसहरूको अलिक बढी जिम्मेवारी हुन्छ। तैँले गर्नुपर्ने एउटै कुरा भनेको यो जिम्मेवारी पूरा गर्नु हो। तेरा आमाबुबा विश्वासी भए पनि नभए पनि, तिनीहरूले आफ्नो आस्था पछ्याए पनि नपछ्याए पनि, तिनीहरूको जीवन दृष्टिकोण र मानवता तेरोसँग मिले पनि नमिले पनि, तैँले बस तिनीहरूप्रतिको आफ्नो जिम्मेवारी पूरा गर्नुपर्छ। तिनीहरूबाट तर्किहिँड्नु आवश्यक छैन—सबै कुरालाई बस स्वाभाविक रूपमा, परमेश्वरका योजनाबद्ध कार्य र बन्दोबस्तहरूअनुसार अघि बढ्न दे। यदि तिनीहरूले परमेश्वरमाथिको तेरो विश्वासमा बाधा दिन्छन् भने पनि, तैँले आफ्नो क्षमताले भ्याउञ्जेल आमाबुबाप्रतिको आफ्नो जिम्मेवारी पूरा गर्नुपर्छ, ताकि कम्तीमा पनि तँलाई तेरो विवेकमा तिनीहरूप्रति ऋणी भएको अनुभव नहोस्। यदि तिनीहरूले तँलाई बाधा दिँदैनन्, र परमेश्वरमाथिको तेरो विश्वासमा साथ दिन्छन् भने, तैँले सिद्धान्तहरूअनुसार अभ्यास गर्नुपर्छ, र तिनीहरूसँग उचित व्यवहार गर्नुपर्ने ठाउँमा उचित व्यवहार गर्नुपर्छ। समग्रमा, जेसुकै भए पनि, मान्छेको लागि परमेश्वरले तोक्नुभएका मापदण्डहरू परिवर्तन हुँदैनन्, र मानिसहरूले अभ्यास गर्नुपर्ने सत्यताका सिद्धान्तहरू परिवर्तन हुन सक्दैनन्। यी मामलाहरूमा, तिमीहरूले बस सिद्धान्तहरू पालना गर्नुपर्छ, र आफूले सक्नेजति जिम्मेवारीहरू पूरा गर्नुपर्छ।
परमेश्वरले मानिसको व्यवहारको बारेमा किन “आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ” भन्ने जस्ता मापदण्डहरू अघि सार्नुभयो भन्ने बारेमा अब म कुरा गर्नेछु। परमेश्वरका अरू मापदण्डहरू सबै हरेक व्यक्तिको व्यक्तिगत आनीबानीसँग सम्बन्धित रहेका व्यवहार सम्बन्धी नियमहरू थिए, त्यसकारण किन परमेश्वरले आमाबुबाप्रतिको कर्तव्य पूरा गर्ने विषयमा फरक किसिमको माग अघि सार्नुभयो? मलाई भन: यदि कुनै व्यक्तिले आफ्ना आमाबुबालाई समेत आदर गर्न सक्दैन भने, उसको प्रकृति र सार कस्तो हुन्छ? (खराब।) तिनीहरूका आमाबुबाले उसलाई जन्माएर हुर्काउँदा निकै दुःख गरेका हुन्छन्, र उसलाई पालनपोषण गर्न अवश्य नै सजिलो भएको हुँदैन—अनि वास्तवमा, त्यो बच्चाले तिनीहरूलाई धेरै खुसी वा सन्तुष्टि दियोस् भन्ने तिनीहरूले अपेक्षा गरेका हुँदैनन्, त्यो बच्चा ठूलो भएपछि, उसले खुसी जीवन जिओस्, र उसको बारेमा धेरै चिन्ता गर्नु नपरोस् भनेर मात्रै तिनीहरूले आशा गरेका हुन्छन्। तर तिनीहरूको बच्चाले मेहनत गर्ने वा धेरै परिश्रम गर्ने गर्दैन, र राम्रो जीवन जिउँदैन—अझै पनि आमाबुबाको भरमा बाँच्छ, र ऊ आफ्ना आमाबुबालाई आदर नगर्ने परजीवी भएको छ, र आमाबुबाको सम्पत्तिको लागि तिनीहरूलाई हेपेर बोल्ने र धम्की दिने समेत गर्न चाहन्छन्। तिनीहरूले यस्तो खराब व्यवहार प्रस्तुत गर्न सक्छन् भने, तिनीहरू कस्ता व्यक्तिहरू हुन्? (खराब मानवता भएको व्यक्तिहरू।) तिनीहरूले आफूलाई जन्माएर हुर्काउने मानिसहरूप्रतिको आफ्नो कुनै जिम्मेवारी पूरा गर्दैनन्, र यसको बारेमा तिनीहरूलाई कुनै ग्लानि हुँदैन—यदि तिमीहरूले तिनीहरूलाई यो दृष्टिकोणले हेर्यौ भने, के तिनीहरूसँग विवेक छ भन्ने देखिन्छ त? (देखिँदैन।) तिनीहरूले आफ्ना आमाबुबा लगायत जोसुकैलाई कुटपिट गर्ने र गालीगलौज गर्ने गर्छन्। तिनीहरूले आफ्ना आमाबुबालाई अरूलाई जस्तै व्यवहार गर्छन्—आवेगमा आएर तिनीहरूलाई कुट्ने र गालीगलौज गर्ने गर्छन्। तिनीहरूलाई रिस उठ्ने बित्तिकै, आफ्ना आमाबुबामाथि रिस पोखाउँछन्, थाल-भाँडा फुटाउँछन्, र तिनीहरूलाई तर्साउँछन्। के यस्तो व्यक्तिमा समझ हुन्छ? (हुँदैन।) यदि व्यक्तिमा विवेक वा समझ छैन भने, र आफ्नै आमाबुबालाई लापरवाही रूपमा दुर्व्यवहार गर्न सक्छ भने, के त्यो व्यक्ति मानिस हो? (होइन।) तिनीहरू के हुन् त? (पशु।) तिनीहरू पशुहरू हुन्। के यो अभिव्यक्ति सही छ? (छ।) वास्तवमा, यदि व्यक्तिले आफ्ना आमाबुबाप्रतिको आफ्नो जिम्मेवारी पूरा गर्छ, र तिनीहरूको वास्ता गर्छ, र तिनीहरूलाई धेरै माया गर्छ भने—के सामान्य मानवता भएका मानिसहरूमा हुनुपर्ने कुराहरू यिनै होइनन् र? (हो।) यदि व्यक्तिले आफ्ना आमाबुबालाई दुर्व्यवहार गर्छ र गालीगलौज गर्छ भने, के उसको विवेकले यस कुरालाई स्विकार्न सक्छ? के सामान्य व्यक्तिले त्यस्तो कार्य गर्न सक्छ? विवेक र समझ भएका मानिसहरूले यस्तो कार्य गर्न सक्दैनन्—तिनीहरूले आफ्ना आमाबुबालाई रिस उठाए भने, तिनीहरूलाई धेरै दिनसम्म खिन्न महसुस हुन्छ। कतिपय मानिसहरू झडङ्ग रिसाउने गर्छन्, र निराशाको क्षणमा तिनीहरू आफ्ना आमाबुबाप्रति रिसाउन सक्छन्, तर रिसाए पनि, तिनीहरूको विवेकले तिनीहरूलाई धिक्कार्छ, र तिनीहरूले माफी नमागे पनि, यस्तो कार्य फेरि दोहोर्याउँदैनन्। यो सामान्य मानवतामा हुनुपर्ने कुरा हो, र यो सामान्य मानवताको प्रकटीकरण हो। मानवता नभएका मानिसहरूले आफ्ना आमाबुबालाई दुर्व्यवहार गर्न सक्छन् र पनि तिनीहरूलाई केही महसुस हुँदैन, र तिनीहरू यस्तै कार्य गर्छन्। यदि तिनीहरूका आमाबुबाले तिनीहरू सानो हुँदा तिनीहरूलाई एक पटक कुटेका छन् भने, तिनीहरूले आफ्नो जीवनभरि यो कुरा सम्झिराखेका हुन्छन्, र ठूलो भएपछि, तिनीहरूले अझै पनि आफ्ना आमाबुबासँग बदला लिएर तिनीहरूलाई कुट्ने इच्छा गर्छन्। धेरैजसो मानिसहरूले आफूलाई सानो हुँदा कुटेको भनेर आफ्ना आमाबुबालाई हिर्काउँदैनन्; ३० को दशकमा पुगेर पनि कतिपय मानिसहरूले आफ्ना आमाबुबाले हिर्कायो भने हात फर्काउँदैनन्, र दुखे पनि तिनीहरूले यसको बारेमा एक शब्द बोल्दैनन्। सामान्य मानवतामा हुनुपर्ने कुरा यही हो। तिनीहरूले किन यसको बारेमा एक शब्द बोल्दैनन्? यदि अरू कसैले तिनीहरूलाई हिर्कायो भने, के तिनीहरूले त्यो व्यक्तिलाई हिर्काउने अनुमति दिनेथिए? (दिँदैनथिए।) यदि यो अरू व्यक्ति थियो भने, हिर्काउने व्यक्ति जो भए पनि, तिनीहरूले त्यो व्यक्तिलाई हिर्काउन दिनेथिएनन्—तिनीहरूले त्यसलाई गालीगलौज समेत गर्न दिनेथिएनन्। त्यसोभए तिनीहरूका आमाबुबाले तिनीहरूलाई जसरी हिर्काए पनि किन हात फर्काएनन् वा रिस गरेनन्? किन तिनीहरूले यो कुरा सहे? के तिनीहरूको मानवताको विवेक र समझले गर्दा होइन र? तिनीहरूले मनमनै सोच्छन्: “मेरा आमाबुबाले मलाई हुर्काउनुभएको हो। उहाँहरूले मलाई हिर्काउनु सही नभए पनि, मैले यो सहनुपर्छ। यस बाहेक, उहाँहरूलाई रिस उठाउने म नै हुँ, त्यसकारण म कुटाइ खान लायक छु। मैले उहाँहरूको आज्ञापालन नगरेको र उहाँहरूलाई रिस उठाएकोले गर्दा मात्रै उहाँहरूले यसो गरिरहनुभएको छ। म कुटाइ खान लायक छु! म अबदेखि कहिल्यै यस्तो गर्नेछैनँ।” के सामान्य मानवता भएका मानिसहरूमा हुनुपर्ने समझ यही होइन र? (हो।) सामान्य मानवताको यो समझले गर्दा नै तिनीहरूलाई तिनीहरूका आमाबुबाले तिनीहरूप्रति गर्ने यो व्यवहार सहन सक्ने तुल्याउँछ। यो सामान्य मानवता हो। त्यसोभए, के यस्तो व्यवहार सहन नसक्ने मानिसहरू, आफ्ना आमाबुबालाई हात फर्काउने मानिसहरूमा यस्तो मानवता हुन्छ? (हुँदैन।) ठीक भन्यौ, तिनीहरूमा हुँदैन। सामान्य मानवताको विवेक र समझ नभएका मानिसहरूले आफ्ना आमाबुबालाई हिर्काउन र गालीगलौज गर्न सक्छन् भने, तिनीहरूले परमेश्वर र मण्डलीका आफ्ना विश्वासी दाजुभाइ-दिदीबहिनीहरूलाई कसरी व्यवहार गर्न सक्छन्? आफूलाई जन्माएर हुर्काउने मानिसहरूलाई तिनीहरूले यस्तो व्यवहार गर्न सक्छन् भने, तिनीहरूसँग रगतको नाता नभएका मानिसहरूलाई त तिनीहरूले झन् कम वास्ता गर्दैनन् र? (हो।) तिनीहरूले देख्न वा छुन नसक्ने परमेश्वरलाई त झन् कसरी व्यवहार गर्छन्? के तिनीहरूले देख्न नसक्ने परमेश्वरलाई तिनीहरूले विवेक र समझ अनुसार व्यवहार गर्न सक्छन्? के परमेश्वरले योजनाबद्ध गर्नुभएका सबै परिस्थितिहरूमा तिनीहरू समर्पित हुन सक्छन्? (सक्दैनन्।) यदि परमेश्वरले तिनीहरूलाई निराकरण र काट-छाँट गर्नुभयो, न्याय र सजाय दिनुभयो भने, के तिनीहरूले उहाँलाई विरोध गर्छन्? (गर्छन्।) यो कुरा विचार गर: व्यक्तिको विवेक र समझले के काम गर्छ? निश्चित हदसम्म, व्यक्तिको विवेक र समझले उसको व्यवहारलाई काबुमा राख्छ र नियन्त्रण गर्छ—परिस्थिति आइपर्दा यसले तिनीहरूलाई सही मनोवृत्ति राख्न र सही निर्णय गर्न, अनि आफूमाथि आइपरेका सबै कुराहरूलाई विवेक र समझ अनुसार लिन सहयोग गर्छ। प्रायजसो, विवेक र समझ अनुसार काम गर्दा यसले मानिसहरूलाई ठूलो दुर्भाग्यमा पर्नबाट जोगाउँछ। अवश्य नै, सत्यतालाई पछ्याउने मानिसहरूले यो जगमा रही सत्यतालाई पछ्याउने मार्ग हिँड्ने, सत्यताको वास्तविकतामा प्रवेश गर्ने, र परमेश्वरको योजनाबद्ध कार्य र बन्दोबस्तहरूमा समर्पित हुने निर्णय गर्न सक्छन्। सत्यतालाई नपछ्याउने मानिसहरूमा मानवताको कमी हुन्छ, र तिनीहरूमा यस्तो विवेक र समझ हुँदैन—यसको परिणामहरू घातक हुन्छन्। तिनीहरूले परमेश्वरलाई जे पनि गर्न सक्छन्—जसरी फरिसीहरूले प्रभु येशूसँग व्यवहार गरेका थिए, त्यसरी नै तिनीहरूले पनि परमेश्वरलाई अपमान गर्न, उहाँसँग बदला लिन, उहाँको निन्दा गर्न, वा उहाँलाई दोष दिन र धोका दिन समेत सक्छन्। यो समस्या अत्यन्तै गम्भीर छ—के यसले समस्या ल्याउँदैन र? मानवताको समझ नभएका मानिसहरूले प्रायजसो अरूसँग झोक देखाएर बदला लिने गर्छन्; तिनीहरू मानवताको समझको नियन्त्रणमा हुँदैनन्, त्यसकारण तिनीहरूले सहजै केही चरम विचार र दृष्टिकोणहरूको विकास गर्छन्, त्यसपछि केही चरम व्यवहारमा संलग्न हुन्छन्, र विवेक र समझ विहीन तरिकाले काम गर्छन्, र यसका परिणामहरू नियन्त्रणभन्दा बाहिर हुन्छन्। “आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नु” भन्ने विषयमा र सत्यताको अभ्यासको विषयमा मैले लगभग सङ्गति गरिसकेँ—अन्तिममा यो मानवतामा निर्भर हुने कुरा हो। परमेश्वरले किन “आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ” भन्ने जस्ता मागहरू अघि सार्नुभयो? किनभने यो मानिसको आनीबानीसँग सम्बन्धित छ। एक हिसाबमा, परमेश्वरले मानिसको व्यवहारलाई नियन्त्रण गर्न यो मागको प्रयोग गर्नुहुन्छ, यसको साथै यसद्वारा उहाँले मानिसहरूको मानवताको जाँच र निर्धारण गर्नुहुन्छ। यदि कुनै व्यक्तिले आफ्ना आमाबुबालाई विवेक र समझद्वारा व्यवहार गर्दैन भने, त्यो व्यक्तिमा पक्कै पनि मानवता हुँदैन। कतिपय मानिसहरूले भन्छन्: “तिनीहरूको आमाबुबामा असल मानवता छैन, र ती आमाबुबाले आफ्ना छोराछोरीप्रतिको जिम्मेवारी पूरा गरेका छैनन् भने—के त्यो व्यक्तिले अझै पनि तिनीहरूप्रतिको कर्तव्य पूरा गर्नुपर्छ?” यदि ती छोराछोरीमा विवेक र समझ छ भने, छोरी वा छोरा भएको नाताले तिनीहरूले आफ्ना आमाबुबालाई दुर्व्यवहार गर्दैनन्। आफ्ना आमाबुबालाई दुर्व्यवहार गर्ने मानिसहरूमा पटक्कै विवेक र समझ हुँदैन। त्यसकारण, परमेश्वरले जुन मापदण्ड अघि सार्नुभए पनि, यो मापदण्ड मानिसहरूले आफ्नो आमाबुबालाई व्यवहार गर्ने मनोवृत्तिसँग सम्बन्धित भए पनि, मानिसहरूले सामान्यतया जिउने र प्रकट गर्ने मानवतासँग सम्बन्धित भए पनि, उहाँका मापदण्डहरू सबै बाहिरी व्यवहारका शैलीहरूसँग सम्बन्धित छन्, र परमेश्वरले ती अघि सार्नुभएका हुनाले, यसो गर्नुको पछाडि पक्कै पनि उहाँका आफ्नै कारण र उद्देश्यहरू छन्। परमेश्वरले अघि सार्नुभएका व्यवहार सम्बन्धी यी मापदण्डहरू सत्यतासँग सम्बन्धित नभए पनि, ती मानिसको व्यवहारलाई नियन्त्रण गर्न परमेश्वरले अघि सार्नुभएका मापदण्डहरू हुन्। ती सबै महत्त्वपूर्ण छन् र ती आज पनि लागू हुन्छन्।
मैले भर्खरै परमेश्वरले मानिसको लागि अघि सार्नुभएको व्यवहार सम्बन्धी मापदण्ड र उहाँले माग गर्नुहुने सत्यताहरूका बीचमा रहेका सम्बन्ध र भिन्नताहरूका बारेमा सङ्गति गरेँ। यस विन्दुमा, के हामीले मानिसहरूले आफ्ना धारणाहरू अनुसार सही र असल ठानेका कुराहरूको भागका रूपमा रहेका असल व्यवहारहरूका बारेमा सङ्गति गर्ने कार्यलाई लगभग सकेका छैनौँ र? यस विषयमा हाम्रो सङ्गतिलाई समाप्त गरिसकेपछि, हामीले मानिसको व्यवहार र मानिसले जिउने कुरालाई नियन्त्रण गर्न परमेश्वरले अघि सार्नुभएका केही मापदण्ड र भनाइहरूका बारेमा कुराकानी गर्यौँ, र हामीले केही उदाहरणहरू सूचीकृत गर्यौँ, जस्तै: अरूलाई कुट्ने वा गालीगलौज गर्ने गर्नु हुँदैन, आफ्ना आमाबुबाको आदर गर्नुपर्छ, धुम्रपान-मद्यपान गर्नु हुँदैन, चोर्ने, अरूबाट फाइदा लिने, झूटो गवाही दिने, मूर्ति पूजा गर्ने गर्नु हुँदैन, र इत्यादि। अवश्य नै, यी मुख्य कुराहरू हुन्, र धेरै विस्तृत कुराहरू छन् जसको बारेमा हामी उल्लेख गर्नेछैनौँ। त्यसकारण, यी कुराहरूमा सङ्गति गरेपछि, तिमीहरूले के-कस्ता सत्यताहरू प्राप्त गरेको हुनुपर्छ? तिमीहरूले कुन-कुन सिद्धान्तहरू अभ्यास गर्नुपर्छ? तिमीहरूले के गर्नुपर्छ? के तिमीहरूले ठूलालाई आदर र सानालाई माया गर्नुपर्छ? के तिमीहरू शिष्ट व्यक्ति बन्नुपर्छ? के तिमीहरू प्रिय र मिलनसार बन्नुपर्छ? के महिलाहरू भद्र र सभ्य वा शिक्षित र समझदार बन्नुपर्छ? के पुरुषहरू महान्, महत्त्वाकांक्षी, र सफल बन्नुपर्छ? पर्दैन। अवश्य नै, हामीले धेरै कुराको बारेमा सङ्गति गर्यौँ। परम्परागत संस्कृतिले वकालत गरेका यी कुराहरू मानिसहरूलाई बहकाउनका लागि शैतानले प्रयोग गर्ने कुराहरू हुन् भन्ने स्पष्ट छ। यी अत्यन्तै भ्रामक कुराहरू हुन्, र मानिसहरूलाई छल गर्ने कुराहरू हुन्। तिमीहरूले आफूलाई जाँच्नुपर्छ र तिमीहरूमा अझै यी विचार र दृष्टिकोण, वा व्यवहार र प्रकटीकरणहरू छन् कि हेर्नुपर्छ। छन् भने, तिनलाई समाधान गर्न तिमीहरूले तुरुन्तै सत्यताको खोजी गर्नुपर्छ, त्यसपछि सत्यतालाई स्विकारेर परमेश्वरका वचनहरू अनुसार जिउनुपर्छ। त्यसरी, तिमीहरूले परमेश्वरको अनुमोदन प्राप्त गर्न सक्नेछौ। परम्परागत संस्कृति अनुसार जिउँदा तिमीहरूको आन्तरिक स्थिति कस्तो थियो, र तिमीहरूले अन्तस्करणमा कस्तो अनुभव गर्यौ, के प्राप्त गर्यौ, र परिणाम के थियो त्यसको बारेमा मनन गर्नुपर्छ, त्यसपछि मानिसको लागि परमेश्वरले अघि सार्नुभएका मापदण्डहरू अनुसार आफ्नो आनीबानी प्रस्तुत गर्दा तिमीहरूलाई कस्तो महसुस हुन्छ त्यो हेर्नुपर्छ, जस्तै संयम बन्नु, सन्तको जस्तो शिष्टता हुनु, अरूलाई कुट्ने वा गालीगलौज गर्ने नगर्नु, र इत्यादि। यीमध्ये कुन किसिमको जिउने शैलीले तँलाई अझै सहज, स्वतन्त्र, स्थिर, र शान्तिपूर्ण रूपमा जिउन सहयोग गर्छ, र अझै बढी मानवता लिएर जिउन सहयोग गर्छ, र कुनले तँलाई मकुन्डो लगाएर जिएको जस्तो अनुभव गराउँछ, र तेरो जीवन अत्यन्तै झूटो र हैरानपूर्ण तुल्याउँछ त्यो कुरालाई हेर्। यीमध्ये कुन किसिमको जिउने शैलीले तँलाई परमेश्वरको नजिक र परमेश्वरका मापदण्डहरू अनुसार जिउन सहयोग गर्छ, र परमेश्वरसँगको तेरो सम्बन्धलाई झन्-झन् सामान्य बनाउँछ। जब तैँले वास्तविक रूपमा यसको अनुभव गर्छस्, तब तँलाई थाहा हुन्छ। परमेश्वरका वचनहरू र सत्यताको अभ्यास गरिस् भने मात्रै तैँले रिहाइ र स्वतन्त्रता पाउँछस्, र परमेश्वरको अनुमोदन पाउँछस्। उदाहरणको लागि, मानौँ, तैँले ठूलालाई आदर गर्छस् र सानालाई माया गर्छस्, तँ नियमहरूको पालना गर्छस्, र तँ असल व्यक्ति होस् भनेर अरूलाई भन्ने बनाउनको लागि, जब तँ आफूभन्दा पाको विश्वासी दाजु वा दिदीलाई भेट्दा, तँ तिनीहरूलाई “दाजु” वा “दिदी” भन्छस्, तिनीहरूलाई कहिल्यै पनि नामले बोलाउने आँट गर्दैनस्, र तिनीहरूलाई नामले बोलाउन साह्रै अप्ठ्यारो मान्छस्, र त्यसरी नामले बोलाउँदा अनादर गर्नु हो भन्ने ठान्छस्। ठूलालाई आदर गर्नुपर्छ र सानालाई माया गर्नुपर्छ भन्ने परम्परागत धारणा तेरो हृदयभित्र लुकेको हुन्छ, त्यसकारण जब तँ आफूभन्दा अग्रज व्यक्तिलाई देख्छस्, तब तँ अत्यन्तै भद्र र दयालु व्यवहार गर्छस्, र नियम मान्ने र सभ्य व्यवहार गर्छस्, अनि १५ डिग्रीदेखि ९० डिग्रीसम्म कम्मर नभाँची बस्न सक्दैनस्। तँ आफूभन्दा पाको व्यक्तिलाई आदरको साथ व्यवहार गर्छस्—तेरो अगाडि तँभन्दा जति अग्रज व्यक्ति हुन्छ, तैँले त्यति नै शिष्ट बनेको नाटक गर्छस्। के यस्तो राम्रो व्यवहार देखाउनु असल कुरा हो? यो त कायर भएर इज्जतविना जिउनु हो। जब यस्ता मानिसहरूले सानो बालकलाई देख्छन्, तब तिनीहरूले सुन्दर र लाडे शैलीमा बच्चाले जस्तै व्यवहार गर्छन्। जब तिनीहरूले आफू समानका मानिसहरूलाई देख्छन्, तब तिनीहरू सीधा उभिएर वयस्कले जस्तै व्यवहार गर्छन्, ताकि अरूले तिनीहरूलाई अपमान गर्ने साहस नगरून्। तिमीहरू कस्ता मानिसहरू हुन्? के तिनीहरू धेरै रूप भएका मानिसहरू होइनन् र? तिनीहरू कति चाँडै परिवर्तन हुन्छन्, होइन र? तिनीहरूले वृद्ध व्यक्तिलाई देख्दा, “हजुरबा” वा “हजुरआमा” भनेर भन्छन्। आफूभन्दा निकै पाको व्यक्तिलाई देख्दा, तिनीहरूले उनीहरूलाई “अङ्कल,” “अन्टी,” “दाइ,” वा “दिदी” भनी भन्छन्। आफूभन्दा सानालाई भेट्दा, तिनीहरूले “भाइ” वा “बहिनी” भनी भन्छन्। तिनीहरूले मानिसहरूको उमेर अनुसार उनीहरूलाई फरक-फरक नाम र उपनाम दिन्छन्, र अत्यन्तै सटीक र यथार्थ रूपमा यी सम्बोधनहरूको प्रयोग गर्छन्। यी कुराले तिनीहरूको हाडमा जरा गाडेको हुन्छ, र तिनीहरूले यी कुराहरूलाई बडो सहजताको साथ लागू गर्न सक्छन्। विशेष गरी, तिनीहरूले परमेश्वरलाई विश्वास गरेपछि, तिनीहरू यस कुराप्रति अझै विश्वस्त हुन्छन्: “अब म परमेश्वरको विश्वासी भएँ, त्यसकारण म नियम मान्ने र सभ्य बन्नुपर्छ; म शिक्षित र समझदार हुनुपर्छ। अविश्वासीहरू जस्तो म नियमहरू तोड्ने वा विद्रोही बन्ने गर्नु हुँदैन—मानिसहरूले त्यस्तो कुरा मन पराउँदैनन्। यदि सबैले मलाई मन पराएको चाहन्छु भने, मैले ठूलालाई आदर र सानालाई माया गर्नुपर्छ।” त्यसकारण, तिनीहरूले आफ्नो व्यवहारलाई अझै कडाइका साथ नियन्त्रण गर्छन्, फरक-फरक उमेरका मानिसहरूलाई फरक-फरक स्तरमा राख्छन्, त्यही अनुसारको पद र उपनाम दिन्छन्, त्यसपछि यस कुरालाई आफ्नो दैनिक जीवनमा निरन्तर लागू गरेर यस्तो सोच्छन्: “मलाई हेर त, परमेश्वरमा विश्वास गरेपछि म साँच्चै परिवर्तन भएको छु। म शिक्षित, समझदार, र शिष्ट छु, म ठूलालाई आदर गर्छु र सानालाई माया गर्छु, अनि म प्रिय छु। म साँच्चै मानव रूपमा जिइरहेको छु। मैले भेट्ने हरेक व्यक्तिको उमेर जति भए पनि म उसलाई उचित तरिकाले बोलाउन सक्छु। मलाई मेरा आमाबुबाले यो कुरा सिकाइरहनु पर्दैन, र मेरो वरिपरिका मानिसहरूले मलाई यसो गर्नुपर्छ भनिरहनु पर्दैन, किनभने यस्तो कार्य कसरी गर्ने मलाई नै थाहा छ।” यी असल व्यवहारहरू अभ्यास गरेपछि, तिनीहरूले आफूमा साँच्चै मानवता छ, तिनीहरू नियम पालना गर्ने मानिसहरू हुन्, र परमेश्वरले यो कुरा मन पराउनुहुन्छ भन्ने सोच्छन्—के तिनीहरूले आफूलाई र अरूलाई भ्रममा पारिरहेका हुँदैनन् र? अबदेखि, तिमीहरूले यी कुराहरूलाई त्याग्नु अनिवार्य हुन्छ। यसभन्दा पहिले, मैले दामिङ र जियाओमिङ्गको कथा भनेको थिएँ—त्यो कथा ठूलालाई आदर गर्ने र सानालाई माया गर्ने बारेमा थियो, होइन र? (हो।) जब कतिपय मानिसहरूले आफूभन्दा पाको व्यक्तिलाई देख्छन्, तब त्यस व्यक्तिलाई “दाजु” वा “दिदी” भन्नु नै पर्याप्त शिष्टाचार हुँदैन भन्ने सोच्छन्, र यसले तिनीहरूलाई मानिसहरूको नजरमा पर्याप्त सभ्य देखाउँदैन भन्ने सोच्छन्, त्यसकारण तिनीहरूले यस्तो व्यक्तिलाई “बाजे” वा “अन्टी” भनेर भन्छन्। तैँले तिनीहरूलाई पर्याप्त सम्मान दिएको जस्तो देखिन्छ, अनि तिनीहरूप्रतिको तेरो सम्मान कहाँबाट आएको हुन्छ? तँसँग अरूलाई सम्मान गर्ने व्यक्तिको जस्तो अनुहार छैन। तँ डरलाग्दो र भयङ्कर, उग्र, र अहङ्कारी देखिन्छस्, र तँ तेरो व्यवहारमा अरूभन्दा निकै अहङ्कारी छस्। तैँले सत्यताका सिद्धान्तहरू नखोज्ने मात्रै होइन, तर अरू कसैसँग सल्लाह पनि लिँदैनस्; तँ नियम हातमा लिन्छस्, र तँमा अलिकति पनि मानवता छैन। तँ कोसँग हैसियत छ भनेर हेर्छस्, त्यसपछि मानिसहरूको प्रशंसा पाउनको लागि त्यस व्यक्तिलाई “अङ्कल” वा “अन्टी” भनेर भन्छस्—के यसरी नाटक गर्नुको कुनै काम हुन्छ? तैँले यसरी नाटक गरिस् भने के तँसँग मानवता र नैतिकता हुन्छ? यसको विपरीत, जब तैँले यसो गरेको अरूले देख्छन्, तब तँप्रति तिनीहरूलाई अझै बढी घिन लाग्छ। जब परमेश्वरको घरका हितहरूसँग सम्बन्धित मामलाहरू देखा पर्छन्, तब तँ परमेश्वरको घरका हितहरूप्रति धोका दिन्छस्। तँ आफूलाई सन्तुष्ट पार्नको लागि मात्रै जिउँछस्, र यस्तो मानवता बोकेर पनि, तँ अझै मानिसहरूलाई “अन्टी” भनी बोलाउँछस्—के यो नाटक होइन र? (हो।) तँ नाटक गर्न साँच्चै सिपालु छस्! मलाई भन, के यस्ता मानिसहरू घिनलाग्दा हुँदैनन् र? (हुन्छन्।) यस्ता मानिसहरूले सधैँ परमेश्वरको घरका हितहरूलाई धोका दिइरहेका हुन्छन्—तिनीहरूले ती हितहरूको पटक्कै रक्षा गर्दैनन्। तिनीहरू आफूले खाने थालमा थुक्ने मानिसहरू हुन्, र तिनीहरू परमेश्वरको घरमा बस्न लायक हुँदैनन्। आफैलाई जाँच, र तिमीहरूमा मानवजातिले असल व्यवहार भनी आम रूपमा पहिचान गरेका तर वास्तवमा परमेश्वरले घृणा गर्नुहुने कुराहरू छन् कि, अर्थात् मानिसहरूसँग व्यवहार गर्ने के-कस्ता विचार, दृष्टिकोण, मनोवृत्ति, शैली, र तरिकाहरू छन् हेर। तिमीहरूले तुरुन्तै यी व्यर्थका कुराहरूलाई त्याग्नुपर्छ, र तिनलाई अङ्गालिराख्नु हुँदैन। कतिपय मानिसहरूले भन्छन्: “यस्तो व्यवहार गर्दा के गलत भयो र?” यदि तैँले त्यस्तो व्यवहार गरिस् भने, मलाई तँप्रति घृणा लाग्नेछ र म तँलाई तिरस्कार गर्नेछु, त्यसकारण तैँले यस्तो व्यवहार पटक्कै गर्नु हुँदैन। कतिपय मानिसहरूले भन्छन्: “तपाईंले हामीलाई घृणा गरेर केही फरक पर्दैन, किनभने हामी तपाईंसँग बस्दैनौँ।” हामी सँगै नबसे पनि तैँले त्यस्तो व्यवहार गर्नु हुँदैन। तैँले सत्यतालाई स्विकार्न वा अभ्यास गर्न नसक्ने हुनाले मलाई तँप्रति घृणा लाग्छ, जसको अर्थ तँलाई मुक्ति दिन सकिँदैन भन्ने हुन्छ। त्यसकारण, तैँले यी कुराहरूलाई जति सक्दो चाँडो त्याग्दा नै राम्रो हुन्छ। नाटक नगर् र मकुन्डो लगाएर नबस्। मलाई लाग्छ पश्चिमी मानिसहरू यस विषयमा निकै सामान्य हुन्छन्। उदाहरणको लागि, अमेरिकामा तैँले मानिसहरूलाई नामले बोलाए पुग्छ। तैँले अनौठो तरिकाले त्यस व्यक्तिलाई “बाजे” र अर्को व्यक्तिलाई “बजू” भन्नु पर्दैन, र मानिसहरूले के भन्छन् कि भनेर सोच्नु पर्दैन—तैँले मानिसहरूलाई इज्जतदार तरिकाले नामद्वारा बोलाउन सक्छस्, र तिनीहरू वयस्क भए पनि वा बालबच्चा भए पनि, मानिसहरूले सुन्दा, खुसी मान्छन्, र तैँले सम्मान पूर्वक व्यवहार गरिरहेको छस् भन्ने सोच्छन्। यसको विपरीत, यदि तँलाई तिनीहरूको नाम थाहा छ र पनि तँ तिनीहरूलाई “सर” वा “अन्टी” भनी भन्छस् भने, तिनीहरूलाई खुसी लाग्दैन, र तिनीहरूले तेरो कुरा सुने पनि नसुनेको जस्तो गर्छन्, र तँलाई यो अनौठो लाग्छ। पश्चिमी संस्कृति चिनियाँ परम्परागत संस्कृतिभन्दा फरक छ। चिनियाँ मानिसहरूलाई परम्परागत संस्कृतिले सैद्धान्तिकरण गरेको र प्रभावमा पारेको छ, र तिनीहरू समूहमा सबैभन्दा वरिष्ठ हुनका लागि र अरूको सम्मान पाउनका लागि सधैँ शिर ठाडो पार्छन्। तिनीहरूलाई “बाजे” वा “बजू” मात्रै भनेर पुग्दैन, तर तिनीहरूलाई “हजुर” भनेर भनेको तिनीहरू चाहन्छन्, र तिनीहरूलाई “बाजे हजुर,” “बजू हजुर,” वा “अङ्कल हजुर” भन्नुपर्छ। त्यसपछि “अन्टी हजुर” वा “अङ्कल हजुर” पनि छ—तिनीहरूलाई “हजुर” भनिएन भने, “तपाईं” भनेको चाहन्छन्। के यस्ता मानिसहरू घिनलाग्दा हुँदैनन् र? यो कस्तो प्रकारको स्वभाव हो? के यो नीच स्वभाव होइन र? यो अत्यन्तै घिनलाग्दो छ! यस्ता मानिसहरूले अरूको सम्मान नपाउने मात्र होइन, तर अरूले तिनीहरूलाई घिनाउँछन् र तिरस्कार गर्छन्, अनि तिनीहरूबाट टाढा बस्छन् र तिनीहरूलाई इन्कार गर्छन्। त्यसकारण त, परमेश्वरले परम्परागत संस्कृतिका यी पक्षहरूलाई खुलासा गर्नुहुन्छ र घृणा गर्नुहुन्छ। किनभने यी कुराहरूमा शैतानको चलाकी र स्वभाव लुकेको हुन्छ, र यी कुराहरूले व्यक्तिको आनीबानीको विधि र दिशामा असर पार्न सक्छन्। अवश्य नै, तिनले मानिसहरू र परिस्थितिहरूलाई हेर्ने व्यक्तिको दृष्टिकोणलाई पनि असर पार्न सक्छन्, यसको साथै, तिनले मानिसहरूलाई अन्धो तुल्याउँछन्, र सही मार्ग चुन्ने तिनीहरूको क्षमतामा असर गर्छन्। त्यसकारण, के मानिसहरूले यी कुराहरूलाई त्याग्नु पर्दैन? (पर्छ।)
चिनियाँ मानिसहरूलाई परम्परागत संस्कृतिले साह्रै गहन रूपमा प्रभाव पारेको हुन्छ। अवश्य नै, संसारको हरेक देशको आ-आफ्नै परम्परागत संस्कृति हुन्छ, र यी परम्परागत संस्कृति अलिअलि मात्रै फरक हुन्छन्। तिनीहरूका केही भनाइहरू चिनियाँ परम्परागत संस्कृतिका भनाइहरू फरक भए पनि, प्रकृतिको हिसाबले ती उस्तै हुन्छन्। मानिसहरूमा भ्रष्ट स्वभाव हुन्छ र सामान्य मानवताको कमी हुन्छ, त्यसकारण यी भनाइहरू अस्तित्वमा आएका हुन्, त्यसकारण तिनीहरूले आफूलाई बाहिरबाट राम्रो देखाउनका लागि बाहिरी रूपमा असल देखिने, मानिसका धारणा र कल्पनाहरूसँग मिल्ने, लागू गर्न सजिलो रहेका अत्यन्तै छलपूर्ण व्यवहारहरू प्रयोग गर्छन्, ताकि तिनीहरू अत्यन्तै भद्र, आदर्शमय, र सम्माननीय देखिन सकून्, ताकि तिनीहरूमा इज्जत र सत्यनिष्ठा छ जस्तो देखियोस्। तर परम्परागत संस्कृतिका यी पक्षहरूले नै मानिसहरूको आँखा धमिल्याएर तिनीहरूलाई भ्रममा पर्छन्, र यिनै कुराहरूले मानिसहरूलाई साँचो मानव रूपमा जिउनबाट रोक्छन्। अझै खराब कुरा त, शैतानले मानिसहरूलाई भ्रष्ट तुल्याउन, र सही मार्गबाट टाढा लैजानको लागि यी कुराहरूको प्रयोग गर्छ। के कुरा यही होइन र? (हो।) परमेश्वरले मानिसहरूलाई चोर्ने, व्यभिचार गर्ने गर्नु हुँदैन, र यस्तै इत्यादि कुरा, जब कि शैतानले मानिसहरूलाई शिक्षित र समझदार हुनुपर्छ, भद्र र सभ्य, शिष्ट हुनुपर्छ, र इत्यादि कुरा भनेको छ—के यी कुराहरू परमेश्वरले अघि सार्नुभएका मागहरूको ठीक विपरीत छैनन् र? के यी कुराहरू परमेश्वरका मागहरूसँग प्रत्यक्ष रूपमा बाझिँदैनन् र? शैतानले मानिसहरूलाई अरूलाई छल गर्नको लागि बाहिरी शैली र व्यवहार कसरी प्रयोग गर्ने, र कसरी जिउने भनेर सिकाउँछ। परमेश्वरले मानिसहरूलाई के सिकाउनुहुन्छ? झूटो तरिकाले अरूको विश्वास जित्नको लागि तिनीहरूले देखावटी व्यवहारको प्रयोग गर्नु हुँदैन, तर उहाँका वचनहरू र सत्यता अनुसार आफ्नो आनीबानी प्रस्तुत गर्नुपर्छ। त्यसरी तिनीहरू अरूको भरोसा र विश्वास पाउन योग्यका हुनेछन्—यस्ता मानिसहरूमा मात्रै मानवता हुन्छ। के यसमा भिन्नता छैन र? धेरै ठूलो भिन्नता छ। परमेश्वरले तँलाई कसरी आफ्नो आनीबानी प्रस्तुत गर्ने भनेर भन्नुहुन्छ, जब कि शैतानले तँलाई कसरी नाटक गर्ने र अरूलाई छल गर्ने भनेर सिकाउँछ—के त्यो ठूलो भिन्नता होइन र? त्यसोभए, मानिसहरूले अन्तिममा के छनौट गर्नुपर्छ भन्ने तैँले बुझिस्? यीमध्ये कुनचाहिँ सही मार्ग हो? (परमेश्वरका वचनहरू।) ठीक भन्यौ, परमेश्वरका वचनहरू नै जीवनको सही मार्ग हो। मानिसको व्यवहार सम्बन्धी परमेश्वरका वचनहरूले जे-जस्ता मापदण्डहरू अघि सारेका भए पनि, यदि यो परमेश्वरले मानिसलाई दिनुभएको नियम, आज्ञा, वा व्यवस्था हो भने, त्यो पूर्ण रूपमा सही हुन्छ, र तिनलाई मानिसहरूले पालना गर्नु नै पर्छ। किनभने परमेश्वरका वचनहरू सधैँ नै सही मार्ग र सकारात्मक कुरा हुनेछ, जब कि शैतानका शब्दहरूले मानिसहरूलाई छल्छन् र भ्रष्ट तुल्याउँछन्, तिनमा शैतानका युक्तिहरू हुन्छन्, र ती मानिसहरूको स्वाद वा धारणा र कल्पनाहरूसँग जति नै मिले पनि सही मार्ग होइनन्। के तिमीहरूले यो कुरा बुझ्यौ? (बुझ्यौँ।) आजको सङ्गतिको विषयवस्तु सुनेपछि तिमीहरूलाई कस्तो लाग्यो? के यो सत्यतासँग सम्बन्धित छ? (छ।) के तिमीहरूले सत्यताको यो पक्षलाई यसभन्दा अघि बुझेका थियौ? (स्पष्ट रूपमा बुझेका थिएनौँ।) अहिले तिमीहरूले यसलाई स्पष्ट रूपमा बुझ्यौ? (पहिलेको भन्दा अलिक राम्ररी बुझ्यौँ।) समग्रमा, यी सत्यताहरूलाई बुझ्दा पछि मानिसहरूलाई फाइदा हुनेछ। तिनीहरूले भविष्यमा सत्यतालाई पछ्याउँदा, सामान्य मानवतामा जिउँदा, र तिनीहरूको जीवनको खोजीको उद्देश्य र दिशामा यो फाइदाजनक हुन्छ।
फेब्रुवरी २६, २०२२
